The relationship between democratic attitudes of primary and secondary school managers and school culture as measured by teachers’ perceptions

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 2, 35 - 48, 01.10.2014

Durdağı Akan

Öz

-

Anahtar Kelimeler

School culture, Democratic attitude, Educational administration

Öğretmen algılarına göre ilk ve ortaokul yöneticilerinin demokratik tutumları ile okul kültürü arasındaki ilişki

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen algılarına göre ilk ve ortaokul yöneticilerinin demokratik tutumları ile okul kültürü arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Çalışma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmada bulundukları okulda en az üç yıl görev yapan 180 ilk ve ortaokul öğretmenine yanıtlamaları için Demokratik Tutum Ölçeği ve Örgüt Kültürü Ölçeği yöneltilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde Aritmetik Ortalama, Standart Sapma, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ve Basit Doğrusal Regresyon Analizinden yararlanılmıştır. Bulgular, öğretmenlerin algıladıkları okul yöneticilerinin demokratik tutumları ile okul kültürü arasında istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin bulunduğunu göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Okul kültürü, Demokratik tutum, Eğitim yönetimi

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1994). Toplumsal kurumsal ve teknik yönleriyle okul yöneticiliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Ağıroğlu, B. A. (2007). Sergiledikleri demokratik tutum ve davranışlar açısından ilköğretim okul yöneticilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Bakan, İ. (2008). Örgüt kültürü ve liderlik türlerine ilişkin algılamalar ile yöneticilerin demografik özellikleri arasındaki ilişki: Bir alan araştırması. KMU İİBF Dergisi, 8 (14), 13-14.
• Balcı, A. (2001). Etkili okul ve okul geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını.
• Born, D. (1998). Fransız eğitim sisteminde tarih, coğrafya ve yurttaşlık bilgisi tasarımı ve bu tasarımın yurttaşın oluşumuna katkısı dersimiz yurttaşlık. (Çev: T. İlgaz). İstanbul: Kesit Yayıncılık.
• Bursalıoğlu, Z. (1994). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çarıkcı, B. (2006). Öz değerlendirme ve Türk kamu sektöründe uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Çelik, V. (2009). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çelikten, M. (2003). Okul kültürünün şekillendirilmesinde müdürün rolleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (4), 1-17.
• Dağlı, İ. D. & Polat, N. (1999). Demokrasi ve insan hakları el kitabı. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları.
• DuFour, R. (1998). Why celebrate? ıt sends a vivid message about what is valued. Journal of Staff Development, 19(4), http: // www. nsdc. org/ library/ jsd/ dufour194.html.
• Duman, T. & Koç, G. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretim elemanlarının demokratik tutum ve davranışlarına ilişkin görüşleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Erdem, F. & İşbaşı, J. Ö. (2001). Eğitim kurumlarında örgüt kültürü ve öğrenci alt kültürünün algılamaları. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 1 (1), 33-57.
• Erdem, R. (2007). Örgüt kültürü tipleri ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Elazığ il merkezindeki hastaneler üzerinde bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2 (2), 63-79.
• Gaziel, H. H. (1997). Impact of school culture on effectiveness of secondary schools with disadvantaged students. The Journal of Educational Research, 90 (5), 310-325.
• Glasser, W. (1999), Okulda kaliteli eğitim. (Çev: U. Kaplan). İstanbul: Beyaz Yayınları.
• Göktaş ,B.; Aslan, ,G. Aslantekin & Erdem R. (2005). Örgüt kültürü ve Dr. Ekrem Hayri Üstündağ kadın hastalıkları ve doğum hastanesi örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8 (3), 351-372.
• Gömleksiz, M. N. & Çetintaş, S. (2011). Öğretmen adayların demokratik tutumları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-14.
• Gümüşeli, A. İ. (2006). Okul kültürü ve liderlik. Artı Eğitim Dergisi, 8 (14).
• Işık, A. N & Gürsel, M. (2009), Örgüt kültürünün bazı değişkenlere göre analizi (Eğitim fakültesi örneği). Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 187 - 205.
• İpek, C. (1999). Resmi liseler ile özel liselerde örgütsel kültür ve öğretmen öğrenci ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Karaca, E. (2008). Eğitimde kalite arayışları ve eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 61-80.
• Karadağ, E., Baloğlu, N. & Yalçınkayalar, P. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretmenler tarafından algılanan demokratik tutumları ile öğretmenlerin demokratik değerleri üzerine ilişkisel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 12, 65-82.
• Koşar, S. (2008). İlköğretim Okulu yöneticilerinin yönetimde gücü kullanma stilleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Koşar, S. & Çalık, T. (2011). Okul yöneticilerinin yönetimde gücü kullanma stilleri ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(4), 581-603.
• Le Clear E. A. (2005). Relatıonshıps among leadershıp styles, school culture, and student achıevement. Unpublished Doctoral Dissertation. Unıversıty of Florıda.
• Martin, S. T. (2009). Relationship between the leadership styles of principals and school culture. Electronic Theses & Dissertations. Georgia Southern University Jack N. Averitt College of Graduate Studies, Statesboro, Georgıa.
• Nadarasa, T. & Thuraisingam, R. (2014). The influence of prıncıpals’ leadershıp styles on school teachers’ job satısfactıon – study of secondary school ın Jaffna district. International Journal of Scientific and Research Publications, 4 (1).
• Niemann R. & Kotz. T. (2006). The relationship between leadership practices and organisational culture: an education management perspective. South African Journal of Education, 26 (4), 609–624.
• Ozan, M. B., Türkoğlu, A. Z. & Şener, G. (2010). Okul yöneticilerinin sergiledikleri demokratik tutum ve davranışlarının öğretmenlerin motivasyonuna etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 275-294.
• Özan, M. B. , Türkoğlu, A. Z. & Şener. G. (2010). Okul yöneticilerinin sergiledikleri demokratik tutum ve davranışlarının öğretmenlerin motivasyonuna etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 275-294.
• Özdemir. A. (2006). Okul kültürünün oluşturulması ve çevreye tanıtılmasında okul müdürlerinden beklenen ve onlarda gözlenen davranışlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (4), 411-433.
• Richardson, J. (1999). Norms put the ‘golden rule’ into practice for groups (Tools for Schools). National Staff Development Council (NSDC), http: //www.nsdc.org/members/ tools/ t-aug99.pdf
• Schein, E. H. (2002). Örgütsel kültür (Çev: Atilla Akbaba), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (3), 1-32.
• Sezgin, F. (2010). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının bir yordayıcısı olarak okul kültürü. Eğitim ve Bilim Dergisi, 35 (156), 142-159.
• Şahin, S. (2003). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile okul kültürleri arsındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Şimşek, Y. (2003). Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasında ilişki. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Taş, H. (1999). Yaratıcı örgüt kültürü ve yönetim. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Taymaz, H. (2003). Okul yönetimi. Ankara: Pegem A.
• Terzi, A.R. (2005). İlköğretim okullarında örgüt kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 43, 423-442.
• Touraine, A. (1997). Demokrasi nedir? (Çev: O. Kunal). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Tütüncü, Ö. ve Akgündüz, Y. (2012). Seyahat acentelerinde örgüt kültürü ve liderlik arasındaki ilişki: Kuşadası bölgesinde bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 23 (1), 59-72.
• Yağcı, E. (1998). Demokrasi ve eğitim. Eğitim ve Bilim Dergisi, 22 (107), 15-22.
• Zencirci, İ. (2003). İlköğretim okullarında yönetimin demokratiklik düzeyinin katılım özgürlük ve özerklik boyutları açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.