R. K. Narayan’ın The English Teacher Adlı Romanına Postkolonyal Kuram Çerçevesinden Altmetinsel Bir Okuma

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 266 - 275, 27.12.2019

Mehmet Recep Taş

Öz

İnsanoğlunda doğuştan var olan yayılma, kontrol altına
alma, tahakküm kurma itkisinin (emperyal istenç) tarih boyunca zamanın ruhuna
uygun görüngü ve araçlarla devinim bulduğunu bir olgu olarak ileri
sürülebiliriz. Fiziksel ve düşünsel bağlamda gereken yer ve zamanda gereken
adımı atıp güç elde edenlerin, elde ettikleri gücü ötekiler üzerinde bir
kontrol ve tahakküm aracı olarak kullanıp onları sömürmekten hiçbir zaman
imtina etmedikleri de bir olgu olarak ortada durmaktadır. Denilebilir ki,
kontrol altına alıp tahakküm kurma itkisi (emperyalizm) hep var olmuş fakat bu
itkiyi kinetik halde görünür kılan sömürü araçları değişmiştir. Sömürü
maliyetini azaltmak bu değişimin en önemli nedeni olarak gösterilebilir.
Önceleri ötekini yok ederek varlıklarını kontrol altına alan emperyal itki
zamanla, maliyeti daha az olan ve kolonyalizm, neo-kolonyalizm, kültür
kolonyalizmi ve son olarak da meta-kolonyalizm diye adlandırılan araçlarla
tahakküm kurmakta ve gereken yerde gereken adımı atamamış olanların
varlıklarını kontrol altına almaktadır. Buna karşın, sömürülenler cephesinde de
emperyal itkinin bu tahakküm kurma araçlarına karşı sömürünün boyut ve
yoğunluğunu azaltan çeşitli aktif veya pasif direniş şekillerinin geliştirilmiş
olduğu ileri sürülebilir. Emperyal itki sömürü araçlarını değiştirdikçe,
sömürüye maruz kalanlar da karşı çıkış ve direnme tarzlarını
değiştirmektedirler. Fanon, Thiong’o, Guevara, Malcolm X gibi aktif direnme
araçlarını benimseyenlerin yanı sıra, Gandi, H.D.Thoreau, Mandela, Martin
Luther King, L. Tolstoy gibi sivil, pasif ve şiddetsiz direnme araçlarını
benimseyenler de sömürüye karşı belirli kazanımlar elde etmişlerdir. Mevcut
makale, bu açıklamalar çerçevesinden hareketle R. K. Narayan’ın The English
Teacher adlı romanını postkolonyal kuram temelinde alt-metinsel bir okumaya
tabi tutmaktadır. The English Teacher adlı roman genel olarak Narayan’ın erken
kaybettiği eşine duyduğu sevgi ve özlemi anlatan otobiyografik bir roman olarak
değerlendirilmektedir. Makale bunu kabul etmekle beraber, Narayan’ın aynı
zamanda romanı, uzun süredir devam eden İngiliz sömürü düzeninin üzerinde
yarattığı kültürel baskıya karşı pasif bir direniş psikolojisi ile yazdığını,
alt metinlerde tahakküm kurucunun sömürüyü algı ve düşünsel yönlendirmelerle
(meta-kolonyalizm) durmaksızın sürdürdüğünü, bunun sonucunda da sömürülen
bireylerin kültürlerine yabancılaştığı imasını ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Narayan, pasif direniş, meta-kolonyalizm, sömürge sonrası, alt metin

Destekleyen Kurum

Van YYÜ Proje Ofisi

Proje Numarası

8476

Kaynakça

• Ashcroft B., Griffiths G. and Tiffin H. (2007). Key Concept in Post-colonial Studies. 2nd ed., New York: Taylor & Francis e-Library.
• Bulhan, H. A. (2015). Stages of Colonialism in Africa: From Occupation of Land to Occupation of Being. Journal of Social and Political Psychology, 2015, Vol. 3(1), pp. 239–256, doi:10.5964/jspp.v3i1.143.
• Foucault, M. (1980), Power/Knowledge: Selected Interviews and Other Writings 1972–1977, Ed. Colin Gordon. New York, Pantheon Books.
• Gandhi, M. K. (1920) The Collected Works of Mahatma Gandhi vol. 19,
• Gramsci, A. (1971) Selections from the Prison Notebooks of Antonio Gramsci, New York: International Publishers.
• Hegel, G. W. F. (1949). Phenomenology of Mind, Volume II (translated by J. B. Baillie). New York: Cosimo, S.( 715-726).
• Heywood, A. (1994) Political Ideas and Concepts: An Introduction, London: Macmillan.
• Laycock, S. (2012). All the Countries We've Ever Invaded: And the Few We Never Got Round To. Stroud: History Press.
• Narayan, R. K. (1980). The English Teacher. Chicago: The UCP.
• Narayan, R.K. (2012). My Days: Amemoir. S.A: Pan Mcmillan
• Özcan, A. (Ed.). (2014). Sömürgecilik Tarihi (Afrika-Asya). Eskişehir: AÜY.
• Lang, B. (1970). Civil Disobedience and Nonviolence: A Distinction with a Difference. Ethics, Vol:80, No:2, pp. 156-159. Doi: 10.1086/291763. Url: https://www.journals.uchicago. edu/ doi/abs/10.1086/291763
• Patnaik, U. (2017). ‘Revisiting the “Drain”, or Transfer from India to Britain in the Context of Global Diffusion of Capitalism’ in Shubhra Chakrabarti and Utsa Patnaik (eds.) Agrarian and Other Histories: Essays for Binay Bhushan Chaudhuri. Tulika Books: New Delhi.
• Randle, M. (1994). Sivil Resistance. Roermond: Fontana Press.
• Seeman, M. (1959). On The Meaning of Alienation. American Sociological Review, Vol. 24, No: 6, pp. 783-791. Published by: American Sociological Association.
• Schock, K. (2015). Civil Resistance Today. Cambridge: Polity Press.
• Sharp, G. (1973). The Politics of Nonviolent Action: Part One: Power and Struggle. Boston: Porter Sargent Publishers.
• Szczepanski, K. (2019, Jan 14). How British Rule of India Came About-and How It Ended. (ThoughtCo). URL: www.thoughtco.com/the-british-raj-in-india-195275. Alıntılama Tarihi: 23 Temmuz 2019.
• Taş, M. R. (2011) Alienation, Naipaul and Mr. Biswas. International Journal of Humanities and Social Science. Vol. 1 No. 11, Special Issue – August 2011.
• Thiong’o, N. W.. (1986). Decolonising the Mind: The politics of language in African literature. London: Heinemann.