SANAL KAYTARMANIN BİR NEDENİ ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN AZALMASI MIDIR?

Yıl 2023, , 156 - 184, 31.07.2023

Fidan Alhas

https://doi.org/10.55179/dusbed.1186236

Öz

Çalışmanın amacı, sanal kaytarma ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma araştırma makalesidir. Bu çalışma Kars Karayolları 18. Bölge Müdürlüğü’nde çalışan yöneticiler ve memurlar üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonucunda sanal kaytarma ile örgütsel bağlılık arasında pozitif yönlü orta seviyede bir ilişki olduğu ortaya konmuştur. Sanal kaytarmanın alt boyutu olan önemli ve önemsiz sanal kaytarma ile örgütsel bağlılığın alt boyutu olan duyuşsal bağlılık arasında pozitif yönlü orta seviyede bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sanal kaytarmanın alt boyutu olan önemli ve önemsiz sanal kaytarma ile örgütsel bağlılığın alt boyutu olan devam bağlılığı arasında bir ilişki olmadığı tespit edilmiştir. Sanal kaytarmanın alt boyutu olan önemli ve önemsiz sanal kaytarma ile örgütsel bağlılığın alt boyutu olan normatif bağlılık arasında pozitif yönlü orta seviyede bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sanal kaytarma ile örgütsel bağlılık arasında arasındaki ilişkiyi doğrudan karayollarında inceleyen bir çalışma olmaması çalışmanın özgünlüğünü oluşturmaktadır. İş yerinde meydana gelebilecek olan her sanal kaytarma davranışının örgütsel bağlılığa azalmasına neden olacağı ise çalışmanın katkısını oluşturmaktadır. Literatür incelendiğinde sanal kaytarma ile örgütsel bağlılık arasında kavramlarını birlikte ele alan çok az sayıda çalışma olduğu ve bu çalışmanın kısıtlı alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

