Öz
In this study; teaching status of sound events in the Turkish course books were described. For this purpose, primarily it is focused on the place of sound events and later it is drawn attention to this tissue in its relations with other language rules. The study is document review model which is one of qualitative research methods. The determinations concerning the functioning of sound events were obtained by way of Turkish (6th, 7th and 8th classes) course books which determined to be taught in 2013-2014 academic year. In the investigated books; it is seen that sound events have not taken place when required; have not to be supported by activities; many of them have not remained at the level of adumbration; some of which have been included in the evaluation not being taught. Also it is possible to say that there has been not a union in naming the terms and this situation has not caused the complexity. As a result; sound events are basis of many issues and provide convenience in teaching other rules of the language by the providing relationship between the concepts. In the functioning of Turkish lesson; it is important to teaching of this subject should be given more space to know the properties and structure of the language. Sound events should be provided to reviewed and consolidate through activities
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksan, D. (2000). Her Yönüyle Dil- Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Özkan Matbaacılık Ltd. Şti.
- Aksan, D. (2001). Türkçenin Gücü. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Balcı, A. (2012). Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programlarında Dil Bilgisi Öğretimi. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s. 1-44). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Banguoğlu, T. (1979). Ana hatlarıyle Türk Grameri. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yayınları.
- Baş, B. (2012). Okuma ve dinleme eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s. 197-226). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Bilgin, M. (2006). Anlamdan anlatıma Türkçemiz. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Demir, N. ve Yılmaz, E. (2005). Türk Dili el kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
- Dolunay, S. K. (2012). Dil bilgisi öğretiminde temel yaklaşımlar, yöntemler, teknikler. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s.105-127). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Efendioğlu, S. ve İşcan, A. (2010). Türkçe ses bilgisi öğretiminde ses olaylarının sınıflandırılması. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TEAD] 43, Erzurum.
- Erdem, İ. (2012). Konuşma eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s.229-260). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Ergin, M. (1994). Üniversiteler İçin Türk Dili. İstanbul: Bayrak /Basım/Yayım/Tanıtım.
- Ergin, M. (1997). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak /Basım/Yayım/Tanıtım.
- Gencan, T. N. (1991). Dilbilgisi. İstanbul: Kanaat Yayınları.
- Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
- Gülensoy, T. (2000). Türkçe El Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Hengirmen, M. (2005). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınevi.
- Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Ses Bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Karaer, M. N. (1988). Karacaoğlan. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Karakaya, Ş. (2007). Dil Gelişimi ve Dil Politikası. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (2005). Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
- Komisyon (2013a). İlköğretim Türkçe Öğretmen Kılavuz Kitabı 6. Ankara: MEB Devlet Kitapları.
- Komisyon (2013b). İlköğretim Türkçe Öğretmen Kılavuz Kitabı 7. Ankara: MEB Devlet Kitapları.
- Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri- Şekil Bilgisi. Ankara: TDK Yayınlar.
- MEB (2004). İlköğretim Türkçe Dersi (1-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
- MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Erişim: http://ttkb.MEB.gov.tr/program2.aspx
- MEB (2009). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
- Okur, A. ve Yılmaz, Y. (2006). Dil Bilgisi Öğretimi. İçinde C. Yıldız (Ed.), Türkçe Öğretimi. (s. 227-310). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Onan, B. (2012). Dil Bilgisi Öğretiminde Temel İlkeler ve İzlenen Aşamalar. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s.71-102). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Özkırımlı, A. (2006). Türk Dili ve Anlatım. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Sağır, M. (2002). İlköğretim okullarında Türkçe Dil Bilgisi öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Şahin, D. (2012). İlköğretim Türkçe öğretmen kılavuz kitabı 8. Ankara: Ada Yayıncılık.
