Investigation of the Fungal Resistance of Scots Pine Wood Impregnated with Domestic and Exotic Tree Species Ash Against Coniophora puteana from Brown Rot Fungi

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 2, 13 - 18, 15.12.2016

Çağlar Akçay , Ufuk Topal

Öz

The initiatives of service life extension in usage area of the wood have been research subject by scientists for many years. For this purpose, various methods and chemical materials have been developed in wood protection industry. Generally, the chemicals used for protection wood in interior applications are not suitable for the outdoor applications. Impregnation materials which are not harmful to human health should be developed in the protection of wood interior application. In this study, Scots pine samples were impregnated under vacuum with Scots pine (Pinus sylvestris), walnut (Juglans nigra) and black locust (Robinia sp.) from native trees species, dahoma (Piptadenisatrum africanum), mahogany (Swietenia mahogany) and iroko (Chlorophora excelsa) from exotic wood species ashes. Scotch pine samples which are impregnated with ashes prepared from domestic and exotic wood were exposed Coniophora puteana from white rot fungi according to EN -113 standard for 12 weeks. Mass losses were calculated and compared with control samples after fungi test. While average of 43, 9 % mass loss occurred in Scotch pine control samples, average of 33, 1 %, 26, 5% and 19% mass losses occurred in impregnated samples with Scotch pine, walnut (Juglans nigra) and black locust (Robinia sp.) ashes, respectively. While 23, 5 % and 18, 4 % mass loss occurred in Scotch pine treated with dahoma and mahogany ash from the exotic tree species, only 3, 4% mass loss occurred in Scotch pine impregnated with Iroko ash solution. The lowest mass loss occurred in the samples impregnated with Iroko ash. It is estimated that the silica material in Iroko wood composition and known as wood protective effect showed antifungal effect. This study showed that Iroko ash might be evaluated as wood protection material in wood protection industry.

Anahtar Kelimeler

Coniophora puteana, Wood preservative, Ash, Iroko, Scotch pine

Yerli ve Yabancı Ağaç Türlerinin Külleri ile Emprenye Edilen Sarıçam Odunun Esmer Çürüklük Mantarlarından Coniophora puteana’ya Karşı Dayanımının Araştırılması

Öz

Ahşap malzemenin kullanım yerindeki servis ömrünü uzatma girişimleri uzun yıllardan beri bilim adamlarının araştırma konusu olmuştur. Bu amaçla odun koruma endüstrisinde çok sayıda yöntem ve kimyasal madde geliştirilmiştir. Genellikle dış mekânda kullanılan ahşap malzemenin korunması için geliştirilen bu kimyasallar iç mekânda kullanılacak ahşap malzeme için uygun olmamaktadır. İç mekân ahşap malzemenin korunmasında insan sağlığına zararlı olmayacak emprenye maddelerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada yerli ağaç türlerinden sarıçam (Pinus sylvestris), ceviz (Juglans nigra) ve yalancı akasya (Robinia sp.), yabancı ağaç türlerinden dahoma (Piptadenisatrum africanum), akaju (Swietenia mahogany) ve iroko (Chlorophora excelsa) odunları yakılarak külleri ile sarıçam numuneleri vakum altında emprenye edilmiştir. Yerli ve yabancı ağaç türlerinin küllerinden hazırlanan solüsyon ile emprenye edilen sarıçam odun örnekleri EN-113 standardına göre 12 haftalık süre ile esmer çürüklük mantarlarında Coniophora puteana mantarına maruz bırakılmıştır. Mantar testi sonrası sarıçam odun örneklerinde meydana gelen yüzde ağırlık kayıpları hesaplanmış ve kontrol örnekleri ile karşılaştırılmıştır. Sarıçam kontrol örneklerinde ortalama %43,9 ağırlık kaybı olurken, sarıçam külleri ile emprenye edilen örneklerde %33,1 ceviz ve yalancı akasya külleri ile emprenye edilen odun örneklerinde ise sırasıyla %26,5 ve %19 ağırlık kaybı meydana gelmiştir. Tropik ağaç türlerinden dahoma ve akaju ağaç türlerinin külleri ile emprenye edilen sarıçam odunlarında %23,5 ve %18 ağırlık kaybı olurken, iroko odununun külleri ile emprenye edilen odun örneklerinde yalnızca %3,42 ağırlık kaybı olmuştur. En düşük ağırlık kaybı iroko külleri ile emprenye edilen örneklerde meydana gelmiştir. Iroko odunun bileşiminde bulunan ve odun koruyucu etkisi olduğu bilinen silis maddesinin antifungal etkinlik gösterdiği düşünülmektedir. Bu çalışma ile iroko küllerinin odun koruma endüstrisinde odun koruma maddesi olarak değerlendirilebileceği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Coniophora puteana, Odun koruma maddesi, Kül, Iroko, Sarıçam

Kaynakça

• Bozkurt Y, Erdin N. 1990. Ticarette Kullanılan Ağaçlarda Önemli Bazı Makroskopik ve Mikroskopik Özellikler, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri B Cilt -Sayı (40 -4).
• Demirel G K, Temiz A. 2015. Ahşap Korumada Çevre Dostu Modifikasyon Yöntemleri, Selçuk Üniversitesi Teknik Online Dergisi, ISSN:1302-6178.
• Erdin N 2003. Ağaç malzeme kullanımı ve çevreye etkisi, Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi, Sayı 427.
• Sivrikaya H, Can A. 2014. Bazı Odun Çürüklük Mantarlarına Karşı Bakır-Azol ve Su İtici Maddelerin Performansı, Türkiye II. Orman Entomoloji ve Patoloji Sempozyumu, Bartın Üniversitesi, Bartın, 7-9 Nisan.
• Önal S., Ferah O., Sözen R. 1989. Toros sediri (Cedrus libani a. Richard) odununun kimyasal bileşenleri, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, , Ankara.
• Şen S., Hafızoğlu H., Dığrak M. 2002. Bazı Bitkisel Ekstraktların Fungisit Olarak Odun Koruyucu Etkilerinin Araştırılması, KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi 5(1).
• Tascioglu C., Yalcin M., Sen S. and Akcay C. 2013. Antifungal Properties of Some Plant Extracts Used as Wood Preservatives. International Biodeterioration & Biodegradation. 85:23-28.
• Taşçıoğlu C., Akçay C., Yalcin M. and Sahin H. İ. 2014. Effects of Post-Treatment with CA and CCA on Screw Withdrawal Resistance of Wood Based Composites, Wood Research, 59(2), 343-350.
• TS 5563 EN 113. 1996. Ahşap Koruyucular-Agar Ortamında Odunu Tahrip Eden Basidiomisetlere Karşı Zehirlilik Değerlerinin Tayini. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• URL 1. https://ziraatyapma.blogspot.com.tr/2014/03/kulden-dogal-gubre-there-are-many.html (2016).