FINANCE OF SOCIAL SECURITY SYSTEM IN EUROPE AND TURKEY ASSESMENT OF WELFARE MODELS

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 1, 88 - 117, 20.07.2017

Zeynep Özmen

Öz

In Europe, the financing of the social security system varies from country to country, and these differences are linked to countries' welfare models. Developed countries are classified according to specific qualities and criteria in terms of social welfare services and are divided into different welfare state categories. Important work in this regard is the distinction between Esping Andersen's and Leibreid's welfare model. In the study; It is aimed to shed light on the future of the social security system in Turkey by referring to the policy on the financing of social security systems applied in some countries in Europe and Turkey in the framework of welfare models.

Anahtar Kelimeler

Social Security, Welfare State, Financing of Social Security

REFAH MODELLERİ AÇISINDAN AVRUPA’DA VE TÜRKİYE’DE SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİN FİNANSMANI

Öz

Avrupa’da sosyal güvenlik sisteminin finansmanı ülkeden ülkeye farklılıklar göstermekte ve bu farklılıklar ülkelerin refah modelleri ile de bağlantılandırılmaktadır. Gelişmiş ülkeler, sosyal refah hizmetleri açısından, belirli nitelik ve kriterlere göre sınıflandırılmış ve farklı refah devleti kategorilerine ayrılmıştır. Bu konuda literatürde yer alan önemli çalışmalar, Esping Andersen’in ve Leibreid’ın refah modeli ayrımıdır. Çalışmada; refah modelleri çerçevesinde Avrupa’daki bazı ülkelerde ve Türkiye’de uygulanan sosyal güvenlik sistemlerinin finansmanına ilişkin politikalara değinilerek, Türkiye’deki sosyal güvenlik sisteminin geleceğine ışık tutulmak istenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Güvenlik, Refah Devleti, Sosyal Güvenliğin Finansmanı