- Temizkan, M. (2012). Metin Temelli Dil Bilgisi Öğretimi ve Uygulamaları. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi (s.129-150). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- TDK (2009). Yazım kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- TDK (2012). Yazım kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ünalan, Ş. (2006). Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Öz
Bu makalede; Türkçe ders kitaplarında yer alan ses olaylarının öğretilme durumu betimlenmeye çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle ses olaylarının programdaki yeri üzerinde durulmuş, sonrasında da bu konunun diğer dil kuralları ile olan ilişkisine dikkat çekilmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman incelemesi modelindedir. Ses olaylarının işleyişine yönelik tespitler 2013-2014 Eğitim - Öğretim Yılı içinde okutulması karara bağlanan Türkçe ders kitapları (6, 7 ve 8. Sınıflar) aracılığıyla elde edilmiştir. İncelenen kitaplarda; ses olaylarının gerektiğince yer almadığı, etkinliklerle desteklenmediği, çoğunun sezdirilme düzeyinde kaldığı, bazılarının ise öğretilmeden değerlendirmeye dâhil edildiği görülmektedir. Ayrıca terimleri adlandırmada bir birliğin olmadığını ve bu durumun karmaşaya sebep olduğunu söylemek mümkündür. Sonuç olarak; ses olayları, birçok konuya temel olmakta ve kavramlar arasındaki ilişkiyi sağlayarak dilin diğer kurallarının öğretilmesinde kolaylık sağlamaktadır. Türkçe dersinin işleyişinde; dilin özelliklerinin ve yapısının bilinmesinde önemli olan bu konunun öğretimine daha fazla yer verilmeli; ses olaylarının etkinlikler yoluyla pekiştirilmesi ve tekrar edilmesi sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler
Dil bilgisi ses olayları ders kitapları Türkçe Öğretim Programı
Kaynakça
- Aksan, D. (2000). Her Yönüyle Dil- Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Özkan Matbaacılık Ltd. Şti.
- Aksan, D. (2001). Türkçenin Gücü. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Balcı, A. (2012). Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programlarında Dil Bilgisi Öğretimi. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s. 1-44). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Banguoğlu, T. (1979). Ana hatlarıyle Türk Grameri. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yayınları.
- Baş, B. (2012). Okuma ve dinleme eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s. 197-226). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Bilgin, M. (2006). Anlamdan anlatıma Türkçemiz. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Demir, N. ve Yılmaz, E. (2005). Türk Dili el kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
- Dolunay, S. K. (2012). Dil bilgisi öğretiminde temel yaklaşımlar, yöntemler, teknikler. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s.105-127). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Efendioğlu, S. ve İşcan, A. (2010). Türkçe ses bilgisi öğretiminde ses olaylarının sınıflandırılması. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TEAD] 43, Erzurum.
- Erdem, İ. (2012). Konuşma eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s.229-260). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Ergin, M. (1994). Üniversiteler İçin Türk Dili. İstanbul: Bayrak /Basım/Yayım/Tanıtım.
- Ergin, M. (1997). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak /Basım/Yayım/Tanıtım.
- Gencan, T. N. (1991). Dilbilgisi. İstanbul: Kanaat Yayınları.
- Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
- Gülensoy, T. (2000). Türkçe El Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Hengirmen, M. (2005). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınevi.
- Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Ses Bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Karaer, M. N. (1988). Karacaoğlan. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Karakaya, Ş. (2007). Dil Gelişimi ve Dil Politikası. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (2005). Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
- Komisyon (2013a). İlköğretim Türkçe Öğretmen Kılavuz Kitabı 6. Ankara: MEB Devlet Kitapları.
- Komisyon (2013b). İlköğretim Türkçe Öğretmen Kılavuz Kitabı 7. Ankara: MEB Devlet Kitapları.
- Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri- Şekil Bilgisi. Ankara: TDK Yayınlar.
- MEB (2004). İlköğretim Türkçe Dersi (1-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
- MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Erişim: http://ttkb.MEB.gov.tr/program2.aspx
- MEB (2009). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
- Okur, A. ve Yılmaz, Y. (2006). Dil Bilgisi Öğretimi. İçinde C. Yıldız (Ed.), Türkçe Öğretimi. (s. 227-310). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Onan, B. (2012). Dil Bilgisi Öğretiminde Temel İlkeler ve İzlenen Aşamalar. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi. (s.71-102). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Özkırımlı, A. (2006). Türk Dili ve Anlatım. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Sağır, M. (2002). İlköğretim okullarında Türkçe Dil Bilgisi öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Şahin, D. (2012). İlköğretim Türkçe öğretmen kılavuz kitabı 8. Ankara: Ada Yayıncılık.
- Temizkan, M. (2012). Metin Temelli Dil Bilgisi Öğretimi ve Uygulamaları. İçinde M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi açısından dil bilgisi öğretimi (s.129-150). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- TDK (2009). Yazım kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- TDK (2012). Yazım kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ünalan, Ş. (2006). Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 15 Sayı: 2 |
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayımlanmıştır.