The Economic Structure of Orhan Kemal’s Novel Eskici ve Oğulları

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 2, 338 - 350, 27.10.2025

Nusret Yılmaz

Öz

In the analytical examination of the Turkish novel, the elements affecting the plot are mostly examined in psychological, political and social categories. The economic structure, which directly or indirectly affects each of these categories, has generally been ignored. However, one of the basic determinants of the novel reality that the author constructs with the social structure that he has a dialectical relationship with is economic conditions. The fact that socialist artists construct social structures on an economic basis requires that this factor be thoroughly examined in the reception of the work. Because the characters, plot, place, time and thematic pattern of the fictional work are shaped by the influence of a certain economic structure. In order for novel analyses to be conducted with more objective criteria, all the conditions affecting the novel must be specified. In this study, the economic circumtances affecting the fiction of Eskici ve Oğulları was examined. It has been pointed out that these circumtances are the main determinant of the attitudes and behaviors of all the characters in the novel, especially Topal Eskici.

Anahtar Kelimeler

Novel , Economy , Orhan Kemal , Eskici ve Oğulları

Orhan Kemal’in Eskici ve Oğulları adlı Romanının İktisadi Yapısı

Öz

Türk romanının analitik incelenmesinde kurguyu etkileyen unsurlar daha çok psikolojik, politik ve toplumsal kategorilerde incelenmektedir. Bu kategorilerin her birini doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen iktisadi yapı genellikle göz ardı edilmiştir. Hâlbuki yazarın diyalektik bir ilişkide olduğu toplumsal yapıyla kurguladığı romansal gerçekliğin temel belirleyenlerinden biri de iktisadi koşullardır. Toplumcu sanatçıların toplumsal yapıları iktisadi bir temel üzerinden kurgulamaları, eserin alımlanmasında bu etkenin iyice irdelenmesini gerektirir. Çünkü kurgusal eserin kişileri, olay örgüsü, mekânı, zamanı ve tematik örüntüsü belli bir iktisadi yapının etkisiyle biçimlenmiştir. Roman incelemelerinin daha nesnel ölçütlerle yapılması için romanı etkileyen tüm koşulların belirtilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Eskici ve Oğulları’nın kurgusunu etkileyen ekonomik koşullar irdelenmiştir. Bu koşulların Topal Eskici başta olmak üzere romandaki tüm karakterlerin tutum ve davranışlarının başlıca belirleyeni olduğuna dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Roman , Ekonomi , Orhan Kemal , Eskici ve Oğulları

Kaynakça

• Ahmet Mithat Efendi, (2019). Sevda-yı Sa’y ü Amel, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Akerlof, G. A. & Shiller, R. J. (2020). Hayvansal Güdüler, İstanbul: Scala Yayıncılık.
• Akpolat, M. S. (2004) “Tanzimat Sonrası Osmanlı Mimarlığından Bir Kesit: Adana-Mersin Demiryolu İstasyon Binaları”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 1, ss. 77-93
• Andrews, W. G. (2018). Şiirin Sesi, Toplumun Şarkısı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Berkes, N. (2020). Türkiye İktisat Tarihi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Buğra, A. (2015). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika, İstanbul: İletişim Yayınları
• Eagleton, T. (2012). İngiliz Romanı, (Çev. Barış Özkul), İstanbul: Sözcükler Yayınları.
• Eskenazi, Ş. (2018). Türkiye’de Burjuvazi Olgusu: Gayrimüslimlerin İktisadi Faaliyetleri (1908-1945), Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Falay, Nihat, (2020). “19.Yüzyılda Adana'nın Sosyoekonomik Yapısında Gerçekleşen Değişimler”, Journal of Applied and Theoretical Social Sciences, Volume 2, Issue 2, pp.43-65
• Freud, S. (2011). Rüyaların Yorumu I, İstanbul: Sayfa Yayınları.
• Kemal Tahir. (2021). Yedi Çınar Yaylası, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Kemal Tahir. (2021). Köyün Kamburu, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Kemal Tahir. (2021). Büyük Mal, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Mantran, R. (1990). 17. Yüzyılın İkinci Yarısında İstanbul, Ankara: TTK Yayınları.
• Orhan Kemal. (2011). Eskici ve Oğulları, İstanbul: Everest Yayınları.
• Özel, M. (2019). Romanperver İktisatçı, İstanbul: Küre Yayınları.
• Pamuk, Ş. (2021). Osmanlı İmparatorluğu’nda Paranın Tarihi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sancar, S. (2014). Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sennett, R. (2019). Zanaatkâr, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ülgener, S. F. (1983). Zihniyet, Aydınlar ve İzm’ler, Ankara: Mayaş Yayınları.
• Ülgener, S. F. (2006). İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası, İstanbul: Derin Yayınları.
• Yılmaz, N. (2024). Türk Romanının Ekonomi Politiği, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.