Diyarbakır Çınar Tarımsal Alanlarının Yıllara Göre Yeraltı Suyu Seviye Haritalarının Coğrafik Bilgi Sistemi (CBS) İle Tespiti

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 2, 217 - 224, 01.12.2016

Recep Çelik

Öz

Tarımsal üretimde pazar garantisinin artması sonucu sulama projelerinin yer almadığı ya da henüz
tamamlanmamış yerlerde tarımsal faaliyetlerde yeraltı suyuna talep son yıllarda hızla artmıştır.
Ancak bölgede yaşanan kuraklık ve yeraltından yıllık beslenme miktarı üzerinde aşırı su çekilmesi,
her geçen yıl çiftçilerin suya ulaşmasını zorlaştıracaktır.
Diyarbakır Çınar ovası yer altı su potansiyeli açısından zengin bir bölgedir. Bu bölgede GAP
sulama projelerinin hala hayata geçirilmemiş olması nedeniyle yer altı su kullanımı önemli ölçüde
artmıştır.
Bu çalışmada Çınar Ovasında açılmış 1996-2011 yılları arasında açılmış olan su kuyularının statik
su seviyeleri Coğrafik Bilgi Sistemleri (CBS ) yardımıyla interpolasyon yapılarak dönemsel veriler
incelenmiş, dönemsel Tematik haritalar oluşturulmuştur. Bu haritalar yardımıyla tarımsal
alanlarda sulama etkisi ile yer altı su değişiminin etkileri araştırılmış, zaman içinde yer altı su
seviyesinin özellikle orta ve batı bölgelerinde düştüğü tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yeraltı suyu, CBS, Çınar Ovası, Statik Su Seviyesi(SSS), Tarımsal alanlar

Determination of Diyarbakir Çınar Agricultural Area’s Groundwater Level Changes with GIS Technique

Öz

In agricultural areas where has not irrigation
system completed demanding groundwaters is
increasing for irrigation sharply because of
agricultural productions became more valuable
last decades. But, seasonal drought period and
overload pumping groundwater activities will
make it difficult to access groundwater
resources safely and economically.
Diyarbakır Çınar basin has rich groundwater
potential resources. Due to GAP project still
have not been implemented, groundwater use
has increased significantly for irrigation last
decades. However, as the consumption is more
than feeding of the groundwater resources, it
poses a serious threat for the groundwater
resources. For this reason, the changes in the
groundwater levels have been studied using the
data relevant to the water wells during the last
20 years.
The reason for choosing the study area as Çınar
is that approximately all of the economic
activities at Bismil, a district of the Diyarbakir
province, depend mainly on agriculture and
animal husbandry in the Upper Tigris Basin.
In this study, static water level (SWL) changes
in the groundwater of Çınar Basin has been
analyzed for the period 1996–2011 and modeled
by using GIS spatial analyzed Kriging
techniques. The GIS technique is well known as
a powerful technique for groundwater mapping
in the world. Possible effect of irrigation in
agricultural activities in Çınar basin how
change groundwater static water level. This
study show that the center and west of Çınar
basin groundwater level dropped significantly.
Çınar basin results, reveals to us the need to
control the use of groundwater in all
agricultural plains. Such as Kızıltepe, Bismil
Fields in Tigris Basin.

Anahtar Kelimeler

Agricultural area, Groundwater, Çınar Basin, Static Water Level (SWL), GIS