ERGENLERİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI İLE OKUL AİDİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 13, 71 - 87, 19.12.2022

Zekeriya Temircan

Öz

Bu araştırmanın amacı ergenlerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile okul aidiyetleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemini 8 ve 11.sınıflardan oluşan toplam 186 ergen oluşturmuştur. Katılımcılardan veriler sosyodemografik form, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği ve Okula Aidiyet Duyusu Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. SPSS 25.0 programı ile verilerin analizleri için betimleyici istatistikler, bağımsız t-testi, ANOVA ve Pearson korelasyonu kullanılmıştır. Bulgular arasında katılımcıların sınıf düzeyleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları alt ölçekleri olan sağlık sorumluluğu, beslenme ve kişilerarası destek arasında istatiksel anlamlılık saptanmıştır. Kadınların Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı alt gruplardan kişilerarası destek puanı erkeklere oranla daha yüksek bulunmuştur. Bir diğer bulgu reddedilmişlik duygusu ile stres yönetimi arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak; ergenlerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile okula aidiyet duygusu arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının olumlu deneyimleri ve yüksek işlevselliği ergenler arasında okula aidiyet duygusunu artırabileceği düşünülmektedir. Çalışmanın sonuçları eğitimcilere ve ebeveynlere ergenler arasında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının farkındalığının artırılması ve okul aidiyeti duygusunun geliştirmesi için fayda sağlayabilir.

Anahtar Sözcükler: ergenler, okul aidiyeti, sağlıklı yaşam, davranış

Anahtar Kelimeler

ergenler, okul aidiyeti, sağlıklı yaşam, davranış

EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN ADOLESCENTS’ HEALTHY LIFESTYLE BEHAVIORS AND SCHOOL BELONGING

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between adolescents' healthy lifestyle behaviors and school belonging. The sample of the study consisted of a total of 186 adolescents from 8th and 11th grades. Data from the participants were obtained using the sociodemographic form, the Healthy Lifestyle Behaviors Scale and the Sense of School Belonging Scale. Descriptive statistics, independent t-test, ANOVA and Pearson correlation were used for data analysis with SPSS 25.0 program. Among the findings, statistical significance was found between the class levels of the participants and the subscales of healthy lifestyle behaviors such as health responsibility, nutrition and interpersonal support. The interpersonal support score of women from the Healthy Lifestyle Behavior subgroups was found to be higher than that of men. Another finding was that there was a positive and significant relationship between the feeling of rejection and stress management. As a result; it has been determined that there is a relationship between the healthy lifestyle behaviors of adolescents and the sense of belonging to the school. For this reason, it is thought that positive experiences and high functionality of healthy lifestyle behaviors can increase the sense of school belonging among adolescents. The results of the study may benefit educators and parents to increase awareness of healthy lifestyle behaviors among adolescents and to develop a sense of school belonging.

