ASSERTIVENESS iN PSYCHIA TRY PA TIENTS' CAREGIVERS AND RELA TED FACTORS

Yıl 2017, Cilt: 33 Sayı: 1, 33 - 46, 01.01.2017

Filiz Adana Hemşire Azime Korkmaz Hülya Arslantaş

Öz

Objective: The cross-sectional study that aims to determine assertiveness in psychiatry patients' caregivers and related factors. Methods: This study has been conducted between the dates of September 2073-September 2074. in the study sample calculation is done via known universe sample method; and it is planned to reach 132 people between 80% power and 95% confidence interval. However, it is aimed to reach 160 people, taking into account of possible loss during the research. in the research alpha error va/ue is accepted as 0.05. Surveys and sca/es are applied to caregivers one-to-one by the second researcher of the article. Conducting surveys has taken 30 minutes and been performed in the meeting room at the hospita/. Personal information form, Rathus assertiveness inventory RAI and State-trait Anger Expression Scale have been used in the research. Findings are evaluated in SPSS 15.0 package program. From Afyon Kocatepe University Noninvasive Clinic Researches Ethic Committee, ethic committee approval; from Afyon Kocatepe University Ahmet Necdet Sezer Research and Application Hospital, institutional permission; from caregivers written approval has been obtained before survey and sca/e application. Results: Of male caregivers, ones who identify their economic condition as very high, the ones whose state of education is university graduate, the ones who work, individuals who express that their anger management condition is good, individuals who identify themselves as assertive and aggressive and individuals who smoke RAI scores have been found to be meaningfully high. RAI scores of the people who state that they cry in anger condition have been found to be low. Positive medium /eve/ relationship has been found between RAI and state an ger scores of the participants in the study, and positive low /eve/ re/ationship has been found between their RAI scores and their anger expression. Conclusion: in the light of these findings, it can be said that assertiveness levels of the caregivers show significant difference according to their socio-demographic features.

Anahtar Kelimeler

Assertiveness, Caregivers, Patients

PSİKİYATRİ HASTALARININ BAKIM VERİCİLERİNDE ATILGANLIK VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER

Öz

Amaç: Bu araştırma psikiyatri hastalarının bakım vericilerinde atılganlık ve ilişkili faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki araştırma Eylül 2013-Eylül 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. Evreni bilinen örnekleme yöntemi ile;% 80 güç ve% 95 güven aralığında 132 kişiye ulaşılması planlanmış; ancak araştırma sırasında olası kayıplar da göz önüne alınarak 160 kişiye ulaşılmıştır. Araştırmada alfa değeri 0.05 olarak kabul edilmiştir. Anket ve ölçekler bakım vericilere makalenin ikinci araştırmacısı tarafından birebir olarak uygulanmıştır. Anket uygulaması 30 dakika sürmüş ve hastane ortamında görüşme odasında yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, Rathus atılganlık envanteri RAE , sürekli öfke ve öfke ifade tarz ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS istatistik paket programı 15.0'de değerlendirilmiştir. Afyon Kocatepe Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan etik kurul onayı, Afyon Kocatepe Üniversitesi Ahmet Necdet Sezer Araştırma ve Uygulama Hastanesinden kurum izni, bakım verici bireylerden anket ve ölçek uygulaması öncesi yazılı onam alınmıştır. Bulgular: Erkek bakım vericilerin, ekonomik durumunu çok iyi olarak tanımlayanların, öğrenim durumu üniversite mezunu olanların, bir işte çalışanların, öfke yönetimi durumunu iyi olarak ifade edenlerin, kendini atılgan ve saldırgan olarak tanımlayanların ve sigara kullananların RAE puanları anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Öfke durumunda ağlarım diyenlerin RAE puanları düşük bulunmuştur. Araştırmaya katılan bireylerin RAE ile sürekli öfke puanları arasında orta düzeyde ve öfke dışa vurumu arasında düşük düşeyde pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Sonuç: Bu bulgular doğrultusunda bakım vericilerin sosyo-demografik özelliklerine göre atılganlık düzeylerinin farklılık gösterdiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Atılganlık, Bakım vericiler, Hastalar

