Liselere Giriş Sınavı (LGS) Fen Bilimleri Sorularının Ortaöğretim Programıyla Uyum Düzeyinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 93 - 117, 21.03.2022

Sevilay Kaya Yilmaz Kara

https://doi.org/10.54637/ebad.1038701

Cited By: 1

Öz

Ülkemizde ve diğer ülkelerde öğrenci öğrenme düzeylerini tespit etmek amacıyla eğitim kurumlarında birtakım sınavlar gerçekleştirilmektedir. Gerçekleştirilen sınavların sonuçları öğrencilerin hedeflenen becerilere sahip olma, sınıf seviyesini başarı ile tamamlama, bir sonraki seviye için hazır bulunuşluğu, gelişim düzeyindeki farklılıkları, eğitim içeriğine hangi kademede devam edeceği ya da uzmanlık alanı belirleme gibi değerlendirmelerde işe koşulmaktadır. LGS’de katılımcılara fen konularıyla ilgili çoktan seçmeli sorular sorulmaktadır. Uygulanan ölçme aracı sınav sorularının ortaokulda öğretilen konular ile uyumu yetkililer tarafından belirtilse de eğitimciler arasında okulda öğretilen bilgiler ile sınavda ölçülmesi hedeflenen bilgiler arasında paralellik olmadığı yönünde kanaatler bulunmaktadır. Bu kanaatlerden yola çıkarak, bu çalışmayla LGS sınavında yer alan soruların öğretim programı kazanımlarıyla uyumluluk derecesini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Uyumluluk derecesini belirlemek amacıyla fen testinde yer alan biyoloji sorularıyla fen kazanımları belirlenen ölçütler doğrultusunda incelemeye tabi tutulmuştur. İnceleme, ilgili ölçütler hakkında bilgilendirme yapılan 10 fen öğretmeniyle gerçekleştirilmiştir. Ölçütler doğrultusunda açığa çıkarılan bulgular doküman analizi ve betimleyici istatistiksel yöntemlerle analiz edilmiştir. Böylece ortaya çıkan sonuçlar ölçütler doğrultusunda tablo haline getirilerek sunulmuştur. Elde edilen veriler sonucunda fen öğretim programı kazanımları ile LGS Fen Bilimleri sorularının genel olarak uyum içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Soruların fen öğretim programı kazanımlarını kapsama düzeyine bakıldığında ise katılımcılar tarafından çoğunlukla uyum sağlanamadığı sonucuna ulaşılmıştır. LGS Fen Bilimleri sorularının bilişsel düzey basamağı incelenirken soruların hedeflenen bilişsel düzey basamağı ile %55’lik oranda uyum içerisinde olduğu edilmiştir. Kazanımların bilgi aralığı ile öğrencilere uygulanan ölçme aracı sınav soruları arasında paralellik olduğu belirtilmiştir. Soruların balans indeksine bakıldığında ise katılımcılar tarafından balans indeksinin %68 oranında kabul edilebilir olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ölçme ve Değerlendirme, Öğretmen Eğitimi, Fen Eğitimi, Biyoloji Eğitimi

Kaynakça

• Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (2010). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama: Bloom'un eğitimin hedefleri ile ilgili sınıflamasının güncelleştirilmiş biçimi (Çev. D. A. Özçelik) . Ankara: Pegem Akademi.
• Anderson, L. W., Krathwohl, D. R., Aırasıan, P. W., Cruıkshank, K. A., Mayer, R. E., Pıntrıch, P. R., . . . Wıttrock, M. C. (2001). A taxonomy for learning, teaching and assessing: A revision of Bloom's Taxonomy of Educational Objectives (Complete edition). New York: Longman.
• Arı, A. (2011). Bloom'un gözden geçirilmiş bilişsel alan taksonomisinin Türkiye'de ve Uluslarası alanda kabul görme durumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 749-772.
• Ayvacı, H. Ş. & Türkdoğan, A. (2010). Yeniden yapılandırılan bloom taksonomisine göre fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının incelenmesi. Journal of Turkish Science Education, 7(1), 13 - 25.
• Bağcı, E. (2016). TEOG Sınavı matematik sorularının matematik öğretim programına uygunluğunun ve TEOG sisteminin hedeflerine ulaşma düzeyinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dalak, O. (2015). TEOG sınav soruları ile 8.sınıf öğretim programlarındaki ilgili kazanımları Yenilenm,iş Bloom Taksonomisine göre incelenmesi. Yayımlanmamaış Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Demir, M. (2011). 5. ve 6.sınıf Fen ve Teknoloji dersi sınav sorularının Bloom Taksonomisine göre değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 131-143.
• Demirel, Ö. (2017). Eğitimde Program Geliştirme- Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi.
• Deveci, İ. (2018). Ortaokul Öğrencilerinin Fen Tabanlı Girişimcilik Eğilimlerinin İncelenmesi. . Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 19-47.
• Fındıkçı, İ. (1992). Anne-babası ayrı öğrencilerin ailelerinin diğerlerine göre demografik özellikleri ve ders başarıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8-8.
• Günaydın, S. (2018). Bloom dijital taksonomisine genel bir bakış. International Journal of Computers in Education ( IJCE), 39-48.
• MEB (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6,7 ve 8.sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. MEB (2018). Fen Bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8.sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.
• Mortimore, P. (2000). Does educational research matter? British Educational Research Journal, 5-24.
• Porter, K. (2002). The value of college degree. Clearinghouse on Higher Education. içinde Washington D.C., US: One DuPont Circle.
• Uzoğlu, M., Cengiz, E., & Daşdemir, İ. (2013). Fen ve Teknoloji öğretmenlerinin seviye belirleme sınavı(SBS)nda yapılan değişiklikler ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 77-86.
• Webb, N. (2007). Issues related to judging the alignment of cirruculum standards ans assessments. Applied Measurement in Education (s. 7-25).
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zorluoğlu, S., Kızılaslan, A., & Sözbilir, M. (2016). Ortaöğretim kimya dersi öğretim programı kazanımlarının yapılandırılmış Bloom Taksonomisine göre analizi ve değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 260-279.