İç Anadolu’da Ağaçlandırma Çalışmaları

Yıl 2018, Cilt: 14 Sayı: 1, 1 - 20, 31.07.2018

Yasin Kokaş Bilal Çetin Murat Sargıncı Fatma Ayyüce Ahmet Yapar Özgül Mutlu Abdullah Hüseyin Dönmez Oktay Yıldız Hilal Arslan Calistus Mua Bülent Toprak İsmail Gürsoy Dilek Güner Burak Altınay Uğur Şahin

Öz

Olumsuz iklim koşulları ile birlikte aşırı
otlatma ve kırılgan ekosistemlerin tarım arazilerine dönüştürülmesi İç
Anadolu’nun kurak bölgelerinde arazi bozulmalarına neden olmuştur. Son 70
yıldır, kumul ağaçlandırmaları, toprak koruma ve erozyon kontrol çalışmaları
nedeniyle Türkiye ormancıları kurak saha ağaçlandırmaları konusunda önemli
tecrübeler edinmiştir.  Kurak sahalarda
kullanılan başlıca ibreli türleri Toros sediri (Cedrus libani), sarıçam (Pinus.
sylvestris), karaçam (Pinus nigra), kızılçam (Pinus brutia), servi
(Cupressaceae spp.) ve Arizona servisidir (Cupressus arizonica). En çok
kullanılan yapraklı türler yalancı akasya (Robinia pseudoacacia), kokarağaç
(Ailanthus altissima), dar yapraklı dişbudak (Fraxinus angustifolia), badem
(Prunus amygdalus), ve iğdedir (Elaeagnus angustifolia). Bu türlerden kızılçam
ve Arizona servisi vadi tabanlarından 1200 m ye kadar olan yükseltilerde,
sarıçam 1300 -1700 metreler arası, yalancı akasya, kokarağaç, dişbudak ve iğde
ise kurak taban arazilerde ve dere içlerinde iyi gelişim göstermektedir.
Şimdiye kadar elde edilen sonuçlar ya dikilen fidanların türlerine ya da
orijinlerine yorumlanmıştır. Tahrip edilmiş bitki örtüsünü ve toprak
verimliliğini restore edecek olan ağaçlandırma başarılarını arttırmak için tüm
süreçleri kapsayan yeni deneme çalışmalarına ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ağaçlandırma, Kurak sahalar, İç Anadolu, Restorasyon