Kaynakça

• Adana F. Lise Öğrencilerinin Atılganlık Düzeyi ve Benlik Kavramı Üzerine Atılganlık Eğitiminin Etkisi. Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2004.
• Adana F. Lise Öğrencilerinin Atılganlık Düzeyi Ve Benlik Kavramı Üzerine Atılganlık Eğitiminin Etkisi. İstanbul Üniversitesi F.N.H.Y.O.Dergisi 2006;14(56):79-95.
• Adana F, Aktaş B, Erdağı S ve ark. Hemşirelik ve Sağlık Memurluğu Öğrencilerinin Atılganlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009;12(2):51-56.
• Adana F, Arslantaş H. Ergenlikte Öfke ve Öfkenin Yönetiminde Okul Hemşiresinin Rolü. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2011;12(1):5–62.
• Ağargün MY, Beşiroğlu L, Kıran ÜK ve ark. COPE (Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği): Psikometrik Özelliklere İlişkin Bir Ön Çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005;6(4):221-226.
• Arslantaş H, Adana F, Şahbaz M. Lise Öğrencilerinin Atılganlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. F.N. Hem. Derg 2013;21(2):76-84.
• Arslantaş H, Sevinçok L, Uygur B ve ark. Şizofreni Hastalarının Bakım Vericilerine Yapılan Psikoeğitimin Hastalardaki Klinik Gidişe ve Bakım Vericilerin Duygu Dışavurumu Düzeylerine Olan Etkisi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2009; 10(2) : 3–10.
• Awad AG, Voruganti LNP. The burden schizophrenia on caregivers: A review. Pharmacoeconomics 2008; 26:149-162.
• Caqueo-Urízar A, Gutiérrez-Maldonado J. Burden of care in families of patients with schizophrenia. Qual Life Res 2006; 15:719-724.
• Bogren LY. Expressed emotion, family burden, and quality of life in parents with schizophrenic children. Nord J Psychiatry 1997; 51:229-233.
• Chou KR. Caregiver burden: A concept analysis. J Pediatr Nurs 2000; 15:398-407.
• Deshields TL, Jenkins JO, Tait RC. The Experience of Anger in Chronic Illness: A Preliminary Investigation. Int J Psychiatry Med. 1989;19(3):299-309.
• Dinçer F, Öztunç G. Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinin Benlik Saygısı ve Atılganlık Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2009;16(2):22–33.
• Eskin M. Self-reported Assertiveness in Swedishand Turkish Adolescents: A Cross-Cultural Comparison. Scand J Psychol 2003;44(1):7–12.
• Fortune DG, Smith JV, Garvey K. Perceptions Psychosis, Coping, Appraisals and Psychological Distress in the Relatives Of Patient Swith Schizophrenia: An Explorationusing Self Regulation Theory. Br J Psychol 2005;44:319-331.
• Gutiérrez-Maldonado J, Caqueo-Urízar A, Kavanagh DJ. Burden of Careand General Health in Families of Patients with Schizophrenia. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2005;40:899-904.
• Gülseren L, Çam B, Karakoç B, Yiğit T, Danacı AE, Çubukçuoğlu Z ve ark. Şizofrenide ailenin yükünü etkileyen etmenler. Türk Psikiyatri Derg 2010; 21:203-212.
• Hadfield S, Hasson G. How to be Assertive in Any Situation. 3 rded. London: Clays Ltd Pres; 2010.
• Hall M. Parent Coping Styles and Schizophrenic Patient Behavior as Predictors Member with Mental İllness: Adopting Assertive Community Treatment in Japan where Family Caregivers Play A Large Role in Community Care. Psychiatry and Clinical Neurosciences 2000;62:584-590.
• Hanzawa S, Tanaka G, Inadomi H and et al. Burden and Coping Strategies in Mothers of Patients with Schizophrenia in Japan. Psychiatry Clin Neurosci 2008;62(3):256-263.
• Heuvelvan den ET, Witte de L, SchureLM, Sanderman R and et al. Risk Factors for Burnout in Caregivers of Stroke Patients and Possibilities for Intervention. Clin Rehabil 2001;15(6): 669-677.
• Hjarthag F, Helldin L, Karilampi U, Norlander T. Illness-related components for the family burden of relatives to patients with psychotic illness. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2010; 45:275-283.
• Huang XY, Sun FK, Yen WJ and et al. The coping Experiences of Carers who Live with Some One who has Schizophrenia. J Clin Nurs 2008; 17(6):817-826.
• Huguelet P, Koellner V, Boulguy S and et al. Effects of an Assertive Community Program in Patients with Severe Mental Disorders and Impact on Their Families. Psychiatry Clin Neurosci 2012;66(4): 328– 336.
• İnan FŞ, Duman ZÇ. Şizofreni Hastasına Bakım Verenlerin Ruh Sağlığını Etkileyen Faktörler: Sosyodemografik Değişkenler ve Stresle Başa Çıkma Tarzları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;16(4):205-211.
• Kahriman İ. Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Benlik Saygıları ve Atılganlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005;9(1):24-32.
• Karagözoğlu Ş, Kahve E, Koç Ö ve ark. Self Esteem and Assertiveness of Final Year Turkish University Students. Nurse Educ Today 2008;28(5):641-649.
