KATILIM 30 VE BIST100 ENDEKSLERİNİN BANKA MEVDUAT FAİZLERİ VE DÖVİZ KURU İLE İLİŞKİSİ: KANTİL REGRESYON YÖNTEMİ

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 15 - 24, 20.12.2022

Nurbanu Tekin , Şakir Görmüş

Öz

İstikrarlı olmayan ve hassas bir ekonomik yapıya sahip olan Türkiye ve benzer ülkelerde finans sektörü hızla gelişerek ne yazık ki reel sektörden daha önemli bir konuma gelmiştir. Finans sektörünün oldukça hacimli bir kısmı faiz ve döviz işlemlerinden oluşmakta, bu faiz ve döviz sistemi üzerine kurulu ekonomi uzun vadede beraberinde bir takım çıkmazları getirmektedir. Döviz kuru ve faizin borsa üzerine etkisini inceleyen birçok çalışma mevcut olmasına rağmen bu çalışmalar Konvansiyonel-İslami endeks ayrımı yapmaması ve piyasanın zayıf/güçlü olduğu dönemleri dikkate almaması açısından eksiklikler içermektedir. Bu çalışmada bu eksiklikler dikkate alınarak literatüre katkı amacıyla döviz kuru ve faizin Konvansiyonel-İslami endeksler üzerindeki etkisi karşılaştırmalı olarak incelenirken aynı zamanda kantil regresyon yöntemi ile de borsanın güçlü-normal-zayıf dönemlerinde döviz kuru ve faiz değişkenlerinden nasıl etkilendiği analiz edilmiştir. Kantil regresyon sonuçlarına göre faiz Katılım 30 endeksini ayı piyasası döneminde pozitif etkilerken normal dönemde negatif etkilemektedir. BIST100 endeksinde ise faiz ayı ve boğa piyasasında negatif etkiye sahiptir. Döviz kuru boğa piyasasında Katılım 30 endeksini negatif etkilerken BIST100 endeksini bütün piyasalarda negatif etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

KATILIM 30, BIST100, faiz, döviz kuru, Kantil Regresyon

THE RELATIONSHIP OF PARTICIPATION 30 AND BIST100 INDICES WITH BANK DEPOSIT INTERESTS AND EXCHANGE RATE: QUANTILE REGRESSION METHOD

