SOSYAL MEDYA ARAÇLARI: WEB OF SCIENCE VERİLERİNE DAYALI BİBLİYOMETRİK BİR ANALİZ (2000-2023)

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 120 - 139, 01.08.2024

Ruhan İri

https://doi.org/10.55179/dusbed.1421677

Öz

Sosyal medya araçları konsepti, eylemin özne ve nesneye göre şekillendiği, eylem ile eylemde anlatılan olaya katılanlar arasındaki ilişkiyi düzenleyen gramer kategorisi bakımından zengin bir yapıda ve temelde eylemin olaya katılanlarla ilgisi belirli eklerle şekillendirilerek kelime havuzu oluşturularak çatı bir kavram fonksiyonu kazanmıştır. Bilişim teknolojileri, eğitim, iletişim, halkla ilişkiler, reklam, pazarlama, sağlık, işletme, ekonomi, finans ve bankacılık, siyaset vb. pekçok alanda sosyo-ekonomik bir unsur ya da içerik olarak kullanılan sosyal medya araçları ve kullanımı kavramı son zamanlarda pekçok akademik araştırmada ve literatürde yer alan çok sayıda çalışmaya konu olmaktadır. Sosyal medya araçları kavramının girift ve kompleks bir yapıda olma özelliği sebebiyle birbirinin içine geçmiş araştırma konularının bibliyometrik analizinin gerçekleştirilmesi, farklı disiplinlerdeki araştırmacılara ve kuruluşlara panoramik bir bakış açısı kazandırılabilecektir. Araştırma sosyal medya araçları kavramının uluslararası literatürdeki durumunu betimsel analiz çerçevesinde doküman inceleme yöntemi ile değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Web of Science veri tabanında yapılan tarama ve gerekli sınırlama işlemlerinden sonra, 2000-2023 yılları arasında yayımlanan araştırma, başlık veya anahtar kelimelerinde sosyal medya araçları kavramını içeren ya da sosyal medya araçları içeriğine sahip olan toplam 26.283 adet yayınlanmış bilimsel çalışmaya erişilmiştir. Erişilen toplam 26.283 bilimsel çalışma araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Sosyal medya araçları içeriğine sahip toplam 26.283 bilimsel araştırma, VOS viewer programı ile analiz edilerek sosyal medya araçları konusuna yönelik ilginin yoğunlaştığı bilimsel kategoriler ve ilgi yöneliş tespiti yapılarak, yayın-atıf haritalama tekniğiyle öne çıkan ülke, kuruluş, yazar ve anahtar kelime kavram birimlerine ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda sosyal medya araçları araştırmalarında belge türü bakımından ilk sırada makalelerin yer aldığı, sosyal medya araçları kullanımının dünya genelinde yaygınlaşmasına paralel olarak 2013 yılından itibaren araştırma sayısında düzenli bir artış yaşandığı tespit edilmiştir. Yine sosyal medya araçları konusunda gerçekleştirilen araştırmaların genellikle ortak yazarlı olması sebebiyle çalışma alanlarında yüksek düzeyde bir ortak çalışma endeksinin varlığı dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya, Bibliyometrik analiz, Web of science.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

SOCIAL MEDIA TOOLS: A BIBLIOMETRIC ANALYSIS BASED ON WEB OF SCIENCE DATA (2000-2023)

Öz

The concept of social media tools has gained the function of an umbrella concept by forming a word pool by shaping the action according to the subject and object, in a rich structure in terms of grammatical categories that regulate the relationship between the action and the participants in the event described in the action, and basically the relationship of the action with the participants in the event. The concept of social media tools and their use, which is used as a socio-economic element or content in many fields such as information technologies, education, communication, public relations, advertising, marketing, health, business, economy, finance and banking, politics, etc., has recently been the subject of many academic research and numerous studies in the literature. Due to the intricate and complex nature of the concept of social media tools, performing a bibliometric analysis of intertwined research topics will provide a panoramic perspective to researchers and organizations in different disciplines. The research aims to evaluate the status of the concept of social media tools in the international literature within the framework of descriptive analysis through document review method. For this purpose, after searching the Web of Science database and the necessary limitation procedures, a total of 26,283 published scientific studies published between 2000 and 2023 that include the concept of social media tools in their research, title or keywords or have the content of social media tools were accessed. A total of 26,283 scientific studies constituted the sample of the survey. A total of 26,283 scientific studies with social media tools content were analyzed with the VOS viewer program to determine the scientific categories and orientation of interest in the subject of social media tools, and the prominent country, organization, author and keyword concept units were reached with the publication-citation mapping technique. As a result of the research, it was determined that articles ranked first in terms of document type in social media tools research, and there has been a steady increase in the number of studies since 2013 in parallel with the widespread use of social media tools worldwide. Again, since the studies on social media tools are generally co-authored, the existence of a high level of collaboration index in the fields of survey draws attention.

Anahtar Kelimeler

Social media, Bibliometric analysis, Web of science.

