Elazığ İlinde Satılan Çiğ Süt ve UHT Sütlerde Aflatoksin M1 Düzeyi

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 2, 115 - 121, 25.12.2017

Meltem Kızıl Pelin Demir , Sümeyye Erkan Gülsüm Öksüztepe

Öz

Elazığ Gıda Kontrol
Laboratuvar Müdürlüğü’ne 2013-2017 yılları arasında vatandaşlar tarafından
getirilen 50’ şer adet çiğ inek sütü ve sade UHT sütlerde aflatoksin M₁
(AFM₁)’in varlığını incelendi. Analizler HPLC metoduyla yapıldı. 50
adet çiğ süt numunesinin 16 tanesinde AFM1 0.005 – 0.23 µg/kg (ppb) düzeyinde
bulundu. Sadece 1 örnekte AFM₁’in 0.23 µg/kg (ppb) seviyesinde
olduğu belirlendi ve bu numunenin Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine göre kabul
edilebilir AFM₁ sınır değerinin üzerinde  (> 0.05 µg/kg (ppb)) olduğu görüldü.  50 adet sade UHT sütlerin 49 tanesinde ise
AFM₁ tespit edilmedi. Ancak sadece bir tanesinde AFM₁
tespit edildi ve seviyesi 0.018 µg/kg (ppb) olarak saptandı. Sonuç olarak, süt
ve süt ürünleri AFM₁ varlığı yönünden geniş bir güvenlik kontrolü
kapsamında denetlenmelidir. HACCP sistemine uygun işletmelerde süt ve süt
ürünlerinin satışının ve üretiminin desteklenmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

