ÖĞRENEN ÖRGÜTLERDE YENİLİKÇİLİK VE PROAKTİFLİK ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2, 1 - 21, 23.07.2016

Emel Faiz

Öz

Örgütlerin öğrenme ihtiyacı, çevredeki sürekli ve hızlı değişimlerden kaynaklanmaktadır. Sürekli değişen ve gelişen bir çevre içinde faaliyet gösteren örgütler, bir taraftan stratejik amaçlarını belirlemekte iken diğer taraftan teknolojik ve yapısal olarak bu değişikliklere uyum sağlamak zorundadırlar. Öğrenen örgütler bu hızlı değişimi yakalayabilen ve ihtiyaç duyulan dönüşümleri gerektiği anda gerçekleştirerek kendi kendini yenileyebilen örgütlerdir. Bu çalışmada, öğrenen örgütlerin yenilikçiliği ve proaktifliği tartışılmış ve gelecek çalışmalara yönelik olarak önerilerde bulunulmuştur. Çalışma sonucunda, örgütler için artık risk almamanın, yenilik yapmamanın ve pasif kalmanın mevcut durumu korumak için yeterli olmadığı ifade edilmiştir. Diğer önemli bir sonuç ise, örgütlerin ve performanslarının yeniden canlanmasına ve iyileşmesine yeniliğin ve proaktifliğin pozitif etkileri olduğu ve örgütsel yenilik ve proaktifliğin örgütlere aynı zamanda rekabet üstünlüğü sağlayan bir araç olarak görüldüğüdür

Anahtar Kelimeler

Öğrenen Örgütler, Yenilikçilik, Proaktiflik, Rekabet Üstünlüğü

A CONCEPTUAL STUDY ON INNOVATIVENESS AND PROACTIVENESS IN LEARNING ORGANIZATIONS

Öz

Learning needs of organizations due to constant and rapid changes in the environment. Organizations which operating in a constantly changing and devolving environment, to determine the strategic objectives on the one hand, while on the other hand have to adapt to these changes in the technological and structural. Learning organizations can capture these rapid changes and transformations needed at the time needed to renew themselves by performing organizations. In this study, innovativeness and proactiveness of learning organizations are discussed and recommendations are made for futurestudies. As a result, organizations no longer taken risks, not doing innovation and passive exposure is not enough to protect current exposure are expressed. Another important result is that proactiveness and innovation have positive effects on revival and improvement of organizations and their performances and in the meantime organizational innovation and proactiveness can be seen as a means of providing organizations a competitiveadvantage