Kaynakça

• Alper Y. (1999). Sosyal Sigortaların Finansmanında Değişiklikler, Çimento İşverenleri Sendikası SSK.'da Yeniden Yapılanma Semineri, Antalya.
• Alper, Y. (2011). Sosyal Güvenlik Reformu ve Finansmanla İlgili Beklentiler, Sosyal Güvenlik Dergisi, (1).
• Binhan, E.Y. (2006). Türk Sosyal Güvenlik Sistemi: Krizler ve Arayışlar (Proje Koordinatör, Esfender Korkmaz), Sosyal Güvenlikte Yeni Yaklaşım: Bireysel Emeklilik, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın No: 2006-21.
• Bonoli, G. (1997). Classifying Welfare States: a Two-dimension approach, Journal of Social Policy, (26), ss.1351-372.
• Briggs, A. (2000). The Welfare State in Historical Perspective, C. Pierson ve F. G. Castles (Ed.). The Welfare State: A Reader içinde. USA: Blackwell Publishing, ss.16-29.
• Budd, A. ve Campbell, N. (1998). The Role Of The Public And Private Sectors In The United Kingdom The Pension System, Privatizing Social Security, ss. 99-134.
• Buğra, A. ve Keyder Ç.. (2006). The Turkish Welfare Regime in Transition, Journal of European Social Policy, 16(3), ss. 211-228.
• Buğra, A. (2008). Kapitalizm, Yoksulluk ve Sosyal Politika, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Carrera, L., M. Angelaki ve D. Carolo. (2009). Structures, Political Competition And Societal Veto Players: The Politics, The 7th Annual Espanet Conference, The Future Of The Welfare State. Paths Of Policy Innovation Between Constaints And Opportunities, Urbino, Italy.
• Çiçek, S. (2015). Ücret Üzerindeki Mali Yükümlülüklerin İncelenmesi: İngiltere, Almanya, İspanya, Romanya, Hak-İş Uluslararası Emek Ve Toplum Dergisi, 4(10).
• D´iaz-Gim´enez, J. - D´iaz-Saavedra, J. (2016). The Future of Spanish Pensions. http://www.ugr.es/~julianalbertodiaz/research/PEN33-F12.pdf (12/04/2014)
• Duygulu E. ve Pehlivan P,. (2004). Sosyal Güvenlik Kurumlarının Kaynak Sorunları ve Çözüm Önerileri, Ekonomik ve Mali Araştırma Yarışması, Ankara Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Yayınları, Yayın No:17.
• Esping-Andersen, G. (1990). The Three Worlds of Welfare Capitalism, UK: Polity Press.
• Featherstone, K.(2005). Soft Co-Ordination Meets Hard Politics: The European Union And Pension Reform İn Greece, Journal Of European Public Policy, 12(4).
• Ferrera, M. (1996). The “Southern” Model of Welfare in Social Europe, Journal of European Social Policy, 6(1), ss. 17-37.
• Flora, P. ve Heidenheimer, A. J.. (1981). The Historical Core and Changing Boundariesof the Welfare State, Flora, P. ve Heidenheimer, A. J. (Ed.). The Development of Welfare States in Europe and America içinde. New Jersey: The State University.
• Fultz, E. ve Ruck, M. (2011). Pension Reform in Central and Eastern Europe: Emerging Issues and Patterns, International Labour Review, 140(1).
• Garrett, G. ve Mitchell, D. (2001). Globalization, Government Spending And Taxation İn The Oecd, European Journal Of Political Research, (39).
• Glennerster, H. (2000). British Social Policy Since 1945, Washington: Blackwell Publishers.
• Gough, I. (2006). Güney Avrupa’da Sosyal Yardım, Ayşe Buğra ve Çağlar Keyder (Ed.). Sosyal Politika Yazıları. İstanbul: İletişim Yayınları, ss. 231-260.
• Gökbayrak, Ş. (2010). Refah Devletinin Dönüşümü ve Özel Emeklilik Programları, Ankara:Siyasal Kitabevi.
• Gümüş, İ. ve Tatlıyer, M. (2013). Güney Avrupa Refah Rejiminin Borç Krizi, İş Ahlakı Dergisi, (6), ss. 1-37.
• Hayek, F. (2000). The Meaning Of The Welfare State, C. Pierson ve F. G. Castles (Ed.). The Welfare State: A Reader İçinde., Cambridge: Blackwell Publishing.
• Hedva, S. ve Ghellab, Y. (2012). The Political Economy of Pension Reforms in Times of Global Crisis: State Unilateralism or Social Dialogue?, ILO Working Paper No:37, Genava.
• IBFD. European Tax Handbook 2009, (2009). Ed. Juhani KESTI, IBFD Global Tax Series.
• Kol, E. (2014). Refah Rejimleri Açısından Sağlık Sistemlerinin Değerlendirilmesi: Güney Avrupa Refah Modeli Ve Türkiye, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, (10).
• Koray, M. (2005). Avrupa Toplum Modeli, İkinci Baskı, Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
