Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 163 - 168, 25.08.2021

Öz

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan bireyler, günümüzde artan oranda iş piyasasında yer almaktadırlar. Ancak, işveren OSB’li bireylere işyerinde herhangi bir işçiye gösterdiği özenden daha fazlasını göstermelidir. OSB’li bireylerin işyerinde kendilerini rahat hissetmeleri, çalışma hayatında yer alabilmeleri için çok önemlidir. Bu nedenle hem işveren hem de işçiler, OSB’li bireylere karşı davranışlarını düzeltmek, değiştirmek ve geliştirmekle yükümlüdürler. İşyerinde, OSB’li bireylerin dikkatini dağıtacak hususlar tespit edilmeli, OSB’li bireylerin özellikleri tanınmalı ve OSB’li bireylere doğru desteğin verilmesi için iş koçu ile birlikte çalışılmalıdır. OSB’li bireylerin istihdamı hususunda işverenlere yol gösterici nitelikteki çalışmaların sayısının düşük olması, birçok OSB’li bireyi iş hayatından uzaklaştırmakta ve onların ekonomik bağımsızlıklarını kazanmalarının önüne geçmektedir. Bu çalışmada, OSB’li bireylerin istihdamında işverenin yükümlülükleri hususunda gerek yerel yönetimlerin ve sendikaların işverenlere yönelik olarak hazırladıkları rehber kitaplardan ve gerekse bilimsel çalışmalardan faydalanılmıştır. Türkiye’de de OSB’li bireylerin istihdamı hususunda gerekli önem verilerek OSB’li bireylerin iş piyasasına kazandırılmasına yönelik önerilerde bulunulmaktadır.