Öz

Anahtar Kelimeler

PARTICIPATION 30, BIST100, INTEREST RATE, EXCHANGE RATE, QUANTILE REGRESSION

Kaynakça

• 1. ABBES, M. B., & TRICHILLI, Y. (2015). “Islamic stock markets and potential diversification benefits.” Borsa Istanbul Review, 15(2), 93-105.
• 2. AHMAD, Z., & IBRAHIM, H. (2002). “A study of performance of the KLSE Syariah index”, Malaysian Management Journal, 6(1&2), 25-34.
• 3. APAYDIN, Ş. (2020) "OECD Ülkelerinde Atık Yönetimi Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Panel Kantil Regresyon Yaklaşımı." Third Sector Social Economic Review 55.1 300-312.
• 4. BAHLOUL, S., MROUA, M., & NAİFAR, N. (2021) “Are Islamic indexes, Bitcoin and gold, still “safe-haven” assets during the COVID-19 pandemic crisis?”, International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management.
• 5. BEİK, I. S., & WARDHANA, W. (2011). “The relationship between Jakarta Islamic Index and other selected markets: evidence from impulse response function” , Jurnal Ekonomi dan Bisnis Airlangga, 21(2) s. 100
• 6. Borsa İstanbul, (2022) Katılım Endeksleri https://borsaistanbul.com/tr/sayfa/6842/bist-katilim-endeksleri Erişim Tarihi: 07.03.2022
• 7. ERDOĞAN, S., GEDİKLİ A., ve ÇEVİK, E. I.. (2020)"The effects of the covid-19 pandemic on conventional and islamic stock markets in Turkey." Bilimname 2020.42: 89-110.
• 8. FTSE Russsell, (2022). “FTSE Global Equity Shariah Index Series Factsheet”, 2.
• 9. FTSE, (2013) . “Targeting Lower Volatility Through Ethical and Quantitative Screening Minimum Volatility Shariah Index” 4. https://research.ftserussell.com/products/downloads/ftse_shariah_whitepaper.pdf Erişim Tarihi: 07.03.2021
• 10. HASSAN, M. K., et al. A note on COVID-19 instigated maximum drawdown in Islamic markets versus conventional counterparts. Finance Research Letters, 2021, 102426-102426.
• 11. HAKİM, S., & RASHİDİAN, M. (2002) “Risk and return of Islamic stock market indexes”. In 9th Economic Research Forum Annual Conference in Sharjah, UAE (pp. 26-28).
• 12. HAKİM, S., & RASHİDİAN, M. (2004, December). “How costly is investors' compliance with Sharia”. Economic Research Forum.
• 13. HASHİM, N. (2008). “The FTSE global Islamic and the risk dilemma”. AIUB Business and Economics Working Paper Series, 8.
• 14. HERRANZ, E. (2017). “Unit root tests”. Wiley Interdisciplinary Reviews: Computational Statistics, 9(3), e1396. s. 6.
• 15. JARQUE, C. M., & BERA, A. K. (1987). “A test for normality of observations and regression residuals”. International Statistical Review/Revue Internationale de Statistique, 163-172
• 16. JAWADİ, F., JAWADİ, N., & LOUHİCHİ, W. (2014). “Conventional and Islamic stock price performance: An empirical investigation”. International Economics, 137, 73-87.s.73.
• 17. Katılım Endeksi, (2021) “Katılım 30 Endeksi Kural Kitapçığı” 1.
• 18. KOENKER, R. and BASSETT G. Jr. "Regression quantiles." Econometrica: journal of the Econometric Society (1978): 33-50.
• 19. LEAN, H. H., & PARSVA, P. (2012). Performance of Islamic indices in Malaysia FTSE market: Empirical evidence from CAPM. Journal of applied Sciences, 12(12), 1274-1281, s.1278.
• 20. MSCI, (2007) “MSCI Barra Launches Global Family of Islamic Indices” Press Release, 1. https://www.msci.com/eqb/pressreleases/archive/20070726_pr.pdf Erişim Tarihi: 06.03.2022
• 21. ÖGEL, S., & GÖKGÖZ, H. (2020). “BİST 100 ve Katılım Endeksinin Faiz ve Döviz Kurlarıyla İlişkisinin Analizi”. Maliye ve Finans Yazıları, (114), 353-374
• 22. PHİLLİPS, P. C., & PERRON, P. (1988). “Testing for a unit root in time series regression”. Biometrika, 75(2), 335-346
• 23. SAİTİ, B., BACHA, O. I., & MASİH, M. (2014). “The diversification benefits from Islamic investment during the financial turmoil: The case for the US-based equity investors”. Borsa Istanbul Review, 14(4), 196-211.
• 24. S&P Global, (2022) . “Dow Jones Islamic Market World Index Factsheet” 1
• 25. S&P Global, (2022) “S&P 500 Shariah Index Factsheet”1.
• 26. SPK, (2016). "Borsa Yatırım Fonları Tanıtım Rehberi", http://www.spk.gov.tr/indexpage.aspx?pageid=823&submenuheader=0, Erişim Tarihi:02.02.2016
• 27. ŞAHBALI, S. N. and Kaya, F.. "Covıd-19 Salgın Hastalığının Kat50 Endeksine Etkisi: Ardl Sınır Testi Modeli." Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 8.2: 38-50
• 28. UYAR, U., UYAR , S. K., & GÖKÇE, A. (2016). Gosterge Faiz Orani Dalgalanmalari Ve Bist Endeksleri Arasindaki Iliskinin Esanli Kantil Regresyon Ile Analizi. Ege Academic Review, 16(4), 587-598.
• 29. ÜLEV, S., & ÖZDEMİR, M. (2015, October). “Katılım Endeksi ile Piyasa Faiz Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi”. International Congress on Islamic Economics and Finance (pp. 21-23).