[Mesleki ve teknik ortaöğretim okul yöneticilerine yönelik teknik liderlik becerileri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması]

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 135 - 152, 01.04.2016

Gökçe Özdemir Sevilay Şahin

Öz

Ulusal mesleki ve teknik eğitim araştırmaları merkezi (NCVER), mesleki ve teknik
eğitimdeki eğitimin kalitesi ile yönetici ve öğretmen kalitesi arasında güçlü bir bağın varlığını
sürekli olarak vurgulamaktadır. Çünkü bir ülkenin mesleki ve teknik eğitim kurumları o
ülkenin kalkınması için gerekli olan işgücünü sağlamak için kritik öneme sahiptir. Son
yıllarda, mesleki ve teknik eğitim kurumlarındaki kalite güvence ve öğrenme çıktıları üzerine
daha fazla odaklanma, artan hesap verebilirlik, yeni kamu yönetimi yaklaşımları ve farklılaşan
beklentiler bu kurumlarda yöneticilik yapacak bireylerin diğer eğitim kurum yöneticilerinin
sahip olduğu genel becerilerinin yanı sıra özel becerilere de sahip olması gerektiğini
göstermektedir. Özellikle mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında yapılan eğitimin bir
ayağının da işletmelerde olması ve birçok farklı programın kendine özgü yapısı nedeniyle bu
kurum yöneticileri genel ortaöğretim yöneticilerinden farklı rol ve sorumlulukları yerine
getirmek durumundadırlar.

Anahtar Kelimeler

Mesleki ve teknik, Okul yöneticisi, Ölçek

Development of the technical leadership skills scale in vocational and technical high school administrators: Reliability and validity studies

Öz

The aim of this study is to develop a scale for the determination technical leadership skills of vocational and technical high school administrators. For the study, the sample was comprised of a total of 236 vocational education teachers working at nine out of 22 technical and vocational high schools located in the Şahinbey and Şehitkamil districts of Gaziantep Province. The criteria for sample selection were twofold: (1) The selected schools are the longest established in the districts, and (2) the participant teachers had been working with the same school administrators at these schools for at least one year. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were performed by the researcher in order to determine the construct validity of the scale. EFA results indicated that the scale had three subdimensions. The sub-dimensions were “Pedagogical and Social Skills”, “Managerial Skills”, and “Professional Skills”. The final form of the scale consisted of 40 items. Internal consistency coefficients of the scores taken from the sub-dimensions varied between .94 and .95. Research results concluded that the Technical Leadership Skills Scale (TLSS) is a valid and reliable measurement instrument to determine technical leadership skills of vocational and technical high school administrators

Anahtar Kelimeler

Vocational and technical, School administrators, Scale

Kaynakça

• Ağaoğlu, E., Altınkurt, Y., Yılmaz, K., & Karaköse, T. (2012). Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya ili). Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(164), 160-175.
• Altınkurt, Y. (2007). Eğitim örgütlerinde stratejik liderlik ve okul müdürlerinin stratejik liderlik uygulamaları (Unpublished Doctoral Thesis). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Boateng, C. (2012). Leadership styles and effectiveness of principals of vocational. Technical Institutions in Ghana. American International Journal of Contemporary Research, 2(3), 128- 134.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• CEDEFOP (2008). A sample of competence frameworks for vet profiles. Retrieved from http://www.cedefop.europa.eu.
• CEDEFOP (2009). Modernising vocational education and training. Retrieved from http://www.cedefop.europa.eu.
• CEDEFOP (2010). Professional development opportunities for in-company trainers. Retrieved from www.cedefop.europa.eu.
• CEDEFOP (2011a). Assuring quality in vocational education and training. Retrieved from http://www.cedefop.europa.eu.
• CEDEFOP (2011b). Exploring leadership in vocational education and training. Retrieved from http://www.cedefop.europa.eu.
• CEDEFOP (2012a). Competence framework for vet professions handbook for practitioners. Retrieved from http://www.cedefop.europa.eu.
• CEDEFOP (2012b). In-company trainers: competence requirements, certification and validation Peer learning activity. Retrieved from http://www.cedefop.europa.eu.
• CEDEFOP (2013). Trainers in continuing vet: emerging competence profile. Retrieved from http://www.cedefop.europa.eu.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Dündar, D. (2007). Eğitim yöneticisi olan ortaöğretim kurumları okul müdürlerinin performans yönetimi yeterliliklerinin toplam kalite yönetimi açısından incelenmesi (Bakırköy ilçesi örneği) (Unpublished Master’s Thesis). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• European Commission (2008). A study of the situation and qualification of trainers in Europe. European union educators final report. Retrieved from http://www.eurotraining.com.
• European Council (2004). Maastricht Communiqué On the future priorities of enhanced European cooperation http://ec.europa.eu/education/policy/vocational-policy/doc/maastricht_en.pdf.
• Gu, C., Gomes, T., & Brizuela, V. (2011). Technical and vocational education and training in support of strategic sustainable development. Karlskrona, Sweden: Bleking eInstitute of Technology.
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş okul müdürlerinin liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 28, 531-548.
• Gürsel, M. (2005). Eğitim yöneticisinin yeterlikleri. Konya: Eğitim Kitabevi.
• Hashim, J., Baharom, M., Kamarolzaman, J., Ramlan, Z. A., & Hussein, J. (2010). Leadership in technical and vocational education. Journal of Technical Education and Training, 2(1), 49- 66.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kaya, A. (2010). Kız teknik ve meslek liselerindeki yöneticilerin yöneticilik becerileri ile okul iklimi arasındaki ilişki. (Unpublished Master’s Thesis). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Khatajabor, M., Asnuldahar, M., Sadaadamu, M., & Buntat, Y. (2012). Sustainable leadership for technical and vocational education and training in developing nations. International Journal of Scientific and Research Publications, 2, 1-5.
• Leithwood, K., & Riehl, C. (2003). What do we already know about successful school leadership. A report by Division A of AERA. National College for School Leadership. Retrieved from http://dcbsimpson.com/randd-leithwood-successful-leadership.pdf.
• METEK (2012). Liderlik ve finansman. Mesleki ve Teknik Eğitimin Kalitesinin Geliştirilmesi Projesi Strateji Çalışma Grubu Çalıştay Raporu. Retrieved from metek.meb.gov.tr.
• Mitchell, J., & Young, S. (2002). Developing management skills for high-performing vet organisations. The http://hdl.voced.edu.au/10707/14392. Education Research Database. Retrieved from
• NASSP (2010). National Association of Secondary School Principals. Retrieved from http://www.nassp.org.
• NCVER (2001). The changing role of staff development for teachers and trainers in Vocational education and training. Retrieved from http://www.ncver.edu.au.
• NCVER (2003a). Leadership in vocational education and training. Retrieved from http://www.ncver.edu.au.
• NCVER (2003b). Quality indicators in vocational education and training. Retrieved from http://www.ncver.edu.au.
• NCVER (2007). Approaches for sustaining and building management and leadership capability in vet providers. Retrieved from http://www.ncver.edu.au.
• Öztürk, N. (2012). İlköğretim okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan yönetici becerileri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki (Unpublished Master’s Thesis). Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Sacır, S. (1978). Kız meslek lisesi müdürlerinin yeterlikleri (Unpublished Doctoral Thesis). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Sadıkoğlu, P. (2007). Endüstri meslek lisesi yöneticilerinin problem çözme becerileri (Unpublished Master’s Thesis). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Schermelleh-Engel, K., & Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık. Tezbaşaran, A. A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.