Kaynakça

• Anonim. 2015. Çölleşme ile Mücadele Ulusal Stratejisi ve Eylem planı (2015-2023). T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Ankara. Arslan, H. 2018. İç Anadolu’nun Kurak Bölgelerindeki Ağaçlandırma Çalışmalarında Kullanılan Bazı Ağaç ve Çalı Türlerinin Tutma ve Büyüme Performansları. Yüksek Lisans Tezi. Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Düzce Atalay İ. 2002. Türkiye’nin Ekolojik Bölgeleri. Meta Basimevi, Izmir, Turkey. Avcıoğlu, D. 1979. Türkiye’nin Düzeni. Dün-Bugün-Yarın. 2. Kitap. Tekin Yayınevi. 12. Basım. İstanbul. Birand, H. 1961. Orta Anadolu’da bozkırında vejetasyon incelemelerinin ilk sonuçları. I. Tuz Gölü çorakçıl bitki birlikleri. Tarım Bakanlığı İlmi Rapor ve Araştırma Serisi. Toprak-Su Umum Müdürlüğü Neşriyatı Sayı: 103. Ayyıldız Matbaası, Ankara. Ceylan, A., Akgündüz, S., Demirörs, Z., Erkan, A., Çınar, S., Özevren. 2009. I. Ulusal Kuraklık ve Çölleşme Sempozyumu, 16-18 Haziran, Konya. Çalışkan, S., Boydak, M. 2017. Afforestation of arid and semiarid ecosystems in Turkey. Turk J Agric For. 41: 317-330 Çepel, N. 1995. Yok ettiğimiz ormanlarımız kaybolan fonksiyonel değerler ve zamanımızın orman ölümleri. TEMA Vakfı Yayınları, 2, İstanbul. Çetik, A.R. 1985. Türkiye Vegetasyonu: 1. İç Anadolu’nun Vejetasyonu ve Ekolojisi. Selçuk Üniversitesi Yayınları No:7, Fen Edebiyat Fakültesi Yayınları No:1. Doğan, O. 2011. Çölleşme Nedir? Nasıl mücadele edilir. Kurak ve Yarıkurak Alan Yönetimi Çalıştayı, 5-8 Aralık 2011, Ürgüp, Nevşehir. Sf. 262-268. Güner, Ş.T., Çömez, A., Özkan, K., Karataş, R., Çelik, N. 2016. Türkiye’deki karaçam ağaçlandırmalarının verimlilik modellemesi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 66(1): 159-172. Kapur S., Akça E., Özden D.M., Sakarya N. , Çimrin K.M., Alagöz U., Ulusoy R., Darıcı C., Kaya Z., Düzenli S., Gülcan H. 2002. In: Jones R.J.A., Montanarella L. (eds.) The JRC enlargement action. Land degradation. 5-6 December, Ispra, Italy. Karataş R., Özkan K. 2017. Toros sediri (Cedrus libani A. Rich.) ağaçlandırmalarının gelişimi İle yetişme ortamı özellikleri arasındaki ilişkiler, Orman Genel Müdürlüğü Ormancılık Araştırma Dergisi, 1(4): 12-21 KHGM. 2005. Türkiye genel jeoloji atlası. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kurumsal Web Sitesi, APK Ulusal Bilgi Merkezi, Sayısal Haritalar. Özhatay, N., Byfield, A., Atay, S. 2003. Türkiye’nin önemli bitki alanları.WWF Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), İstanbul. Özyuvacı N. 1999. Meteoroloji ve Klimatoloji. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, Fakülte Yayın No. 460, İstanbul. Palta, Ç., Çarkacı, D.A., Okur, O., Gönülal, E. 2011. Sürdürülebilir Arazi Yönetimi: Karapınar Örneği. Kurak ve Yarıkurak Alan Yönetimi Çalıştayı, 5-8 Aralık 2011, Ürgüp, Nevşehir. Sf. 396-403 Tavşanoğlu, F. 1976. Türkiye’de Rüzgar Erozyonunun Kapsamı, Rüzgar Erozyonuna Karşı Mücadele, Örnek: İç Anadolu Konya Karapınar’da Rüzgar Erozyonu ile Mücadele. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, A-5: 65-84, İstanbul. Thirgood, J.V. 1981. Man and Mediterranean Forest. A history of Resource Depletion. Academic Press, New York. Tunçdilek N. 1987. Geoekoloji’nin Temel İlkeleri, Doğal Bölgeler. İstanbul Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü. Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul. Yildiz, O.,Altundağ, E., Çetin, B., Güner, Ş.T., Gursoy, İ., Sargıncı, M., Toprak, B., Mutlu, Ö., 2014. Preliminary results of experimental arid land afforestation in the Central Anatolia region of Turkey. Abstract Book, P:168, Samarkand, Uzbekistan (Sozlu), 2nd International Conference on Arid Lands Studies / Innovations for sustainability andfood security in arid and semiarid lands Yildiz, O., Altundağ, E., Çetin, B., Güner, Ş.T., Sarginci, M., Toprak, B., Mutlu, Ö. 2015a. Early results of experimental aridland afforestration in the central anatolian region of Turkey. XXXVI CIOSTA & CIGR Section V Conference: Environmentally Friendly Agriculture and Forestry for Future Generations. St. Petersburg, Russia. p 438-440. (Abstract). Yildiz, O., Altundağ, E., Çetin, B., Güner, Ş.T., Sarginci, M.,Altınay, B., Toprak, B., Mutlu, Ö. 2015b. Effects of gypsum and sulfur as soil amendments on afforestation success in inland part of Anatolia: early results. Int. Conf. Applied Ecology: Problems, Innovations 7-10 May 2015, Tiflis-Batum, Georgia. p. 155. (Abstract). Yildiz, O., Altundağ, E., Cetin,B., Guner, Ş.T., Sargıncı, M., Toprak, B. 2017. Afforestation restoration of saline-sodic soil in the Central Anatolian Region of Turkey using gypsum and sulfur. Silva Fennica. 51: 1B, ID 1579:1-17 Yildiz, O., Altundağ, E., Çetin, B. Guner, Ş:T., Sarginci, M., Toprak, B. 2018. Experimental arid land afforestation in Central Anatolia, Turkey. Environ Monit Assess 190: 355.