İş ve Aile Çatışmasını Yönetme Öz-Yeterliği Ölçeği Türkçe Formunun Uyarlanması: Yapı Geçerliği ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 1, 1 - 17, 09.07.2016

Yağmur Amanvermez Serkan Denizli

https://doi.org/10.12984/eed.88072

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı İş ve Aile Çatışmasını Yönetme Öz-Yeterliği Ölçeği’ni Türkçe’ye uyarlamak ve psikometrik özelliklerini incelemektir. Çalışma grubunu 157 (% 62.3) kadın, 95 (% 37.7) erkek olmak üzere 22 farklı meslekten toplam 252 katılımcı oluşturmuştur. Katılımcıların yaşları 22 ile 65 arasında değişmektedir ve katılımcıların yaş ortalaması 37.32’dir. İş ve Aile Çatışmasını Yönetme Öz-Yeterliği Ölçeği’nin iş aile çatışmasını yönetme öz-yeterliği ile aile-iş çatışmasını yönetme öz-yeterliğinden oluşan iki faktörlü yapısını Türkçe uyarlamasında doğrulamak amacıyla veriler üzerinde Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) gerçekleştirilmiştir. DFA sonucu, ölçeğin iki faktörlü yapısını açıklayan ölçme modeli için iyi düzeyde bir uyuma işaret etmiştir (c2= 50.58, sd=19, p<.01, GFI= .95, AGFI= .91, CFI= .99, SRMR= .026, RMSEA= .081.). Ölçeğin iç tutarlığının hesaplanmasında Cronbach Alpha katsayısı; yapısal güvenirliğini kanıtlamak için Mc Donald’s Omega katsayıları hesaplanmıştır. Cronbach alpha katsayıları, ölçeğin toplam puanı için .95; iş-aile çatışmasını yönetme öz-yeterliği boyutu için .94; aile-iş çatışmasını yönetme öz-yeterliği alt boyutu için .94 olarak hesaplanmıştır. Mc Donald’s Omega (ω) katsayıları ise toplam ölçek için .96, iş-aile çatışmasını yönetme öz-yeterliği için .94, aile iş çatışmasını yönetme öz-yeterliği için .93 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, İş ve Aile Çatışmasını Yönetme Öz-Yeterliği Ölçeği’nin Türkçe formunun yapı geçerliği ve güvenirlik değerleri açısından yeterli psikometrik özelliklere sahip olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: iş-aile çatışması, aile-iş çatışması, öz-yeterlilik, ölçek uyarlama