AFM1, Çiğ süt, HPLC

Kaynakça

• 1. Mello JPFD, Macdonald AMC. (1997). Mycotoxins. Anim Food Science Technologie. 69: 155-166.
• 2. Tunail N. (2000). Mikrobiyel Enfeksiyonlar ve İntoksikasyonlar. Gıda Mikrobiyolojisi ve Uygulamaları. Sim Matbaacılık, Ankara.
• 3. Seglar B. (2001) Mycotoxin effects on dairy cattle. http://www. uwex. edu/ ces/ forage/ wfe/ proceeding 2001/dairy-mycotoxin. htm. Erişim Tarihi: 09.07.2017.
• 4. Dağoğlu G, Keleş O, Yıldırım M. (1995). Peynirlerde aflatoksin düzeylerinin ELISA testi ile araştırılması. İstanbul Üniv Vet Fak Derg. 21(2): 313-317.
• 5. Sabuncuoğlu SA, Baydar T, Giray B, Şahin G. (2008). Mikotoksinler: toksik etkileri, degredasyonları, oluşumlarının önlenmesi ve zararlı etkilerinin azaltılması. Hacettepe Üniv Ecz Fak Derg. 28 (1): 63-92.
• 6. Özkaya Ş, Temiz A. (2003). Aflatoksinler: kimyasal yapıları, toksisiteleri ve detoksifikasyonları. On-Line Mikro Derg 1 (1): 1-21.
• 7.Bennett JW, Klich M. (2003). Mycotoxins. Clin Microbiol Rev. 16 (3): 497-516.
• 8. Galvano F, Galofaro V, Galvano G. (1996). Occurence and stability of aflatoxin M1 in milk and milk products, a worldwide review. J Food Prot 59: 1079-1090.
• 9. Pittet A. (1998). Natural occurence of mycotoxins in foods and feeds. A updated review. Rev Med Vet. 149 (6): 479-492.
• 10. Lin LC, Liu FM, Fu YM, Shih DYC. (2004). Survey of aflatoxin M1 contamination of dairy products in Taiwan. J Food Drug Anal. 12 (2): 154-160.
• 11. Anonymous. (2002). International Agency for Research on Cancer (IARC) Monographs on the evaluation of carcinogenic risks to humans. Some Traditional Herbal Medicines, Some Mycotoxins, Naphthalene and Sytrene. 82: 169-275.
• 12. Bakırcı İA. (2001). Study on the occurance of Aflatoxin M1 in milk and milk products produced in Van province of Turkey. Food Control. 12: 47-51.
• 13. Van Egmond HP, Paulch VH. (1986). Mycoyoxins in milk and milk products. Neth Milk Dairy J. 40: 175-188.
• 14. Kireçci E, Savaşçı M, Ayyıldız A. (2007). Sarıkamış’ta tüketilen süt ve peynir ürünlerinde aflatoxin M1 varlığının belirlenmesi. İnfeksiyon Derg. 21 (2): 93-96.
• 15. Albay Z, Şimşek B. (2011). Süt ve süt ürünlerinde mikotoksinler ve özellikleri. Elektronik Mikrobiyoloji Dergisi. 9 (2): 50-60.
• 16. Anonim. http://www. dunyagida. com. tr/haber/sut-ve-sut-urunlerinde-aflatoksin- m1- problemi/ Erişim Tarihi: 10.09.2017.
• 17.Türk Standardları Enstitüsü. (2008). Süt ve Süt Tozu Aflatoksin M1 Muhtevası Tayini. TSE (TS EN ISO 14501), Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• 18. Akdemir Ç, Altıntaş A. (2004). Ankara’da işlenen sütlerde aflatoksin M1 varlığının ve düzeylerinin HPLC ile araştırılması. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 51: 175-179.
• 19. Oruç HH, Kalkanlı Ö, Cengiz M, Sonal S. (2005). Bursa’nın ova ve dağ köylerinden toplanan çiğ sütlerde aflatoksin M1 düzeyleri. II. Ulusal Mikotoksin Sempozyumu 23-24 Mayıs, İstanbul.
• 20. Özsunar A. (2005). Trakya Bölgesi’nde Üretilen İnek Sütlerinde Aflatoksin M1 Varlığı. Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• 21. Şahindokuyucu F, Taşçı F, Mor F. (2009). Burdur Yöresi’nde Üretilen ve Tüketime Sunulan Süt ve Süt Ürünlerinde Aflatoksin M1 Varlığının ve Düzeylerinin Araştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, BAP Komisyonu, Burdur.
• 22. İşleyici Ö, Sancak YC, Sancak H, Yücel UM. (2015) 6.Ulusal Veteriner Gıda Hijyeni Kongresi, Van.
• 23. Yurt B, Uluçay. (2016). Iğdır ve yöresinde üretilen sütlerin bazı kimyasal özellikleri ve aflatoksin M1 miktarının belirlenmesi. Int Con on Natural Sci and Eng. 16 (19): 3624-3635.
• 24. Rodriquez Velasco ML, Calonge Delso MM, Ordonez Escudero D. (2003): ELISA and HPLC determination of the occurence of aflatoxin M1 in raw cow’s milk. Food Addit Contam. 20 (3): 276-280.
• 25. Lopez CE, Ramos LL, Ramadan SS, Bulacio LC. (2003). Presence of aflatoxin M1 in milk for human consumption in Argentina. Food Control. 14: 31-34.
• 26. Elgerbi AM, Aidoo KE, Candlish AAG, Tester RF. (2004). Occurence of aflatoxin M1 in randomly selected North African milk and cheese samples. Food Addit Contam. 21 (6): 592-597.
• 27. Tajik H, Rohani SMR, Moradi M. (2007). Detection of aflatoxin M1 raw and commercial pasteurized milk in Urmia, Iran. Pak J Biol Sci. 10 (22): 4103-4107.
• 28. Hussain I, Anwar J. (2008). A study on contamination of aflatoxin M1 in raw milk in the Punjab province of Pakistan. Food Control. 19: 393-395.
• 29. Nuryano N, Agus A, Wedhastri S, et al. (2009). A limited survey of aflatoxin M1 in milk from Indonesia by ELISA. Food Control. 20 (8): 721-724.
• 30. Grahem I, Orfi M. (2009). Aflatoxin M1 in raw, pasteurized and powdered milk available in the Syrian market. Food Control. 20 (6): 603-603.
• 31. Lee JE, Kwak BM, Ahn JH, Jeon TH. (2009). Occurence oa aflatoxin M1 in raw milk in South Korea using an immunoaffinity column and liquid chromatography. Food Control. 20: 136-138.
• 32. Maqbool U, Anwar-Ul-Haq, Ahmad M. (2009). ELISA determination of aflatoxin M1 in milk and dairy products in Pakistan. Toxico & Enviro Chemical. 91 (2): 241-249.
• 33. Dashti B, Al-Hamli S, Alomirah H, Al-Zenki S, Abbas AB, Sawaya W. (2009). Levels of aflatoxin M1 in milk, cheese consumed in Kuwait and occurence of total aflatoxin in local and imported animal feed. Food Control. 20: 686-690.
• 34. Pei SC, Zhang YY, Eremin SA, Lee WJ. (2009). Detection of aflatoxin M1 in milk products from China by ELISA using monoclonal antibodies. Food Control. 20: 1080-1085.
• 35. Gürbay A, Engin AB, Aydın S, Şahin G. (2005). Ankara’da sıklıkla tüketilen süt örneklerinde aflatoksin M1 düzeylerinin belirlenmesi. II. Ulusal Mikotoksin Sempozyumu. 23-24 Mayıs, İstanbul.
• 36. Unusan N. (2006). Occurence of aflatoxin M1 in UHT milk in Turkey. Food Chem Toxicol 44: 1897-1900.
• 37. Atasever AM, Adıgüzel G, Atasever M, Özlü H, Özturan K. (2010). Occurence of aflatoxin M1 in UHT milk in Erzurum-Turkey. Kafkas Üniv Vet Fak Derg. 16 (Suppl A): 119-122.
• 38. Gücükoğlu A, Çadırcı Ö, Özpınar N. (2010). Süt ve peynir örneklerinde aflatoksin M1 varlığının belirlenmesi. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi. 21: 45-50.
• 39. İşleyici Ö, Sancak YC, Morul, F. (2012). Van’da tüketime sunulan UHT sterilize inek sütlerinde aflatoksin M1 düzeyinin araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniv Vet Fak Derg. 23 (2): 65-69.
• 40. Koçak P, Göksoy EÖ, Kök F, Beyaz D, Büyükyörük S. (2015). Occurence of aflatokxin M1 in flavored UHT milk. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 62: 217-222.
• 41. Razza R. (2006). Occurrence of aflatoxin M1 in the milk marketed in the city of Karachi- Pakistan. J Chem Soc Pakistan. 28: 155–157.
• 42. Fallah AA. (2010). Assessment of aflatoxin M1 contamination in pasteurized and UHT milk marketed in central part of Iran. Food Chemical Toxicol. 48: 988-991.
• 43. Cano-Sancho G, Marin S, Ramos AJ, Peris-Vicente J, Sanchis V. (2010). Occurence of aflatoxin Ma and exposure assesment in Catalonia (Spain). Rev Iberoam Micol. 27: 130-135.