• Luhmann, N. (2002). Refah Devletinin Siyaset Teorisi. (Medeni Beyaztaş Çev.), İstanbul: Bakış Yayınları.
• Maliye Bakanlığı. (2016). 2015 Yılı Genel Faaliyet Raporu. Ankara.
• Metin, O. (2011). Sosyal Politika Açısından AKP Dönemi: Sosyal Yardım Alanında Yaşananlar, Çalışma ve Toplum Dergisi, (28), ss. 179-200.
• MISSOC Database, (2015). Comparative Tables on Social Protection, European Commission's Directorate-General for Employment, Social Affairs & Inclusion.
• OECD (2010). Tax Revenue Trends, 1965-2009, OECD Revenue Statistics 2010, OECD Publishing.
• Okur, A.R. (1993). Sosyal Güvenlikte Özerkleştirme (Bağ-Kur Açısından Bir Değerlendirme), Türkiye’de Esnaf ve Sanatkarlar ve Küçük İşletmeler Kesimine Yönelik Sosyal Güvenlik Sisteminin Değerlendirilmesi, Ankara: Tes-Ar Yayınları, No:8.
• Önder, M. (2012). Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi ve Uluslararası Uygulamalar Işığında Çözüm Önerileri, Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Maliye Bakanlığı, Ankara.
• Özdemir, S. (2004), Refah Devleti ve Üstlendiği Temel Görevler Üzerine Bir İnceleme, AB-Türkiye & Endüstri İlişkileri, (Editör: A. Hekimler), İstanbul:Beta Yayınları, ss. 589-639.
• Özdemir, S. (2005), Sosyal Gelişim Düzeyleri Farklı Refah Devletlerinin Sınıflandırılması Üzerine Bir İnceleme, Sosyal Siyaset Konferansları, (Prof. Dr. Turan Yazgan’a Armağan Özel Sayısı), (49), İstanbul: İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayını, ss. 231-266.
• Özdemir, S. (2007). Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti, İstanbul: İTO, Yayın No: 2007-57.
• Özmen, Z. (2015). Türk Sosyal Güvenlik Sisteminin Mali Krizi ve Çözüm Önerileri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2015.
• Parlak, N. (2016). Güney Avrupa Rejiminde Emeklilik Sistemleri: Mukayeseli Bir Analiz, Kırklareli Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (Issn: 2146-3417) 5(1).
• Pierson, C. (1998). Beyond the Welfare State: The New Political Economy of Welfare, 2nd ed., Pennsylvania: The Pennsylvania State University Press.
• Saltman R., Busse R. ve Figueras J., (2004). Social Health Insurance Systems in Western Europe, Open University Press.
• Seyidoğlu, H. (1999). Ekonomik Terimler Ansiklopedik Sözlük, İstanbul: Güzem Can Yayınları.
• Sayıştay Başkanlığı, (2016). Sosyal Güvenlik Kurumu Sayıştay Denetim Raporu, Ankara.
• Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanliği, (2012). Avrupa Birliği’nde Sosyal Güvenlik, Ankara.
• Sözer, A. N. (1994). Türkiye’de Sosyal Hukuk, Ankara: Kamu–İş Yayınları.
• Leibfried, S. (1993). Towards a European Welfare State, New Perspectives on the Welfare State in Europe, (Ed.: C. Jones), London: Routledge Press, 133-143.
• Ssa, Historical Background And Development Of Social Security http://www.ssa.gov/history/briefhistory3.html (10/12/2012)
• Taşçı, F. (2013). Refah Devleti Modelleri İçinde Türkiye’nin Pozisyonu: Yaşlı Algısı Üzerinden Değerlendirmeler, İnsan ve Toplum Dergisi, 3(5),ss. 5-35.
• Toprak, D. (2015). Uygulamada Ortaya Çıkan Farklı Refah Devletleri Üzerine Bir İnceleme, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), ss. 151-175.
• Titmuss, R. (1958). Essays on the Welfare State, London: Allen and Unwin Publications.
• Tiyek, R. ve Yertüm, U. (2016). Güney Avrupa Refah Rejimi Bağlamında Türkiye: Bir Değerlendirme, Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (1), ss.26-51.
• Tuncay, A. C. (2000). Genel Çizgileriyle 4447 sayılı Kanun, Çimento İşveren, 14(1).
• Tuncay, A.C. ve Ekmekçi, Ö. (2012). Sosyal Güvenlik Hukuku’nun Esasları, İstanbul: Beta Yayınevi, 15. Bası.
• Tügen, K. (1995). Türkiye’de 1980 sonrası Sosyal Güvenlik Kurumlarının Mali Yapısı ve Gelişimi, X.Türkiye Mali Sempozyumu, Silifke 14-18 Mayıs 1994, İ.Ü.İktisat Fakültesi Yayını.
• Wendt C., FrisinaL., ve Rothgang H., (2009). Healthcare System Types: A Conceptual Framework for Comparison, Social Policy & Administration, 43(1), ss. 70-90.
• Yılmaz, V. (2012). Türkiye’de Sağlık Sisteminin Dönüşümü: Fırsatlar ve Tehditler. spmk.ku.edu.tr/sunumlar/yilmaz.ppt (10 Aralık 2016).