Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleğe karşı algı ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 191 - 204, 01.04.2015

Bahar Dinçer Süha Yılmaz Cenk Keşan

Öz

Eğitim fakültelerinde okuyan ve geleceğin öğretmenleri olacak öğretmen adaylarının;
öğretmenlik mesleğini sevmelerinin, mesleklerini başarıyla yürütebilmeleri için bir ön koşul
olduğu bilinmektedir. Öğretmenlerin mesleklerine yönelik tutum ve algıları, öğretmenlik
mesleğinin yerine getirilmesinde büyük önem taşımaktadır (Erdem & Anılan, 2000). Eğitim
sisteminin kuşkusuz en önemli unsuru olan öğretmenlik, öğrencileri dolayısıyla toplumu
tüm yönleriyle etkileme gücüne sahip mesleklerin başını çekmektedir. Üstlenilen
sorumluluk, toplumsal beklentiler, kazanılması gereken nitelikler ve davranışlar göz önüne
alındığında, öğretmenliğin sanıldığının aksine herkes tarafından yapılamayacak bir meslek
olduğu kolayca anlaşılmaktadır. Öğretmen adaylarının seçimi, hizmet öncesi eğitimleri ve
atanma öncesinde yeterli formasyona sahip oluşları ve mesleki değerlendirmeleri öğretmen
yetiştirmede önem teşkil eden noktalardır (Şimşek, 2005, 25)

Anahtar Kelimeler

Algı, Mesleki algı, Umutsuzluk düzeyi

The investigation of professional perception and hopelessness levels of computer and instructional technologies pre-service teachers

Öz

The purpose of this study is to examine the relationship between the perception toward the
teaching profession and the hopelessness level of fourth grade students of the Dokuz Eylül
University Buca Faculty of Education, Computer And Instructional Technology Teacher
Education Department and the factors these depend on. The study was conducted in the
academic year 2013-2014 with 49 pre-service teachers. The ‚Perception Scale Towards the
Teaching Profession‛ and the ‚Beck Hopelessness Scale‛ were used in this study. The
arithmetic mean, t-test and one-way variance analysis (ANOVA) were applied for the
statistical analysis of the perception score in normal distribution conditions, and the MannWhitney U test and Kruskal Wallis H test were applied for statistical analysis of hopelessness
level, which did not achieve normal distribution conditions. According to the findings of the
study, there is a significant negative correlation between the perception of the pre-service
teachers toward the profession and their hopelessness level. It was determined that the
perception of the pre-service teachers toward the profession and their hopelessness level did
not show a meaningful difference according to gender, family income level and reasons for
the selection of the profession.

Anahtar Kelimeler

Perception, Professional perception, Hopelessness level

Kaynakça

• Adler, A. (1994). İnsanı tanıma sanatı. (Çev: K. Şipal). İstanbul: Say Akalın, Ö. (2006). Okul öncesi öğretmen adaylarının mesleki algıları ile geleceğe yönelik umut düzeylerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ceyhan, A. A. (2004). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğretmen adaylarının umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 91-102
• Çakıroglu, E. (2008). The teaching efficacy beliefs of pre-service teachers in the USA and Turkey. Journal Of Education For Teaching, 34 (1), 33-44.
• Çelikel, F. Ç. & Erkorkmaz, Ü. (2008). Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve umutsuzluk düzeyleri ile ilişkili etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi, 4, 122-129.
• Eren, E. (2006). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi . İstanbul: Beta.
• Erdem, A. R. & Anılan, H. (2000). Pamukkale üniversitesi eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 146-152.
• Gözütok, D. (1995). Öğretmenlerin demokratik tutumları. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Gürbüztürk, O. & Genç, S. Z. (2004) Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,. 5 (7), 47-62
• Gürol A., Altunbaş S. & Karaaslan N. (2010). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları ve epistemolojik inançları üzerine bir çalışma. e-Journal of New World Sciences Academy, 5 (3), 1395-1404.
• İnceoğlu,M . (2010). Tutum, algı ve iletişim. Ankara: Beykent Üniversitesi Yayınevi. Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi . Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kashani, J. H., Soltys, S. M., Dandoy, A. C., Vaıdya, A. F. & Reid, J. C. (1991). Correlates of hopelessness in psychiatrically hospitalized children. Comprehensive Psychiatty, 32 (4), 330-337.
• Korap, S. (2000). Hemodiyaliz hastalarında depresyona bilişsel yaklaşım. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öngider, N. (1997). Kronik fiziksel hastalığı olan kişilerde umutsuzluk ve yaşamı sürdürme nedenlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
• Seber G (1991). Beck umutsuzluk ölçeğinin geçerliliği ve güvenirliği üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış Doçentlik Tezi. Anadolu Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatrı Anabilim Dalı, Eskişehir.
• Senemoğlu, N. (1997). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Spot. Soodak, L. C. & Podell, D. M. (1993). Teacher efficacy and bias in special education referrals. Journal of Educational Research. 86, 247-253.
• Şahin,B. (2209) Özel sektör işbirlikli bir mesleki ve teknik eğitim kurumu öğrencilerinin umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şimşek, H. (2003). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları.Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1). http://efdergi.yyu.edu.tr/makaleler/cilt_II/ozetler/huseyin_simsek.htm.
• Şişman. M. & Acat. B .(2003). Öğretmenlik uygulaması çalışmalarının öğretmenlik mesleğinin algılanmasındaki etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (1), 235- 250.
• Tschannen-Moran, M. & Hoy, A. W. (2001). Teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17 (7), 783-805.
• Üngüren, E. & Ehtiyar, R. (2009). Türk ve Alman öğrencilerin umutsuzluk düzeylerinin karşılaştırılması ve umutsuzluk düzeylerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Turizm eğitimi alan öğrenciler üzerinde bir araştırma. Journal of Yasar University, 14, 2093-2127.