SANAL KAYTARMA, ÖRGÜTSEL BAĞLILIK, İNTERNET VE BİLGİSAYAR KULLANIMI

Kaynakça

• Abbasi, H. (2018). Organizational Information Security: Strategies to Minimize Workplace Cyberloafing for Increased Productivity. Yayımlanmamış Doktora Tezi, University of Walden, College of Management and Technology, ABD.
• Adnan, S., Nhaily, A. & Wang, H. (2018). To Evaluate and Study The Relationship between Employees’ Commitment and Individual Performance A Quantitative Approach- Case Study of Kansai Paints. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Linnaeus University, School of Business and Economics, Department of Marketing, Sweden.
• Afacan Fındıklı, M. (2016). Sanal Kaytarma ve İş Performansı İlişkisi: Sağlık ve Tekstil Sektörü Çalışanlarının Karşılaştırılması. International Journal of Social Inquiry, 9(1), 33-62.
• Aladwana, M. A., Al Mualab, I. & Salleh, H. S. (2021). Cyberloafing as A Mediating Variable in The Relationship between Workload and Organizational Commitment. Management Science Letters, (11), 1013-1022.
• Alhas, F. (2021). İş Yeri Nezaketsizliği ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Business, Economics and Management Research Journal, 4(2), 156-175.
• Alijanpour, M., Dousti, M. & Alijanpour, M. (2013). The Relationship between Organizational Commitment and Organizational Trust of Staff. Annals of Applied Sport Science, 1(4), 45-52.
• Allen, N. J. & Meyer, J. P. (1991). A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment. Human Resource Management Review, (1), 61-89.
• Askew, K. L. (2012). The Relationship Between Cyberloafing and Task Performance and an Examination of the Theory of Planned Behavior as a Model of Cyberloafing. Yayımlanmamış Lisans Tezi, University of South Florida, Department of Psychology, USA.
• Babadağ, M. (2018). İşe Yabancılaşmanın Sanal Kaytarma Üzerindeki Etkisi. Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 21(39), 207-239.
• Bağcı Ayrancı, B. & Temizyürek, F. (2017). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Serbest Yazma Tutumlarına Dair Ölçek Geliştirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 704-716.
• Bartlett, J. E., Kortlik, J. W. & Higgins, C. C. (2001). Organizational Research: Determining Appropriate Sample Size in Survey Research. Information Technology, Learning and Performance Journal, 19(1), 43-50.
• Baumgartner, H. & Homburg, C. (1996). Applications of Structural Equation Modeling in Marketing and Consumer Research: A Review. International Journal of Research in Marketing, 13(2), 139-161.
• Bayram, L. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Sayıştay Dergisi, (59), 125-139.
• Belloda, B., Bilir Güler, S. & Oğuzhan, A. (2017). Farklılıkların Yönetimi ve Örgütsel Bağlılık: Kosova Prizren Devlet Okullarında Bir Araştırma. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 03(02), 1-19.
• Bentler, P. M. (1980). Multivariate Analysis with Latent Variables: Causal Modeling. Annual Review of Psychology, (31), 419-456.
• Bentler, P. M. & Bonett, D. G. (1980). Significance Tests and Goodness of Fit in The Analysis of Covariance Structures. Psychological Bulletin, 88(3), 588-606.
• Bozkurt, Ö. & Yurt, I. (2014). Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22), 121-139.
• Browne, M. W. & Cudeck, R. (1993). Alternative Ways of Assessing Model Fit. In: Bollen, K.A., & Long, J.S. (Eds.), Testing Structural Equation Models (pp. 136-162). Beverly Hills, CA: Sage.
• Candan, H. & İnce, M. (2016). Siber Kaytarma ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Emniyet Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(1), 229-235.
• Celliah, S. (2015). A Research on Employees Organizational Commitment in Organizations: A Case of Smes in Malaysia. International Journal of Manajerial Studies and Research, 3(7), 10-18.
• Çavuşoğlu, S. & Palamutçuoğlu, B. T. (2017). İş Tatminin Sanal Kaytarma Üzerindeki Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Dergisi, 9(19), 430-444. Çetin, M. & Kayır, H. (2010). Örgütsel Bağlılık ve Halkla İlişkiler. Üçüncü Sektör Kooperatifçilik, 45(1), 40-64.
• Çınar, O. & Sıçrar, H. (2017). Sanal Kaytarma ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Erzurum İlinde Bir Kamu Kurumu Örneği, İş ve Hayat, 5(10), 119-135.
• Dabir, A. R. & Azarpira, M. (2017). Organizational Commitment and Its Impact on Employees’ Individual Interactions. Int. J. Hum. Capital Urban Manage, 2(1), 49-56.
• Dağlı, A., Elçiçek, Z. & Han, B. (2018). Örgütsel Bağlılık Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(68), 1766-1777.
• Danish, R. Q., Humayon, A. A., Shahid, A. U. & Nawaz, M. M. (2015). Association of Affective Commitment with Organizational Citizenship Behaviour and Task Performance of Employees in Banking Sector. Journal of Yasar University, (10/Special Issue), 56-67.
