Azerbaycan Türkcesindeki Metinlerin Okunabilirliğini Değerlendirmek için Matematiksel ve Bilgi Modelleri

Yıl 2018, , 888 - 903, 30.09.2018

İsmayıl Sadıgov

https://doi.org/10.31202/ecjse.442153

Öz

Bu makalede, Azerbaycan türkcesindeki metinlerin niceliksel özelliklerini hesaplayan ve bu metinler için uyarlanmış olan Flesch okuma kolaylığı ve Flesch-Kincaid eğitim düzeyi formülleri esasında metinlerin okunabilirliğini tanımlayan yazılım anlatılmıştır. Metinlerin bazı parametrelerinin hesaplanmasında karşılaşılan problemler ve bunları çözme yolları örneklerle açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Metinlerin zorluğu, okunabilirlik formülleri, Flesch okuma kolaylığı formülü, Flesch-Kincaid eğitim düzeyi formülü

Mathematical and Information Models for Evaluating Readability of Texts in Azerbaijani Language

Öz

The
article describes software that calculates the quantitative characteristics of
texts in the Azerbaijani language and determines the readability of texts based
on the Flesch reading-ease formula and Flesch-Kincaid grade-level
formula adapted for these texts. The problems and ways to solve
them, related to the calculation of certain parameters of texts explain by the
examples. 

Anahtar Kelimeler

text complexity, readability formulas, Flesch reading-ease formula, Flesch-Kincaid grade-level formula

Kaynakça

• "Новое в зарубежной лингвистике. Выпуск XXIV, Компьютерная лингвистика", Прогресс, МОСКВА, 1989.
• Большакова Е.И., Воронцов К.В., Ефремова Н.Э., Клышинский Э.С., Лукашевич Н.В., Сапин А.С., "Автоматическая обработка текстов на естественном языке и анализ данных", НИУ ВШЭ, МОСКВА, 2017.
• Селезнев К., "Обработка текстов на естественном языке", Открытые системы. СУБД, МОСКВА, 2003, №12.
• Sadıqov İ., "Mәtnlәrin murәkkәbliyi vә onun qiymәtlәndirilmәsi yolları (II yazı)", Kurikulum, BAKI, 2013, №3, ss. 11–29.
• Sadıqov İ., Mәtnlәrin murәkkәbliyi vә onun qiymәtlәndirilmәsi yolları (I yazı)", Kurikulum, BAKI, 2013, №2, ss. 30–42.
• DuBay W.H., "The Classic Readability Studies", Impact Information, COSTA MESA, 2006.
• Sadıqov İ., "Azərbaycan dili mətnlərinin mürəkkəbliyinin qiymətləndirilməsi üçün modifikasiya olunmuş Fleş düsturu", İnformasiya texnologiyaları problemləri, BAKI, 2018, №1, ss. 46–58.
• Abdullayev Ə., Seyidov Y., Həsənov A., "Müasir Azərbaycan dili. Sintaksis", Şərq-Qərb, BAKI, 2007.
• Kazımov Q.S., "Müasir Azərbaycan dili. Sintaksis", Təhsil, BAKI, 2007.