Kaynakça

  • [1] Autism Spectrum Disorder, https://www.apa.org/topics/autism-spectrum-disorder, (11.03.2021).
  • [2] https://sozluk.gov.tr/ (11.03.2021).
  • [3] Bodur S ve Soysal AS. “Otizmin Erken Tanisi ve Onemi”. Surekli Tip Egitimi Dergisi, 13(10), 394-398, 2004.
  • [4] Hendricks D. “Employment and adults with autism spectrum disorders: Challenges and strategies for success”. Journal of Vocational Rehabilitation, 32, 125-134, 2010.
  • [5] Efeoglu IE ve Kilincarslan O. “Çalışma Hayatında Otizmli Bireyler ve Aileleri Üzerine Fenomenolojik Bir Araştırma”. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1),37-66, 2021.
  • [6] Chen LC, Leader G, Sung C ve Leahy M. “Trends in Employment for Individuals with Autism Spectrum Disorder: a Review of the Research Literature”. Rev J Autism Dev Disord, 2, 115-127, 2015.
  • [7] Visier L. “Sheltered employment for persons with disabilities”, International Labour Review, 137(3), 347-365,1998.
  • [8] Cavus OH ve Tekin A. “Türkiye’de Engellilerin İstihdam Yöntemi Olarak Korumalı İşyeri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 30(1), 145-165, 2015.
  • [9] Einzigartige Team-Mitglieder suchen Unternehmen mit Potential, https://www.wilhelm.ch/domains/wilhelm_ch/data/free_docs/Brosch%C3%BCre%20Autismus_Schweiz.pdf, (13.06.2021).
  • [10] Accomodation and Compliance Series: Employees with Autism Spectrum, https://askjan.org/publications/Disability-Downloads.cfm?pubid=206344, (13.06.2021).
  • [11] Factsheet for Employers on Autism https://rct.learningpool.com/pluginfile.php/711/mod_folder/content/0/Saesneg%2520-%2520English/Factsheet%2520on%2520Autism%252012_13.pdf%3Fforcedownload%3D1+&cd=2&hl=tr&ct=clnk&gl=tr, (01.07.2021).
  • [12] City to Pay $155.000to Settle EEOC Disability Discrimination Lawsuit, https://www.eeoc.gov/newsroom/party-city-pay-155000-settle-eeoc-disability-discrimination-lawsuit,Party, (07.07.2021).
  • [13] EEOC Sues Comfort Suites For Disability Discrimination, https://www.eeoc.gov/newsroom/eeoc-sues-comfort-suites-disability-discrimination, (07.07.2021).
  • [14] Markel KS, Elia B. “How Human Resource Management Can Best Support Employees with Autism: Future Directions for Research and Practice”, Journal of Business and Management, 22(1), 71-86, 2016.
  • [15] https://www.carautismroadmap.org/workplace-accommodations-and-supports-for-individuals-with-asd/?print=pdf, Workplace Accommodations and Supports For Austistic Individuals (01.07.2021).
  • [16] Understanding Autism - Employment Making Employment a positive experience for people living with autism in Derbyshire,https://www.derbyshire.gov.uk/site-elements/documents/pdf/social-health/adult-care-and-wellbeing/disability-support/autism/understanding-autism-employment.pdf. (23.06.2021).
  • [17] Accomodation and Compliance Series: Employees with Autism Spectrum,https://askjan.org/publications/Disability-Downloads.cfm?pubid=206344, (13.06.2021).
  • [18] Understanding Autism - Employment Making Employment a positive experience for people living with autism in Derbyshire,https://www.derbyshire.gov.uk/site-elements/documents/pdf/social-health/adult-care-and-wellbeing/disability-support/autism/understanding-autism-employment.pdf. (23.06.2021).
  • [19] Autism in the Workplace: How to Accomodate Adults with Autism, https://udservices.org/blog/employees-with-autism/, (01.07.2021)
  • [20] Booth J. Autism in the workplace. TUC.2014.
  • [21] Autism awareness in the workplace, https://www.tuc.org.uk/sites/default/files/Autism%20Awareness%20in%20the%20Workplace%20FINAL_1.pdf, (29.06.2021).
  • [22] Chuck E. Cheese'S Must Pay Maximum Damages Under The Ada To Mentally Retarded Employee Following Multi-Million Dollar Jury Award, https://www.eeoc.gov/newsroom/chuck-e-cheeses-must-pay-maximum-damages-under-ada-mentally-retarded-employee-following-0, (07.07.2021).
  • [23] Khalifa G, Sharif Z, Sultan M ve Di Rezze B. “Workplace accommodations for adults with autism spectrum disorder: a scoping review”, Disability and Rehabilitation, 42(9), 1316-1331, 2019.
  • [24] Tips: Interviewing someone with an ASD, https://www.tssa.org.uk/download.cfm?docid=BE67C782-9559-4457-A85EDF75AB324F8C, (07.07.2021).
  • [25] Interviewing Your Applicant With Autism, https://hireautism.org/resource-center/interviewing-your-applicant-with-autism, (07.07.2021).
  • [26] Autism’s Hidden Strengths:Interviewing&Hiring Individuals with Autism, http://fraser-www.s3.amazonaws.com/a/for-employers-tip-sheet.pdf, (07.07.2021).
  • [27] Süzek S. İş Hukuku. Yenilenmiş 19. Baskı. Beta Yayınevi. İstanbul 2020.
  • [28] Çelik N, Caniklioğlu N, Canbolat T. İş Hukuku Dersleri.Yenilenmiş 33. baskı. Beta Yayınevi. İstanbul 2020.
  • [29] Akyiğit E. Bireysel İş Hukuku Ders Kitabı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
  • [30] Senyen Kaplan, E.T.Bireysel İş Hukuku, Yenilenmiş 11. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara 2020.
  • [31] Demircioğlu AM, Centel T, Kaplan HA. İş Hukuku, Gözden geçirilmiş Yirminci Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 2019.