• Dede, E. (2018). Organizasyonlarda Sanal Kaytarma Ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Demir, T. & Tan, M. (2018). Relationship between Demographic Characteristic of Employees and Cyberloafing Behavior. Journal of Tourism Theory and Research, 4(1), 40-56.
• Ebraze, A., Rabanikhah, F., Manafi, F. & Moradi, R. (2019). Prediction of Organizational Commitment Based on Job Satisfaction Dimensions among Employees of the Ministry of Health and Medical Education. Caspian J Health Res., 4(2), 49-53.
• Emhan, A. ve Gök, R. (2011). Bankacılık Sektöründe Personel Memnuniyeti ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Araştırılması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 157-174.
• Enache, M., Sallan, J. M., Simo, P. & Fernandez, V. (2013). Organizational Commitment, within a Contemporary Career Context. International Journal of Manpower, (34), 880-898.
• Fındıklı, M. A. (2016). Sanal Kaytarma ve İş Performansı İlişkisi: Sağlık ve Tekstil Sektörü Çalışanlarının Karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 33-62.
• Fornell, C. & Larcker, D. F., (1981). Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables And Measurement Error. Journal of Marketing Research, 1(18), 39-50.
• Garrett, R. K. & Danziger, J. N. (2008). On Cyberslacking: Workplace Status and Personal Internet Use at Work. CyberPsychology & Behavior, (11), 287-292.
• Guerrero, S. & Herrbach, O. (2009). Manager Organizational Commitment: A Question of Support or Image?. International Journal of Human Resource Management, (20), 1536-1553.
• Güğerçin, S. & Çavuş, M. F. (2021). Yıkıcı Yönetim, Sanal Kaytarma ve İşteki Üretkenlik: Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, BMIJ, 9(1), 164-165.
• Güngör, M. (2016). Sanal Kaytarma ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Kamu ve Özel Sektör Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri-Felsefe-Yöntem-Analiz. 5. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Haftkhavani, Z. G., Faghiharamb, B. & Araghieh, A. (2012). Organizational Commitment and Academic Performance (Case Study: Students at Secondary Schools for Girls). Social and Behavioral Sciences, (69), 1529-1538.
• Hanaylı, B. (2020). Örgütsel Bağlılığın Sanal Kaytarma Davranışı Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İşletme Ana Bilim Dalı, İzmir.
• Hensel, P. G. & Kacprzak, A. (2020). Job Overload, Organizational Commitment, and Motivation as Antecedents of Cyberloafing: Evidence from Employee Monitoring Software. European Management Review, 17(4), 931-942.
• İbrahimağaoğlu, Ö. (2019). Sanal Kaytarma ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Reklamcılık ve Bankacılık Sektörü İşgörenlerine Yönelik Bir Araştırma. The Journal of Social Science, 6(40), 230-257.
• Jandaghi, G., Alvani, S. M., Matin, H. Z. & Kozekanan, S. F. (2015). Cyberloafing Management in Organizations. Iranian Journal of Management Studies, 8(3), 335-349.
• Kaplan, M. & Çetinkaya, A. Ş. (2014). Sanal Kaytarma ve Demografik Özellikler Açısından Farklılıklar: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 26-34.
• Kaplan, M. & Öğüt, A. (2012). Algılanan Örgütsel Adalet İle Sanal Kaytarma Arasındaki İlişkinin Analizi: Hastane Çalışanları Örneği. İşletme Fakültesi Dergisi,13(1), 1-13.
• Karcıoğlu, O. & Karcıoğlu, F. (2015). The Relationship between Cyber Loafing and Organizational Citizenship Behavior: A Survey Study in Erzurum/Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, (207), 444-453.
• Kasap, S. (2019). Cyberloafing Behavior The Workplaces and Management Practices. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, The Institute of Social Scinece of Ankara Yıldırım Beyazıt University, Ankara.
• Kaya, E. B., Gürtürk, M. & Güçlü, B. (2021). Sanal Kaytarma Davranışının Grup Çatışması ve Yaratıcı Davranış Üzerindeki Etkisi: Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma. Parion Akademik Bakış Dergisi (PABD), 1(1), 1-18.
• Kayabaşı, A. (2007). İşletmelerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesinde Lojistik Faaliyetlerin Performansının Arttırılması: Üretim İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Keklik, B., Kılıç, R., Yıldız, H. & Yıldız, B. (2015). Sanal Kaytarma Davranışlarının Örgütsel Öğrenme Kapasitesi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Business and Economics Research Journal, 6(3), 129-144.
• Kuznek, E. & Güzel, B. (2019). Sanal Kaytarma ve İş Performansı İlişkisi: Kuşaklar Teorisi Yaklaşımı. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 2729-2746.
• Küçüközkan, Y. (2014). Relation between Organizational Commitment and Gender: A Research on Health Care Staff Working in Hospitals. Munich Personal RePEc Archive, (62746), 15-36.
• Lim, V. K. G. & Chen, D. J. Q. (2012). Cyberloafing at The Workplace: Gain or Drain on Work?, Behaviour & Information Technology, 31(4), 343-353.
