A Comperisen of Level Of Anxiety Hopelessness and Burnout Syndrome of Mothers Who Have Children With Diagnosis of Audism or Down Syndrome

Yıl 2009, Cilt: 10 Sayı: 2, 1 - 23, 01.08.2009

Banu Çengelci

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Otizm ve Down Sendrom’lu Çocuğa Sahip Annelerin Kaygı Umutsuzluk ve Tükenmişlik Duygularının Karşılaştırılması

Öz

Bu araştırmanın amacı Down Sendromu ve Otizm tanısı almış çocukların annelerinin yaşadığı kaygı umutsuzluk ve tükenmişlik düzeyleri arasında fark olup olmadığını normal gelişim gösteren çocuklarla karşılaştırarak incelemektir Araştırmaya 92 anne katılmıştır 33 Otizm ve 30 Down Sendromu tanısı almış 2 15 yaş aralığında toplam 63 çocuğun anneleri araştırma grubunu aynı yaş aralığında normal gelişim gösteren 29 çocuğun anneleri ise kontrol grubunu oluşturmaktadır Araştırmada Spielberger’in Kaygı Envanteri Beck’in Umutsuzluk Ölçeği ile Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve Demografik Bilgi Anketi kullanılmıştır Analiz sonuçlarına göre annelerin tükenmişlik kaygı ya da umutsuzluk düzeylerini çocuğun engel durumundan çok bazı demografik değişkenlerin etkilediği görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Otizm, Down Sendromu, kaygı, umutsuzluk, tükenmişlik

Kaynakça

• Akkök, F. (1989). Özürlü Bir Çocuğa Sahip Anne ve Babaların Kaygı ve Endişe Düzeyini Ölçme Aracının Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Psikoloji Dergisi, 23 (7), 26-39.
• Bebko, J. M., Konstantareas, M. M. ve Springer, J. (1987). Parent and Professional Avaluations Of Family Stres Associated With Characteristic Of Autism. Journal of Autism Developmental Disorders, 17 (4), 565-576.
• Beşikçi, H. (2000). Otistik olan ve otistik olmayan normal çocuklara sahip anne ve babaların kaygı düzeyleri ve aile yapıları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bitter, J. R. ve Corey, G. (2001). Family Systems Therapy. G.Corey(Ed.), Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy içinde (s. 382-453). Pasific Grove, CA: Brooks-Cole/Wadsworth.
• Çürük, N. (2008). Ankara il merkezindeki iş okullarında 1. ve 4. sınıfa devam eden
• zihinsel engelli çocukların annelerinin kaygı ve sosyal destek düzeylerinin
• karşılaştıkları problemlere göre incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi),
• Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Davis, O. N., Carter, S. A. (2008). Parenting Stress in Mothers and Fathers of Toddlers with Autism Spectrum Disorders: Associating with Child Characteristics. Journal Autism Developmental Disorder, 38, 1278-1291.
• Duman, H. (1995). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Anne Babaların Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılarak Çocuğa Yönelik Beklentilerinin Belirlenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Durak, A. (1994). Beck Umutsuzluk Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9 (31), 1-11.
• Duygun, T., Sezgin, N. ( 2003). Zihinsel Engelli ve Sağlıklı Çocuk Annelerinde, Stres Belirtileri, Stresle Başa Çıkma Tarzları ve Algılanan Sosyal Desteğin Tükenmişlik Düzeyine Olan Etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 18 (52), 37-52.
• Erhan, G. (2005). Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Annelerin Umutsuzluk, Karamsarlık, Sosyal Destek Algılarının ve Gelecek Planlarının İncelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Ankara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ergin. C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin Uyarlanması, VII.Ulusal Psikoloji Kongresi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Fishman, S. N., Wolf, L. (1991). The Handicapped Child: Psychological Effects of Parental, Marital, and Sibling Relationships. Pervasive Developmental Disorders, 14 (1), 199-217.
• Floyd, F. J., Zmich, D. E. (1991). Marriage and Parenting Partnership: Perceptions and Interactions of Parents with Mentally Retarded and Typically Developing Children. Child Development, 62, 1434-1448.
• Fortier, R. M., Wanlass, R. L. (1984). Family Crisis Following The Diagnosis of A Handicapped Child. Family Relations, 33 (1), 13-24.
• Hamarta, E., Deniz, E. ve Uslu, M. (2001). Engelli çocuğu olan anne babaların umutsuzluk düzeylerinin bazı değişkenler açısından karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. 11. Özel Eğitim Kongresi Kitapçığı, Konya.
• Hodapp, M. R., Ly, M. T., Fidler, J. D. ve Ricci, A. L. (2001). Less stress, more rewarding:parenting children with down syndrome. Parenting: Scienceand Practice, 1 (4), 317-337.
• Kaygusuz, E. (1993). Otistik ve Down sendromlu çocukların annelerinde depresyon ve durumluk sürekli anksiyete düzeylerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kerns, A. K., Siklos, S. (2006). Assesing need for docil support in parents of children with autism and down syndrome. Journal Autism Developmental Disorder, 36, 921-933.
• Konukbay, D. (2005). Engelli Çocuk Ebeveynlerinin Umutsuzluk Düzeyleri ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gata Üniversitesi, İstanbul.
• Küçüker, S. (2001). Küçük Adımlar Erken Eğitim Programı. Zihinsel Engellilere Destek Derneği Yayınları, İstanbul. s;77.
• Natan, K. (2007). Zihinsel Engelli Çocuğu Olan ve Zihinsel Engelli Çocuğu Olmayan Annelerin Depresyon ve Kaygı Düzeylerinin Annelere Ait Demografik Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Maltepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öner, N., Le Compte, A. (1983). Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Özusta, Ş., Özkahraman,Ş. ve Çallı, F. (2006). Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Yaşadıkları Güçlüklerin İncelenmesi. Aile ve Toplum, 3 (9), 70-76.
• Özusta, Ş. (1995). Çocuklar İçin Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri’nin Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ricci, A. L. ve Hodapp, M. R. (2003). Fathers of Children with Down’s Syndrome Versus Other Types of Intellectual Disability: Perceptions, Stress, and Involment. Journal of Intellectual Disability Research,47 (4), 273- 284.
• Seber, G., Dilbaz, N., Kaptanoğlu, C. ve Tekin. D. (1993). Umutsuzluk Ölçeği Geçerlik ve Güvenirliği. Kriz Dergisi, 1(3), 139.
• Şahin, N. H., Batıgün, A. D.ve Uğurtaş, S. ( 2002). Kısa Semptom Envanteri (KSE): Ergenler İçin Kullanımının Geçerlik, Güvenirlik ve Faktör Yapısı. Türk Psikiyatri Dergisi, 13 (2).
• Tunalı, B. ve Power, T. G. (1993). Creating Satisfaction: A Psychological Perspective on Stress and Coping in Families of Handicapped Children. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 34 (6), 945-957.
• Türkoğlu, N. (2001). Zihinsel engelli çocukların anne,baba,ve kardeşlerinin kaygı düzeylerine etki eden etmenlerin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Uğuz, Ş., Toros, F., İnanç, B. Y. ve Çolakkadıoğlu, O. (2004). Zihinsel ve/veya Bedensel Engelli Çocukların Annelerinin Anksiyete, Depresyon ve Stres Düzeylerinin Belirlenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 7 (42), 42-47.
• Verep, S. (2005). Zihinsel Engelli Çocuğu Olan Annelere Verilen Hemşirelik Bakımının Annelerin Tükenmişliğini Azaltmaya Etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.