Anahtar Kelimeler

adolescents, school belonging, healthy life, behavior

Kaynakça

• Adelabu, D. H. (2007). Time perspective and school membership as correlates to academic achievement among African American adolescents. Adolescence, 42(167), 525-538.
• Al-Kandari F. & Vidal VL. (2007). Correlation Of Health-Promoting Lifestyle, Enrollment Level and Academic Performance of College of Nursing Students in Kuwait. Nursing And Health Science, 9, 112-119.
• Altınsoy, F. & Özyer, K. K. (2018). Liseli Ergenlerde Okula Aidiyet Duygusu: Umutsuzluk ve Yalnızlık ile İlişkisi. Elementary Education Online, 17(3). https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.466429
• Arastaman, G. (2009). Lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık (school engagement) durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 26(26),102-112.
• Bellici, N. (2015). Ortaokul öğrencilerinde okula bağlanmanın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15(1), 48-65.
• Binay Ş. (2012). Ergenlerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları İle Öz Yeterlilikleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Booker, K. C. (2004). Exploring school belonging and academic achievement in African American adolescents. Curriculum and Teaching Dialogue, 6 (2), 131-143.
• Cemalcılar, Z. (2010). Schools as socialisation contexts: Understanding the impact of school climate factors on student’s sense of school belonging. Applied Psychology: An International Review, 59(2), 243–272.
• Cicognani, E., Klimstra, T., & Goossens, L. (2014). Sense of community, identity statuses, and loneliness in adolescence: A cross‐national study on Italian and Belgian youth. Journal of Community Psychology, 42(4), 414-432.
• Esin, M.N. (1999). Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği nin Türkçe`ye uyarlanması. HB, 12(45): 87-96.
• Furrer, C. ve Skinner, E. (2003). Sense of relatedness as a factor in children’s academic engagement and performance. Journal of Educational Psychology, 95(1), 148-162. http://dx.doi.org/10.1037/0022-0663.95.1.148
• Dağdevire, Z. ve Şimşek, Z., (2013). Şanlıurfa İl Merkezindeki Lise Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışları ve İlişkili Faktörler. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(2), 135–142.
• Demirezen E, Coşansu G. (2005). Adolesan Çağı Öğrencilerde Beslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sted, 14(8):174-78
• Doğan, A. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin kural dışı davranış göstermelerinde öğretim hayatlarını denetleyememe inancı, özsaygı ve okula aidiyet duygularının rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Doğan, T., Sapmaz, F. ve Totan, T. (2011). Beden imgesi baş etme stratejileri ölçeğinin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12,121-129.
• Hendrick, S. (2009). Yakın ilişkiler psikolojisi (A. Dönmez, Çev.) Ankara: Nobel Yayın.
• Hughes, J. N., Im, M. H., & Allee, P. J. (2015). Effect of school belonging trajectories in grades 6-8 on achievement: Gender and ethnic differences. Journal of School Psychology, 53(6), 493–507. https://doi.org/10.1016/j.jsp.2015.08.001
• Gökdal, A. Ö. (2019). Ergenlerin Okula Aidiyet Duyguları ve Başa Çıkma Stratejilerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Goodenow, C. (1993).The Psychological sense of school membership among adolescents: scale development and educational correlates. Psychology in the Schools, 30, 79-90.
• Johnson, M. K., Crosnoe, R. ve Thaden, L. L. (2006). Gendered patterns in adolescents' school attachment. Social Psychology Quarterly, 69(3), 284-295. doi:10.1177/019027250606900305
• Karadamar, M., Yiğit, R. ve Sungur, M.A., (2014). Ergenlerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17 (3), 131– 139.
• Nichols, S. L. (2008). An exploration of students’s belongingness beliefs in one middle school. The Journal of Experimental Education, 76(2), 145–169.
• Neel, C. G. O. ve Fuligni, A. (2013). A longitudinal study of school belonging and academic motivation across high school. Child Development, 84(2), 678-692
• Portela-Pino, I., Alvariñas-Villaverde, M., Martínez-Torres, J., & Pino-Juste, M. (2021). Influence of the Perception of Barriers in Practice of PA in Adolescents: Explanatory Model. Healthcare, 9(4), 380. https://doi.org/10.3390/healthcare9040380
• Sanchez A, Norman GJ, Sallis JF, Calfas KJ, Cella J, Patric K. (2007). Patterns And Correlates Of Physical Activity And Nutrition Behaviors İn Adolescent. American Journal of Pretentive Medicine, 32(2): 124-130
• Sarı, M. (2012). Lise öğrencilerinde okula aidiyet duygusu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,1,147-160.
• Sarı, M. (2011). Adaptation of the psychological sense of school membership scale to Turkish. Global Journal of Human Social Science, 15(2), 59-64.
• Steinberg, L. (2013). Ergenlik. (Çev. F. Çok, H. Ercan, M. Artar, E. Uçar, S. A. Sevim, M. Bağlı, A. Aypay, T.Şener, R.Parmaksız, C. Satman, T. Yiğit Ve E. G. Kapçı), Ankara: İmge Kitabevi.
• Thomson, S. (2005). Engaging students with school life. Youth Studies Australia, 24(1), 10- 15.ISO 690
• Özakgül AA. Aştı TA. Ataç M. Mercan K. (2016). Lise Son Sınıf Öğrencileri Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Sahipler mi? F.N. Hemşirelik Dergisi, 24(1): 16-23.
• Yu, T., Xu, J., Jiang, Y., Hua, H., Zhou, Y., & Guo, X. (2022). School educational models and child mental health among K-12 students: a scoping review. Child and adolescent psychiatry and mental health, 16(1), 32. https://doi.org/10.1186/s13034-022-00469-8
• Walker, S.N., Sechrist, K.R. and Pender, N.J. (1987) The Health-Promoting Lifestyle Profile: Development and Psychometric Characteristics. Nursing Research, 36, 76-81. http://dx.doi.org/10.1097/00006199-198703000-00002
• World Health Organization. (2013). Data, statistics and epidemiology. Maternal, newborn, child and adolescent health, 10 facts on adolescent health. Retrived from http://www.who.int/maternal_child_adolescent/epidemiology/ en