• Lim, V. K. G. & Chen, D. Q. N. (2009). Browsing and Emailing: Impact of Cyberloafing on Work Attitudes. Anzam, 1-18.
• Marsh, H. W., Hau, K. T., Artelt, C., Baumert, J. & Peschar, J. L. (2006). OECD’s Brief Self-Report Measure of Educational Psychology’s Most Useful Affective Constructs: Cross-Cultural, Psychometric Comparisons Across 25 Countries. International Journal of Testing, 6(4), 311-360.
• Meyer, J. P., Allen, N. J. & Smith, C. A. (1993). Commitment to Organizations and Occupations: Extension and Test of A Three-component Conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78(4), 538-551.
• Niaei, M., Peidaei, M. M. & Nasiripour, A. A. (2014). The Relation between Staff Cyber Loafing and Organizational Commitment in Organization of Environmental Protection. Kuwait Chapter of Arabian Journal of Business and Management Review, 3(7), 59-71.
• Örücü, E. & Sezen Kışlalıoğlu, R. (2014). Örgütsel Bağlılık Üzerine Bir Alan Çalışması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(22), 45-65.
• Örücü, E. & Yıldız, H. (2014). İşyerinde Kişisel İnternet ve Teknoloji Kullanımı: Sanal Kaytarma. Ege Akademik Bakış Dergisi, 14(1), 99-114.
• Özdemir, F. & Demirci, İ. (2021). Presenteizmin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Adana İlinde Faaliyet Gösteren Yiyecek-İçecek İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 2049-2066.
• Özdemir, H. Ö. & İpek, C. (2020). Üniversite Personelinin Örgütsel Bağlılık Algılarının Örgütsel Kültür Algılarından Yordanması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2823-2845.
• Öztürk, M. & Çuhadar, M. (2021). Örgütsel Bağlılığın Sanal Kaytarma Davranışı Üzerine Etkisinde Örgütsel Sinizmin Aracılık Rolü: Seyahat İşletmelerinde Bir Uygulama. Journal of Recreation and Tourism Research, 8(4), 461-499.
• Rende, B. & Sakarya, A. O. (2020). Kararlara Katılımın Rol Stres Kaynakları Üzerine Etkisi: Beyaz Yakalı Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2895-2915.
• Sage, M. A. (2015). Cyberloafing A Study of Personality Factors and Organizational Commitment as Predictor Variables of Cyberloafing and Perceived Organizational Acceptance, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, The Faculty of the Department of Psychology East Carolina University, ABD.
• Santos, A. S. T. (2016). Impact of Cyberloafing and Physical Exercise on Performance: An Experimental Research. Doctoral Thesis. Lizbon University, Portekiz.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müler, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-Of-Fit Measures. Methods of Psychological Research, 8(2), 23-74.
• Serttaş, G. (2016). Turizm İşletmelerinde Sanal Kaytarma: Kuşadası’nda Faaliyet Gösteren Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Sikorska-Simmons, E, (2005). Predictors of Organizational Commitment among Staff in Assisted Living. The Gerontologist, (45), 196-205.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
• Taşkın, F. & Dilek, R. (2010). Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Bir Alan Araştırması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 37-46.
• Terzi, C. & Koçoğlu Sazkaya, M. (2020). Örgütsel Sinizmin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisinin İncelenmesi: Hekimlere Yönelik Bir Araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 129-143.
• Todorović, D., Čabarkapa M., Tošić-Radev, M. & Miladinović, I. (2017). Organizational Identification, Commitment and Orientations of Professional Military Personnel. Vojnosanit Pregl., 74(9), 871-877.
• Ulusoy, H. & Benli, D. G. (2017). Akademisyenlerin Sanal Kaytarma Davranışları: Bir Kamu Üniversitesi Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 924-934.
• Ünal, F. Ö. & Tekdemir, S. (2015). Sanal Kaytarma: Bir Kamu Kurumunda Ampirik Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 95-118.
• Vera, M. D. & Andersen, C. T. (2018). Labor Practices and Organizational Commitment. Artículo Original, 20(63), 145-150.
• Wolowska, A. (2014). Determinants of Organizational Commitment. Human Resources Management and Ergonomics, 8(1), 129-146.
• Yağcı, K. (2007). Meyer-Allen Örgütsel Bağlılık Modeli Yaklaşımıyla Otel İşletmeleri İşgörenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Ölçülmesine Yönelik Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(3), 114-129.
• Yıldırım, F. (2018). Otel İşletmelerinde Yıldırma ve İşe Yabancılaşmanın Sanal Kaytarma Davranışına Etkisinde Psikolojik Sözleşme İhlali Algısının Aracılık Rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 21-39.
• Yıldız, H., Yıldız, B. & Ateş, H. (2015). Sanal Kaytarma Davranışlarının Sergirilmesinde Örgütsel Adalet Algısının Rolü Var Mıdır?. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, X(II), 55-66.
• Yüceler, A., Kaya, Ş. D. & Özen, M. Y. (2017). Örgütsel Bağlılık İle Sanal Kaytarma İlişkisinin İncelenmesi. Kesit Akademi Dergisi (The Journal of Kesit Academy), 3(12), 494-509.