Evaluation of Employer’s Obligations to Workers with Autism Spectrum Disorder

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 163 - 168, 25.08.2021

Öz

The number of individuals with autism spectrum disorder has increased dramatically in recent years. However., employers should treat more sensitive individuals with ASD than others. It is very important for individuals with ASD to feel comfortable in the workplace and to take part in working life. Therefore, both employers and co-workers are responsible to correct, change and improve their behavior towards individuals with ASD. In the workplace, issues that may distract individuals with ASD should be identified, the characteristics of individuals with ASD should be recognized and a job coach should be worked with to provide the right support to individuals with ASD. There are few number of studies that guide to employers about the employment of individuals with ASD. As a result, many individuals with ASD stay away from job market and unfortunately they are prevented from gaining their economic independence. In this study, both guidebooks prepared by local governments and unions and scientific studies regarding the employer’s obligations in the employment of individuals with ASD were used. In Turkey too, by attaching the necessary importance to the employment of individuals with ASD, suggestions are made for the inclusion in the labour market of them.

Kaynakça

  • [1] Autism Spectrum Disorder, https://www.apa.org/topics/autism-spectrum-disorder, (11.03.2021).
  • [2] https://sozluk.gov.tr/ (11.03.2021).
  • [3] Bodur S ve Soysal AS. “Otizmin Erken Tanisi ve Onemi”. Surekli Tip Egitimi Dergisi, 13(10), 394-398, 2004.
  • [4] Hendricks D. “Employment and adults with autism spectrum disorders: Challenges and strategies for success”. Journal of Vocational Rehabilitation, 32, 125-134, 2010.
  • [5] Efeoglu IE ve Kilincarslan O. “Çalışma Hayatında Otizmli Bireyler ve Aileleri Üzerine Fenomenolojik Bir Araştırma”. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1),37-66, 2021.
  • [6] Chen LC, Leader G, Sung C ve Leahy M. “Trends in Employment for Individuals with Autism Spectrum Disorder: a Review of the Research Literature”. Rev J Autism Dev Disord, 2, 115-127, 2015.
  • [7] Visier L. “Sheltered employment for persons with disabilities”, International Labour Review, 137(3), 347-365,1998.
  • [8] Cavus OH ve Tekin A. “Türkiye’de Engellilerin İstihdam Yöntemi Olarak Korumalı İşyeri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 30(1), 145-165, 2015.
  • [9] Einzigartige Team-Mitglieder suchen Unternehmen mit Potential, https://www.wilhelm.ch/domains/wilhelm_ch/data/free_docs/Brosch%C3%BCre%20Autismus_Schweiz.pdf, (13.06.2021).
  • [10] Accomodation and Compliance Series: Employees with Autism Spectrum, https://askjan.org/publications/Disability-Downloads.cfm?pubid=206344, (13.06.2021).
  • [11] Factsheet for Employers on Autism https://rct.learningpool.com/pluginfile.php/711/mod_folder/content/0/Saesneg%2520-%2520English/Factsheet%2520on%2520Autism%252012_13.pdf%3Fforcedownload%3D1+&cd=2&hl=tr&ct=clnk&gl=tr, (01.07.2021).
  • [12] City to Pay $155.000to Settle EEOC Disability Discrimination Lawsuit, https://www.eeoc.gov/newsroom/party-city-pay-155000-settle-eeoc-disability-discrimination-lawsuit,Party, (07.07.2021).
  • [13] EEOC Sues Comfort Suites For Disability Discrimination, https://www.eeoc.gov/newsroom/eeoc-sues-comfort-suites-disability-discrimination, (07.07.2021).
  • [14] Markel KS, Elia B. “How Human Resource Management Can Best Support Employees with Autism: Future Directions for Research and Practice”, Journal of Business and Management, 22(1), 71-86, 2016.
  • [15] https://www.carautismroadmap.org/workplace-accommodations-and-supports-for-individuals-with-asd/?print=pdf, Workplace Accommodations and Supports For Austistic Individuals (01.07.2021).
  • [16] Understanding Autism - Employment Making Employment a positive experience for people living with autism in Derbyshire,https://www.derbyshire.gov.uk/site-elements/documents/pdf/social-health/adult-care-and-wellbeing/disability-support/autism/understanding-autism-employment.pdf. (23.06.2021).
  • [17] Accomodation and Compliance Series: Employees with Autism Spectrum,https://askjan.org/publications/Disability-Downloads.cfm?pubid=206344, (13.06.2021).
  • [18] Understanding Autism - Employment Making Employment a positive experience for people living with autism in Derbyshire,https://www.derbyshire.gov.uk/site-elements/documents/pdf/social-health/adult-care-and-wellbeing/disability-support/autism/understanding-autism-employment.pdf. (23.06.2021).
  • [19] Autism in the Workplace: How to Accomodate Adults with Autism, https://udservices.org/blog/employees-with-autism/, (01.07.2021)
  • [20] Booth J. Autism in the workplace. TUC.2014.
  • [21] Autism awareness in the workplace, https://www.tuc.org.uk/sites/default/files/Autism%20Awareness%20in%20the%20Workplace%20FINAL_1.pdf, (29.06.2021).
  • [22] Chuck E. Cheese'S Must Pay Maximum Damages Under The Ada To Mentally Retarded Employee Following Multi-Million Dollar Jury Award, https://www.eeoc.gov/newsroom/chuck-e-cheeses-must-pay-maximum-damages-under-ada-mentally-retarded-employee-following-0, (07.07.2021).
  • [23] Khalifa G, Sharif Z, Sultan M ve Di Rezze B. “Workplace accommodations for adults with autism spectrum disorder: a scoping review”, Disability and Rehabilitation, 42(9), 1316-1331, 2019.
  • [24] Tips: Interviewing someone with an ASD, https://www.tssa.org.uk/download.cfm?docid=BE67C782-9559-4457-A85EDF75AB324F8C, (07.07.2021).
  • [25] Interviewing Your Applicant With Autism, https://hireautism.org/resource-center/interviewing-your-applicant-with-autism, (07.07.2021).
  • [26] Autism’s Hidden Strengths:Interviewing&Hiring Individuals with Autism, http://fraser-www.s3.amazonaws.com/a/for-employers-tip-sheet.pdf, (07.07.2021).
  • [27] Süzek S. İş Hukuku. Yenilenmiş 19. Baskı. Beta Yayınevi. İstanbul 2020.
  • [28] Çelik N, Caniklioğlu N, Canbolat T. İş Hukuku Dersleri.Yenilenmiş 33. baskı. Beta Yayınevi. İstanbul 2020.
  • [29] Akyiğit E. Bireysel İş Hukuku Ders Kitabı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
  • [30] Senyen Kaplan, E.T.Bireysel İş Hukuku, Yenilenmiş 11. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara 2020.
  • [31] Demircioğlu AM, Centel T, Kaplan HA. İş Hukuku, Gözden geçirilmiş Yirminci Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 2019.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

