Changing Roles in the Turkish Family with the Modernization Process (A Case Study in the Towns of Bursa and Karaman)

Yıl 2022, , 25 - 42, 15.06.2022

Fatma Nur Yaylalı

https://doi.org/10.47948/efad.1068916

Cited By: 1

Öz

Family; It is a social group consisting of a mother, father, children, and people connected by blood and can be described as the smallest building block of society. It is known that the family exists in every period of human history, in every society. With the social developments experienced, change in society is inevitable. As in other institutions of society, there has been constant changes in the family. Many changes have been observed in the family, from the traditional period to the modern period and to the present day, which we call the age of technology. The traditional family structure has shrunk from the extended family as we know it and has turned into a nuclear family. Many functions of the family institution, especially its structure, have changed. In its most obvious form, the change in the family has occurred with the entry of women into working life and, appropriately, the change in the roles of men and women. With modernity, social structures, and individual relations, individual behaviors have changed. The most important institution in which this change is seen is the family. While the woman welcomes the change in roles that occur with the modernization process because it provides positive gains for herself, the man who does not want to leave his traditional role can have difficulty with accepting the change from time to time, and this causes conflicts within the family. However, it is observed that men mostly keep up with the change, especially with the modern generation. Because the conflict environment mutually harms both parties and negatively affects the family institution. This study aims to try to reveal the effect of the change in the family on the roles in the family and the regional differences with qualitative research. In the study, the role change(s) in the family, the difference between the generations, the distinction between the regions as well as the generations, and the effect of the education level on the thoughts of the people were examined. These two provinces were chosen because Bursa is thought to be more modern and faster than Karaman, as it is located in the west. In that respect, the comparison of the provinces of Karaman and Bursa provided full compatibility and it was revealed that there was a difference of almost a generation between the two regions.

Anahtar Kelimeler

Modernization, Traditional, Family, Roles, Change

Modernleşme Sürecinde Türk Ailesinde Değişen Roller (Karaman ve Bursa Örneği)

Öz

Aile; anne, baba, çocuklar ve kan bağıyla birbirine bağlı olan kişilerden oluşan ve toplumun en küçük yapı taşı olarak nitelendirilebilen sosyal bir gruptur. İnsanlık tarihinin her döneminde, her toplumda ailenin var olduğu bilinmektedir. Yaşanan toplumsal gelişmelerle birlikte toplumda değişim kaçınılmazdır. Toplumun diğer kurumlarında olduğu gibi ailede de sürekli değişimler olmuştur. Geleneksel dönemden, modern döneme ve teknoloji çağı dediğimiz günümüze kadar ailede birçok değişim gözlemlenmiştir. Geleneksel aile yapısı bilinen şekliyle geniş aileden küçülerek, çekirdek aile yapısına dönüşmüştür. Aile kurumunun başta yapısı olmak üzere birçok işlevi değişmiştir. En belirgin şekliyle ailedeki değişim, kadının çalışma hayatına girmesi ve buna bağlı olarak kadın-erkek rollerindeki değişimle birlikte meydana gelmiştir. Modernlikle birlikte toplumsal yapılar, bireysel ilişkiler, birey davranışları değişmiştir. Bu değişimin belirgin bir şekilde görüldüğü en önemli kurum ailedir. Modernleşme süreciyle gerçekleşen rollerdeki değişimi kadın kendisi için oldukça pozitif karşılarken, geleneksel rolünü bırakmak istemeyen erkek zaman zaman değişimi kabullenmekte zorlanabilmekte ve bu durum aile içerisinde çatışmalara sebep olmaktadır. Ancak erkeklerin de özellikle modern kuşakla birlikte çoğunlukla değişime ayak uydurdukları gözlemlenmektedir. Çünkü çatışma ortamı karşılıklı olarak her iki tarafa da zarar vermekte ve aile kurumunu olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı ailede meydana gelen değişimin, ailedeki rollere etkisini ve bölgeler arası farklılığı nitel araştırma ile ortaya koymaya çalışmaktır. Çalışmada ailede yaşanan rol değişim(ler)i, değişimin kuşaklar arası farklılığı, bu farklılığın kuşaklar kadar bölgeler arasında da meydana geldiği ve eğitim seviyesinin de kişilerin düşünceleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bursa’nın batıda olması sebebiyle Karaman’dan daha modern ve değişimin daha hızlı olduğu düşünüldüğü için bu iki il seçildi. Bu anlamda Karaman ve Bursa illerinin kıyaslanması tam bir uygunluk sağlamış ve iki bölge arasında neredeyse bir kuşağa varan bir fark olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Modernleşme, Geleneksel, Aile, Roller, Değişim

