Various types of soil are widely used as fill materials in civil engineering applications. The physical and engineering properties of these materials are the primary parameters that determine their suitability for specific purposes. The performance and stability of structures depend largely on the design parameters of the fill material and the accurate prediction of how these parameters may change over the life of the structure. This study aims to experimentally investigate the effects of swelling potential, liquid limit, mean grain size and clay content of soils on the California bearing ratio (CBR %). For this purpose, seven different soil samples were prepared by adding different proportions of sand and gravel to a fine-grained, low plasticity kaolinite clay, resulting in soils with different grain size distributions and consistency properties. The samples were compacted to their optimum moisture content and maximum dry unit weight and then subjected to CBR tests under both dry and water-saturated conditions (after 96 hours of soaking). The CBR (%) values obtained from both conditions were compared and the ΔCBR (%) changes were calculated. The experimental findings showed that the change in CBR (%) values was significantly influenced by the swelling amount, liquid limit, mean grain size, and clay content. In particular, swelling caused a decrease in CBR (%) values ranging from 25% to 63%. These results indicate that the swelling potential of soils has a significant effect on their CBR (%) performance.
Grain size distribution 1 CBR (%) 2 swelling 3 liquid limit 4 clay content 5
İnşaat mühendisliği uygulamalarında, farklı zemin türleri dolgu malzemesi olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır. Bu malzemelerin fiziksel ve mühendislik özellikleri, kullanım amacını belirleyen başlıca parametrelerdir. Yapıların performansı ve stabilitesi, dolgu malzemesine ait tasarım parametrelerinin ve bu parametrelerin yapının hizmet süresi boyunca göstereceği değişimin doğru bir şekilde öngörülmesine bağlıdır. Bu çalışma, zeminlerin şişme miktarının, likit limitinin, ortalama dane çapının ve kil oranının California taşıma oranı (CBR %) üzerindeki etkilerini deneysel olarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda, ince daneli ve düşük plastisiteli bir kile, farklı oranlarda kum ve çakıl ilave edilerek, farklı dane çapı dağılımı ve kıvam özelliklerine sahip yedi zemin numunesi hazırlanmıştır. Hazırlanan numuneler, optimum su muhtevası ve maksimum birim hacim ağırlıkta sıkıştırılarak hem kuru hem de 96 saat suda bekletilerek suya doygun hale getirildikten sonra CBR deneylerine tabi tutulmuştur. Her iki koşulda elde edilen CBR (%) değerleri karşılaştırılmış ve ΔCBR (%) değişimleri hesaplanmıştır. Deneysel veriler, CBR (%) değerlerindeki değişimin şişme miktarı, likit limit, ortalama dane çapı ve kil oranına bağlı olarak farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Özellikle şişme miktarına bağlı olarak CBR (%) değerlerinde %25 ile %63 arasında azalma gözlemlenmiştir. Bu bulgular, zeminlerin şişme potansiyelinin CBR (%) üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
Dane çapı dağılımı 1 CBR (%) 2 şişme 3 likit limit 4 kil oranı 5
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İnşaat Geoteknik Mühendisliği, İnşaat Mühendisliğinde Zemin Mekaniği |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Ocak 2025 |
| Kabul Tarihi | 13 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 16 Sayı: 2 |