Anahtar Kelimeler

Learning Organizations, Innovatıveness, Proactivity, Competitive Advantage

Kaynakça

• Akman ,G.,Özkan,C., ve Eriş, H. (2008), Strateji Odaklılık ve Firma Stratejilerinin Firma Performansına Etkisinin Analizi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, (13), ss. 93-115.
• Akyos, M. (2003), Firma Düzeyinde Yenilik ve Bilgi Yönetimi, KalDerForum, 3(12), ss. 17-22.
• Albeni, M. ve Karagöz, M. (2003), Bölgesel Kalkınmada Öğrenme, Bilgi Birikimi ve Yenilik, Türkiye İçin Bir Perspektif, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 8(2), ss. 157-170.
• Alegre, J. and Chıva, R. (2007), Assessing the Impact Of Organizational Learning Capability On Product Innovation Performance: An Empirical Test, Technovation, (9), ss. 1-12.
• Alpkan L., Ergün, E., Bulut Ç. ve Yılmaz, C. (2005), Şirket Girişimciliğinin Şirket Performansına Etkileri, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), ss. 175-189.
• Ataman, G. (2001), İşletme Yönetimi, İstanbul: Türkmen Yayınları. Avcı, U. (2009), Öğrenme Yönelimliliğin Yenilik Performansı Üzerine Etkisi: Muğla Mermer Sektöründe Bir İnceleme, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), ss. 121-138.
• Basım, N., Şeşen, H. ve Meydan C. (2009),Öğrenen Örgüt Algısının Örgüt İçi Girişimciliğe Etkisi: Kamuda Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(3), ss. 28-44.
• Braham, B.J. (1998), Öğrenen Bir Organizasyon Yaratmak, (A. Tekcan, Çev.), Rota Yayıncılık, İstanbul Calantonea, R.J., Cavusgil S.T., Zhaob, Y. (2002), Learning Orientation, Firm Innovation Capability, and Firm Performance, Industrıal Marketing Management, (31), ss. 515-524.
• Calvert, G.Sandra M. ve Marshal, L. (1994), Learning Organization, Training and Development, June, ss. 40-50.
• Celucha, K. G., Kasouf, C.J., Peruvemba, V. (2002), The Effects Of Perceived Market and Learning Orientation on Assessed Organizational Capabilities, Industrıal Marketing Management, (31), ss. 545-554.
• Demirel, Y. ve Seçkin, Z. (2008), Bilgi ve Bilgi Paylaşımının Yenilikçilik Üzerine Etkileri, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), ss. 189-202.
• Drucker, P.F. (2003), Yenilikçilik Disiplini, Yenilikçilik, (A. Kardam, Çev.), İstanbul: MESS Yayınları, ss. 119-134.
• Eker, Y. (2008), Turizm İşletmelerinde Rekabet Stratejilerinin Başarısının Arttırılmasında Öğrenen Örgütün Rolü: Bir Ulaştırma İşletmesinde Örnek Olay Çalışması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Elma, C. ve Demir, K. (2000), Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar, Uygulamalar ve Sorunlar, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Garvin, D.A. (1993), Building a Learning Organization, Harvard Business Review, July-August, ss. 75-85.
• Gürkan, G.Ç. (2007), Öğrenen Örgütler: Yüksek Öğrenim Kurumlarının Öğrenen Örgüt Olması, Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(2), ss. 118-130.
• Kaygın, E. (2012), Sürdürülebilir Bir Rekabet Avantajı Sağlamanın Yolu: İç Girişimcilik Anlayışı, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1), ss. 93-103.
• Kılıç, K.C. (2000), Öğrenen Organizasyonlarda Takım Çalışmasının Stratejik Rolü Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Knıght, G. (1997), Cross-Cultural Reliability and Validity of a Scale to Measure Firm Entrepreneurial Orientation, Journal of Business Venturing, 12(3), ss. 213- 225.
• Kreiser, P., Marino, L., Davis, J., Tang, Z. and Lee, C. (2010), Firm-Level Entrepreneurship: The Role of Proactiveness, Innovatıveness and Strategic Renewal In The Creatıonand Exploratıon of Opportunıtıes, Journal of Developmental Entrepreneurship, (15), ss. 143-163.
• Lıao, L.(2006), A Learning Organization Perspective On Knowledge-Sharing Behavior and Firm Innovation, Human Systems Management, IOS Press, (25), ss. 227– 236.
• Lumpkın, G.T and Dess, G.G. (1996), Clarifying the Entrepreneurial Orientation Construct and Linking It to Performancei, Academy of Management Review, 21(1), ss. 135–172.
• Mılls, D. Q. and Bruce, F. (1992), The Learning Organization, European Management Journal, 10(2).
• Montes, F.L.C, Moreno, A. R. And Morales, V. G. (2005), Influence Of Support Leadership and Teamwork Cohesion On Organizational Learning, İnnovation and Performance: An Empirical Examination, Technovation, (25), ss. 1159-1172.
• Morales, V.J.G., Montes, F.J.L. and Jover, A.J.V. (2006), Antecedents and Consequences of Organizational Innovation and Organizational Learning in Entrepreneurship, Industrial Management & Data Systems, (106), ss, 21-42.
• Okumuş, F., Avcı, U., Kılınç, İ.(2009), Öğrenen Örgütlerin Oluşturulmasında Üst Kademe Yöneticilerin Rolü, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, ss. 31-50.
• Öneren, M. (2008), İşletmelerde Öğrenen Örgütler Yaklaşımı, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), ss. 163-178.
• Özdevecioğlu, M. ve Biçkes D.M. (2012), Örgütsel Öğrenme ve İnovasyon İlişkisi: Büyük Ölçekli İşletmelerde Bir Araştırma, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, (39), ss. 19-45.
• Özgen, H. ve Türk, M. M. (1996), Öğrenen Organizasyon Sistemi ve Bir Öğrenen Organizasyon Modeli, Amme İdaresi Dergisi, 29(2), ss. 70-80.
• Prajogo, D.I. and Ahmed, P. K. (2006), Relationships Between Innovation Stimulus, Innovation Capacity, and Innovation Performance, R&D Management, 36(5). Senge, P.M. (1993), Beşinci Disiplin, (A. İldeniz ve A. Doğukan, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Sharma, S. and Vredenburg, H. (1998), Proactıve Corporate Envıronmental Strategy and The Development of Competıtıvely Valuable Organızatıonal Capabılıtıes, Strategic Management Journal, (19), ss. 729–753.
• Şimşek, Ş.,Akgemci, T., Çelik, A. (1998), Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Ankara: Nobel Yayınları.
• Tajeddini, K. (2009), Effect of Customer Orientation and Entrepreneurial Orientation on Innovativeness: Evidence From the Hotel Industry in Switzerland, Tourism Management, ss. 1-19.
• Yeloğlu, H.O. (2007), Örgüt, Birey, Grup Bağlamında Yenilik Ve Yaratıcılık Tartışmaları, Ege Akademik Bakış, 7(1), ss. 133-152.
• Yücel, İ. (2007), Öğrenen Örgütler ve Örgüt Kültürü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.