Kaynakça

• Akkaya, C. (2012). “Eş Seçimi ve Evlilik”, Değişen Toplumda Değişen Aile; Sosyolojik Tartışmalar, Nurşen Adak (Ed.). Ankara, Siyasal Kitabevi.
• Altun, F. (2011). Modernleşme Kuramı, İstanbul, Küre Yayınları.
• Aydın, M. (2011). Kurumlar Sosyolojisi: Kurumlara Başlangıç Çerçevesinde Bir Çalışma, İstanbul, Açılım Kitap.
• Aydın, M. (2011). Türkiye’de Aile; Ailenin Yapısal Özellikleri, İşlevleri ve Değişimi, İstanbul, Sekam Yayınları.
• Aytaç, A. (2007), Ailenin Serencamı-Türkiye’de Modern Aile Fikrinin Oluşması-, Ankara, Dipnot Yayınları.
• Bayer, A. (2013). Değişen Toplumsal Yapıda Aile, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1 (8), 102-126.
• Bayzan, Ş. (2009). Türkiye ve Dünyada İnternet Yasaklarına, Sansüre ve Zararlı İçeriğe
• Canatan, K. (2018). Muhafazakar Endişe: Aile, İstanbul, Mana Yayınları.
• Çelik, C. (2010). Değişim Sürecinde Türk Aile Yapısı ve Din, Paradigmatik Anlam ve İşlev Farklılaşması. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 8, 25-35.
• Dikeçligil, F. (2014). Aileye Dair Kabullerin Ezber Bozumu, Aile Sosyolojisi Yazıları, İstanbul, Açılım Kitap.
• Doğan, İ. (2009). Dünden Bugüne Türk Ailesi, Mustafa Aydın (Ed.). Ankara, Ankara Kültür Merkezi Yayınları.
• Dündar Zeybekoğlu, Ö. (2012). Değişen ve Değişmeyen Yönleriyle Aile: Yapısı, Türleri, İşlevleri, Değişen Toplumda Değişen Aile; Sosyolojik Tartışmalar, Nurşen Adak (Ed.). Ankara, Siyasal Kitabevi.
• Epik, M., Özal, Ç. & Altay, S. (2017). Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Tarihsel Süreçte Ailenin Değişen/Değişmeyen Rolleri, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17 (38), 35-58.
• Eyce, B. (2014). Tarihten Günümüze Türk Ailesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1 (4), 223-243.
• Günay, Ü. (1998). Din sosyolojisi, İstanbul, İnsan Yayınları.
• Gürcan, A. (2012). “Asagem Araştırmaları Bağlamında Ailenin Gidişatı, Sorunları ve Önlemleri”, Savrulan Dünyada Aile Sempozyumu(Sorunlar-İmkanlar-Çözümler), İstanbul, Sekam Yayınları.
• Kabakçı Yurdakul, I., Dönmez, O., Yaman, F. & Odabaşı, H. (2013). Dijital Ebeveynlik ve Değişen Roller. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(4), 883-896.
• Kara, B. & Doğan S. (2018). Türk Aile Yapısında Boşanma Nedenleri- Aksaray İli Örneği. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 48-66.
• Karşı Yaptırım ve Uygulamalara Genel Bir Bakış, 11- 13 Şubat Akademik Bilişim Sempozyumu Bildiriler, (ss. 883-886), Şanlıurfa, Harran Üniversitesi, 10.04.2022 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/348158935_Turkiye_ve_Dunyada_Internet_Yasaklari_e_Sansur_Kavrami_ile_Zararli_Icerige_Karsi_Yaptirim_ve_Uygulamalara_Genel_Bir_Bakis adresinden erişildi.
• Kasapoğlu, A. (2012). Aile Sosyolojisi, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınevi.
• Özdemir, Ş., Torlak, Ö. & Vatandaş, C. (2013). Aile Yaşam Döngüsü ve Tüketim, Sekam, İstanbul.
• Özkiraz, A., Arslanel, M. & Şengül, T. (2016). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Öğrencilerinin Aile Kurumuna Bakışı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30 (2), 243-268. T ekin, M. (2012). “Sekülerleşme Bağlamında Aile ve Kadın”, Savrulan Dünyada Aile Sempozyumu(Sorunlar-İmkanlar-Çözümler), Sekam Yayınları, İstanbul.
• Torlak, Ö. (2012). Modernleşme Kurgusu Olarak Ailenin Türk Romanına Yansıması. Ankara, Muhafazakar Düşünce Dergisi, 8 (31), 137-153.
• Türkdoğan, O. (2012). Çağdaş Bilimsel Araştırma Metodolojisi ve Sorunları, İstanbul, IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Yılmazçoban, A. M. (2008a). Aile Kurumu ve Türk Ailesinde Bütünlükçü Yapı. Türk Dünyası Araştırmaları, 176, 153-168.
• Yılmazçoban, A. M. (2008b). Flört ve Görücü Usulü Evliliklerde Psiko-Sosyal Özelliklerin Etkisi -Demirci Örneği-, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.