Anahtar Kelimeler

iş-aile çatışması, aile-iş çatışması, öz-yeterlilik, ölçek uyarlama

Kaynakça

• American Psychological Association. (2007). Stress in America. www.apa.org/pubs/info/reports/2007-stress.doc adresinden elde edildi.
• Amstad, F. T., Meier, L. L., Fasel, U., Elfering, A., ve Semmer, N. K. (2011). A meta-analysis of work–family conflict and various outcomes with a special emphasis on cross-domain versus matching-domain relations.Journal of occupational health psychology, 16(2), 151, 169.
• Aron, A., Coups E. J. ve Aron, E.N. (2013). Statistics for psychology. (6. baskı). New Jersey: Pearson Education.
• Arslan, M. (2012). İş-aile ve aile-iş çatışmalarının kadın çalışanların iş doyumları üzerindeki etkisi. Birey ve Toplum Dergisi, 2(3), 99-113.
• Bacharach, S. B., Bamberger, P., ve Conley, S. (1991). Work‐home conflict among nurses and engineers: Mediating the impact of role stress on burnout and satisfaction at work. Journal of Organizational Behavior, 12(1), 39-53.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. Macmillan.
• Bannister, T.M (2001). The relationship of self-efficacy to time spent on domestic and paid
• work and family/career identity. (Yayınlanmamış doktora tezi). Columbia University.
• Bellavia, G. M., ve Frone, M. R. (2005). Work-family conflict. Içinde J. Barlin, E. Kevin ve
• M. Frone (Eds.), Handbook of work stress (ss.113-147). California: Sage Publications.
• Bernas, K. H., ve Major, D. A. (2000). Contributors to stress resistance: Testing a model of women's work-family conflict. Psychology of Women Quarterly, 24(2), 170-178.
• Boyar, S. L., ve Mosley, D. C. (2007). The relationship between core self-evaluations and work and family satisfaction: The mediating role of work–family conflict and facilitation. Journal of Vocational Behavior, 71(2), 265-281.
• Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. (2. Baskı). New York: Guilford Press.
• Carlson, D. S., ve Kacmar, K. M. (2000). Work–family conflict in the organization: Do life role values make a difference? Journal of Management, 26(5), 1031-1054.
• Cinamon, R. G. (2006). Anticipated work-family conflict: Effects of gender, self-efficacy, and family background. The Career Development Quarterly, 54(3), 202,215.
• Cinamon, R. G., ve Rich, Y. (2002). Profiles of attribution of importance to life roles and their implications for the work–family conflict. Journal of Counseling Psychology, 49(2), 212.
• Crain, T. L., Hammer, L. B., Bodner, T., Kossek, E. E., Moen, P., Lilienthal, R., ve Buxton, O. M. (2014). Work–family conflict, family-supportive supervisor behaviors (FSSB), and sleep outcomes. Journal of occupational health psychology, 19(2), 155-167.
• Goldin, C., ve Katz, L. F. (2000). Career and marriage in the age of the pill. American Economic Review, 461-465.
• Grandey, A., Cordeiro, B., ve Crouter, A. (2005). A longitudinal and multi‐source test of the work–family conflict and job satisfaction relationship. Journal of occupational and Organizational Psychology, 78(3), 305-323.
• Grönlund, A. (2007). More control, less conflict? Job demand–control, gender and work– family conflict. Gender, Work & Organization, 14(5), 476-497.
• Grzywacz, J. G., ve Marks, N. F. (2000). Reconceptualizing the work–family interface: An ecological perspective on the correlates of positive and negative spillover between work and family. Journal of occupational health psychology, 5(1), 111-126.
• Hennessy, K. (2005). Work-family conflict self-efficacy: A scale validation study. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). University of Maryland, Maryland.
• Hennessy, K. D., ve Lent, R. W. (2008). Self-efficacy for managing work–family conflict: Validating the English language version of a Hebrew scale. Journal of Career Assessment, 16(3), 370-383.
• Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M.(2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Ilies, R., Schwind, K. M., Wagner, D. T., Johnson, M. D., DeRue, D. S., ve Ilgen, D. R. (2007). When can employees have a family life? The effects of daily workload and affect on work-family conflict and social behaviors at home. Journal of Applied Psychology, 92(5), 1368-1379.
• Kuzucu, Y. (2011). Değişen babalık rolü ve çocuk gelişimine Etkisi. Turkish Psychological Counseling & Guidance Journal, 4(35), 79-91.
• Matthews, R. A., Wayne, J. H., ve Ford, M. T. (2014). A work–family conflict/subjective well- being process model: A test of competing theories of longitudinal effects. Journal of Applied Psychology, 99(6), 1173-1187.
• Mesmer-Magnus, J. R., ve Viswesvaran, C. (2005). Convergence between measures of work- to-family and family-to-work conflict: A meta-analytic examination. Journal of Vocational Behavior, 67(2), 215-232.
• Michel, J. S., Kotrba, L. M., Mitchelson, J. K., Clark, M. A., ve Baltes, B. B. (2011). Antecedents of work–family conflict: A meta‐analytic review. Journal of Organizational Behavior, 32(5), 689-725.
• Murdock, N. (2004). Theories of counseling and psychotherapy: A case approach. Upper Saddle River, N.J.: Merrill/Prentice Hall.
• Netemeyer, R. G., Boles, J. S., ve McMurrian, R. (1996). Development and validation of work– family conflict and family–work conflict scales. Journal of applied psychology, 81(4), 400-410.
• Nunnally, J. C. ve Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (5. Baskı). New York: McGraw-Hill.
• Saginak, K. A., ve Saginak, M. A. (2005). Balancing work and family: Equity, gender, and marital satisfaction. The Family Journal, 13(2), 162-166.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., ve Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Test of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research,8, 23-74.
• van Steenbergen, E. F., Kluwer, E. S., ve Karney, B. R. (2014). Work–family enrichment, work–family conflict, and marital satisfaction: A dyadic analysis. Journal of occupational health psychology, 19(2), 182-194
• Schieman, S., Milkie, M. A., ve Glavin, P. (2009). When work interferes with life: Work- nonwork interference and the influence of work-related demands and resources. American Sociological Review, 74(6), 966-988.
• Zeybekoğlu, Ö. (2013). Günümüzde erkeklerin gözünden babalık ve aile. Mediterranean Journal of Humanities, 3 (2), 297-328.