İdil Yıldırım Arı Bu kişi benim 0000-0002-5310-4968

Yayımlanma Tarihi 25 Ağustos 2021
Gönderilme Tarihi 26 Temmuz 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 1 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Yıldırım Arı, İ. (2021). İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi. Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi, 1(2), 163-168.
AMA Yıldırım Arı İ. İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi. Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi. Ağustos 2021;1(2):163-168.
Chicago Yıldırım Arı, İdil. “İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu Olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi”. Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi 1, sy. 2 (Ağustos 2021): 163-68.
EndNote Yıldırım Arı İ (01 Ağustos 2021) İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi. Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi 1 2 163–168.
IEEE İ. Yıldırım Arı, “İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi”, Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi, c. 1, sy. 2, ss. 163–168, 2021.
ISNAD Yıldırım Arı, İdil. “İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu Olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi”. Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi 1/2 (Ağustos 2021), 163-168.
JAMA Yıldırım Arı İ. İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi. Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi. 2021;1:163–168.
MLA Yıldırım Arı, İdil. “İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu Olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi”. Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi, c. 1, sy. 2, 2021, ss. 163-8.
Vancouver Yıldırım Arı İ. İşverenin Otizm Spektrum Bozukluğu olan İşçilere Karşı Borçlarının Değerlendirilmesi. Disiplinlerarası Yenilik Araştırmaları Dergisi. 2021;1(2):163-8.