II. MEŞRUTİYET SONRASI BASIN HAYATINDA KISA BİR SÜRE VARLIK GÖSTEREN “MUSAVVER EDEB” GAZETESİ

Yıl 2021, Takvîm-i Vekâyi'den 1928 Yılına Süreli Yayınlar ve Edebiyat Özel Sayısı, 113 - 128, 30.12.2021

Bilal Kas

https://doi.org/10.31465/eeder.989952

Öz

II. Meşrutiyet’ten sonra basın hayatında görülen hareketliliğin bir parçası olarak vücut bulan Musavver Edeb gazetesinin incelenmesiyle, mazinin tozlu sayfalarında unutulmaya bırakılmış kimi sanatçıların eserlerini gündeme getirmekle beraber, devrin edebî ve sosyal havasının küçük bir parçası da su yüzüne çıkarılmış olacaktır. Batı kültür ve edebiyatının günü gününe takip edildiği, tercümelere önem verilen bir devrin kısa ömürlü gazetelerinden olan Musavver Edeb, ilk sayısının çıkışından birkaç ay evvel kuruluş beyannamesini duyuran Fecr-i Ati topluluğunun edebiyata “canlılık ve yenilik” getirme amacını taşır. Benzer amaçlar gütmekle beraber, mazide kalmış bir devrin klişe gazetelerinden uzak tavrıyla, daha çok edebî dergilere yaklaşan şekil ve içeriğiyle Musavver Edeb, incelenmeye, okunmaya değer bir gazete hususiyeti taşır. Kuvvetle ihtimal, iktisadi sebeplerle kapanan gazetenin yazı kadrosunda Ahmet Rasim, Ahmet Cemil, Mehmet Nizami gibi isimlerin oluşu, gazeteyi çıkaran Leon Lütfi’ninse, bilinen adıyla, Cumhuriyet’in ilk yıllarında ucuz roman serileriyle çok okunacak romanlar, kitaplar yayımlayan Semih Lütfi Erciyas oluşu bir başka kıymet göstergesidir.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Cemil, Ahmet Rasim, II. Meşrutiyet, Leon Lütfi (Semih Lütfi), Musavver Edeb

“Musavver Edeb” Newspaper, Which Existed For A Short Time In The Press Life After II. Constitutional Era

Öz

By examining the newspaper Musavver Edeb that came into being as a part of the dynamism seen in the press life after the Second Constitutional Era, a small part of the literary and social atmosphere of the period will be brought to the surface, along with the works of some artists left to be forgotten in the dusty pages of the past. Musavver Edeb, one of the short-lived newspapers of an era in which Western culture and literature was followed day to day and importance was given to translations, aims to bring "vitality and innovation" to the literature of the Fecr-i Ati community, which announced its founding declaration a few months before the release of its first issue. Although it pursues similar goals, Musavver Edeb is a newspaper worth examining and reading, with its form and content approaching more literary magazines with its attitude away from the cliché newspapers of a past era. It is highly probable that the newspaper, which was closed due to economic reasons, had names such as Ahmet Rasim, Ahmet Cemil, and Mehmet Nizami in the editorial staff, and Leon Lütfi, known as Semih Lütfi Erciyas, who published widely read novels and books in the first years of the Republic, with a series of cheap novels is another indicator of value.

Kaynakça

• Ahmet Rasim (1325). “10 Temmuz Neşide-i Millîyesi”, Musavver Edeb, 23 Temmuz 1325, S. 4, s. 1- 2.
• Ahmet Rasim (1325). “Bir İki Mektup”, Musavver Edeb, 30 Temmuz 1325, S. 5, s. 1- 2.
• Ahmet Rasim (1325). “Bir İki Mektup”, Musavver Edeb, 6 Ağustos 1325, S. 6, s. 1- 2.
• İ. Mahmut Ekrem (1325). “10 Temmuz Neşide-i Millîyesi”, Musavver Edeb, 23 Temmuz 1325, S. 4, s. 4.
• İmzasız (1325). “İfade-i Meram”, Musavver Edeb, 27 Haziran 1325, S. 1, s. 1.
• İmzasız (1325). “Ayasluğ Harabeleri”, Musavver Edeb, 27 Haziran 1325, S. 1, s. 1- 2.
• Mustafa Kemal (1325). “Vaad-i Visal”, Musavver Edeb, 27 Haziran 1325, S. 1, s. 2.
• İmzasız (1325). “İzmit Körfezi’nde”, Musavver Edeb, 27 Haziran 1325, S. 1, s. 3- 4.
• İmzasız (1325). “Kardeşim Sadık Bey’in Fotoğrafına”, Musavver Edeb, 11 Temmuz 1325, S. 3, s. 4.
• İmzasız (1325). “Taşradaki Karilerimize”, Musavver Edeb, 11 Temmuz 1325, S. 3, s. 16. İmzasız (1325). “Aldığımız Varaka”, Musavver Edeb, 30 Temmuz 1325, S. 5, Sayfa Numarası Belirtilmemiş.
• Koloğlu, Orhan (1985). “Osmanlı Basını: İçeriği ve Rejimi”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• M. Servet (1325). “Gece Yürüyüşlerinin Lüzumu”, Musavver Edeb, 4 Temmuz 1325, S. 5, s. 11- 13.
• Okay, M. Orhan (2007). “Saf Şiirin Peşinde”, Türk Dünyası Edebiyatı Tarihi- 8, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• Polat, Nâzım H. (2004). “Musavver Erganun Dergisi”, Türklük Bilimi Araştırmaları, S. 15, s. 39- 62. Seyfettin (1325). “Vatan Şarkısı”, Musavver Edeb, 11 Temmuz 1325, S. 3, s 3.