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Agostino, D. (2013). Using social media to engage citizens: a study of Italian municipalities. Public Relations Review, (39) 3, 232–234.
• Akar, F. & Ekmekçi, Z. (2023). Sosyal medyada kadın: suriye iç savaşı ve Ukrayna-Rusya savaşı üzerinden karşılaştırmalı bir analiz. Selçuk İletişim, 16(1), 119-147.
• Ali, I., Balta, M., & Papadopoulos, T. (2023). Social media platforms and social enterprise: bibliometric analysis and systematic review. International Journal of Information Management, 69, 102510.
• Aytan, C. & Eser, E. T. (2014). Markaların sosyal medya kullanımının tüketici davranışı üzerindeki etkiler. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC 4(4), 1-15.
• Babacan, M. E. (2016). Sosyal medya kullanım alanları ve bağımlılık ilişkisi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3(1), 7-28.
• Bozkurt, İ. & Bozkurt, Ö. (2022). COVID-19 kısıtlamaları sürecinde üniversite öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve temel psikolojik ihtiyaçlar arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bağımlılık Dergisi, 23(2), 181-190.
• Bozkurt, Ö. Ç. & Çetin, A. (2016). Girişimcilik ve kalkınma dergisi’nin bibliyometrik analizi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 11(2), 229- 263.
• Chaudhari, D. D. & Pawar, A. V. (2021). Propaganda analysis in social media: a bibliometric review. Information Discovery and Delivery, 49(1), 57-70.
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N. & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: an overview and guidelines. Journal of business research, 133, 285-296.
• Durak, H. & Seferoğlu, S. S. (2016). Türkiye'de sosyal medya okuryazarlığı ve sosyal ağ kullanım örüntülerinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 9(46), 526-536.
• Hajli, N., Saeed, U., Tajvidi, M. & Shirazi, F. (2022). Social bots and the spread of disinformation in social media: the challenges of artificial intelligence. British Journal of Management, 33(3), 1238-1253.
• Işık, M, & Kaptangil, İ. (2018). Akıllı telefon bağımlılığının sosyal medya kullanımı ve beş faktör kişilik özelliği ile ilişkisi: üniversite öğrencileri üzerinden bir araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 695-717.
• İri, R. (2023). 2023 Türkiye deprem sürecinde yaşanan ve gelişen olaylarda sosyal medya kullanımının önemi: niğde ve yöresi sosyal medya kullanıcılarına yönelik bir araştırma. Uşak Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 44-66.
• Karakuş, M. & Tarhan, A. (2023). Yükseköğretim öğrencilerinin sosyal medya kullanımları ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişki. İletişim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 3(2), 209-232.
• Koçyiğit, A. (2022). Kamusal iletişim sürecinde sosyal medya kullanımı: iletişim başkanlığı twitter hesabı üzerine bir inceleme. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, (8), 56-77.
• Köseoğlu, Y. & Hamza, A. L. (2013). Bir siyasal propaganda aracı olarak sosyal medya. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(3), 103-125.
• Küçükali, A. & Serçemeli̇, C. (2019). Akademisyenlerin sosyal medya kullanımı: Atatürk Üniversitesi örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(10), 202-219.
• Lam, J. (2015). Collaborative Learning using social media tools in a blended learning course. Hybrid Learning: Innovation in Educational Practices: 8th International Conference, ICHL 2015, Wuhan, China, July 27-29, 2015, Proceedings 8 (pp. 187-198). Springer International Publishing.
• Liu, Y. (2010). Social media tools as a learning resource. Journal of Educational Technology Development and Exchange (JETDE), 3(1), 101-114.
• Özdemir, Ş. (2021). Sosyal medya çağında kuşakların medya kullanım alışkanlıklarının incelenmesi. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 9(20), 281-308.
• Sağar, M. E. (2019). Yetişkin bireylerde sosyal medya bağımlılığının irdelenmesi. Sağlık Bilimlerinde Eğitim Dergisi, 2(1), 29-42.
• Salih, R. M. & Gökbudak, R. (2022). Sosyal medyanın gençler üzerindeki siyasal etkisi ve rolü: Erbil Örneği. Journal of Academic Social Science Studies, 15(91), 534-545.
• Sarwar, B., Zulfiqar, S., Aziz, S. & Ejaz Chandia, K. (2019). Usage of social media tools for collaborative learning: the effect on learning success with the moderating role of cyberbullying. Journal of Educational Computing Research, 57(1), 246-279.
• Sine Nazlı, R. & Kara, M. (2020). Yeni Medya Gazeteciliğinde Yalan Haberle Mücadele: Teyit.org Örneği. S. Tiryaki (Ed.). Haber üzerine. (s.131 -155). Konya: Literatürk Yayınları.
• Sinkovics, N. (2016). Enhancing the foundations for theorising through bibliometric mapping. International Marketing Review, 33(3), 327-350.
• Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z. & Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk İletişim, 7(4), 23-32.
• Sun, Y., Wang, G. & Feng, H. (2021). Linguistic studies on social media: a bibliometric analysis. Sage Open, 11(3), 21582440211047572.
• Susur, M. & Tamergencer, Z. (2021). Sosyal medya araçlarının yaygın kullanımın pazarlamanın dijitalleşmesi üzerindeki rolü. Elektronik Cumhuriyet İletişim Dergisi, 3(1), 74-92.
• Şahin, C. & YAĞCI, M. (2017). Sosyal medya bağımlılığı ölçeği-yetişkin formu: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 523-538.
• Şavklı, G. ve Koç, M. (2023). Sosyal medyada görünür olma ve beğenilme: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 31-49.
• Şengöz, A. & Eroğlu, E. (2017). Örgütlerde sosyal medya kullanımı: sosyal medya algıları, amaçları ve kullanım alışkanlıkları. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(1), 503-524.
• Varsak, O. (2022). Sosyal medyanın dini yaşantıya etkileri: bursa il merkezindeki lise öğrencileri örneği. Din ve Bilim-Muş Alparslan Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 87-108.
• Zyoud, S. E. H., Sweileh, W. M., Awang, R. & Al-Jabi, S. W. (2018). Global trends in research related to social media in psychology: mapping and bibliometric analysis. International Journal of Mental Health Systems, 12(1), 1-8.