• Karancı N. Caregivers of Turkish schizophrenic patients: Casual attributions, burdens, and attitudes to help from the health professionals. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 1995; 30:261-268.
• Kelleci M, Avcı D, Erşan EE ve ark. Bilişsel Davranışçı Tekniklere Dayalı Öfke Yönetimi Programının Lise Öğrencilerinin Öfke ve Atılganlık Düzeylerine Etkisi. Anadolu Psikiyatri Derg 2014;15(4):296-303.
• Ker-Dinçer M. Kişilerarası İletişimde Sorun Çözücü Bir İletişim Becerisi Olarak Atılganlık. İletişime Yeni Yaklaşımlar, Gürüz D, Temel A (Editör). 1. Baskı.İzmir: Nobel Basımevi;2005.
• Kohl PL, Jonson-Reid M, Drake B. Maternal Mental İllness and The Safety and Stability of Maltreated Children. Child Abuse and Neglect 2011;35(5):309-318.
• Koparan Ş, Öztürk F, Özkılıç R ve ark. An İnvestigation of Social Self-Efficacy Expectations and Assertiveness in Multi-Program High School Students. Procedia Social and Behavioral Sciences 2009;1(1):623–629.
• Küçük L, Buzlu S, Can G. Hemşirelik Öğrencilerinde Bir Davranış Biçimi Olarak Atılganlık Düzeyi. İ.Ü.F.N. Hem. Derg 2008;16(62):90-96.
• Li J, Lambert CE, Lambert VA. Predictors of family caregivers’ burden and quality of life when providing care for a family member with schizophrenia in the People’s Republic of China. Nurs Health Sci 2007; 9:192-198.
• Magliano L, Marasco C, Fiorillo A, Malangone C, Guarneri M, Maj M. The impact of professional and social network support on the burden of families of patients with schizophrenia in Italy. Acta Psychiatr Scand 2002; 106:291-298.
• Nasr T, Kausar R. Psychoeducation and the family burden in schizophrenia: A randomized controlled trial. Ann Gen Psychiatry 2009; 8:1-6.
• Onyeizugbo EU. Assertiveness in a Nigerian Sample. Society for the Psychology of Women: Enugu State; 2002.
• Öner N. Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler. 3. Baskı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları; 1997.
• Özer AK. Sürekli Öfke (SL-Öfke) ve Öfke İfade Tarzı (Öfke-Tarz) Ölçekleri Ön Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi 1994;9(31):26-35.
• Özer S. Kalp Yetersizliğinde Aile/Bakım Verici Yükü. Turk J Card Nur 2010;1(1):3-7.
• Pratima D, Bhatia MS, Jena SPK. Caregiver Burden in Severe Mental Illness. Delhi Psychiatric Journal 2011;14(2):211-219.
• Ramirez JM, Andreu JM. The Main Symptoms of the AHA-Syndrome: Relationship between Anger, Hostility and Aggression in a Normal Population. The AHA-Syndrome and The Cardiovascular Diseases. 1st ed. New Delhi: Ana Maya Publishers; 2008.
• Provencher HL, Mueser KT. Positive and negative symptom behaviors and caregiver burden in the relatives of persons with schizophrenia. Schizophr Res 1997; 26:71-80.
• Reine G, Lancon C, Simeoni MC, Duplan S, Auquier P. Caregiver burden in relatives of persons with schizophrenia: An overview of measure instruments. Encephale 2003; 29:137-147.
• Roick C, Heider D, Bebbington PE, Angermeyer MC, Azorın JM, Brugha TS et al. Burden on caregivers of people with schizophrenia: Comparison between Germany and Britain. Br J Psychiatry 2007; 190:333-338.
• Sales E. Family burden and quality of life. Qual Life Res 2003; 12(Suppl 1):33-41.
• Schene AH. Objective and subjective dimensions of family burden. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 1990; 25:289-297.
• Schene AH, Van-Wijngaarden B, Koeter MWJ. Family caregiving in schizophrenia: domains and distress. Schizophr Bull 1998; 24:609-618.
• Sono T, Oshima I, Ito J. Family Needs and Related Factors in Caring for a Family Member with Mental Illness: Adopting Assertive Community Treatment in Japan Where Family Caregivers Play a Large Role in Community Care. Psychiatry and Clinical Neurosciences 2008;62(5):584–590.
• Srivastava S. Perception of burden by caregivers of patients with schizophrenia. Indian J Psychiatry 2005; 47:148-152.
• Twenge JM. Changes in Women's Assertiveness in Response to Status and Roles: A Cross-Temporal Meta-Analysis, 1931–1993. J Pers Soc Psychol 2001;81(1):133–145.
• Üstün B, Akgün E, Partlak N. Hemşirelikte İletişim Becerileri Öğretimi. 1. Baskı. İzmir: Okullar Yayınevi; 2005.
• Van den Heuvel ET, Witte LP, Stewart RE, Schure LM and et al. Long-Term Effects of A Group Support Program and an Individual Support Program for Informal Caregivers of Stroke Patients: Which Caregivers Benefit the Most?. Patient Educ and Couns 2002;47(4): 291-299.
• Yıldız A. Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Hemşire, Ebe ve Sağlık Memurlarının Benlik Saygısı ve Atılganlık Düzeyleri. Yüksek lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.