EVLİ KADINLARIN AİLE İÇİ ŞİDDET GÖRMELERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER ve KADINLARIN ŞİDDETE İLİŞKİN BAZI ÖZELLİKLERİ

Yıl 2006, Cilt: 22 Sayı: 2, 71 - 88, 01.06.2006

Zekiye Karaçam Hüsniye Çalışır Elif Dündar Figen Altuntaş Hatice Ceren Avcı

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, evli kadınların aile içi şiddet görmelerini etkileyen faktörlerin ve kadınların şiddette ilişkin bazı özelliklerinin belirlenmesidir. Yöntem: Çalışma, 01 Mart-30 Nisan 2005 tarihleri arasında, Aydın il merkezinde, tanımlayıcı kesitsel olarak, olasılıksız örnekleme yöntemi ile seçilen 291 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Evlilik yaşamlarında kadınların %27.8’i şiddetin herhangi bir türünü; %23.0’ı duygusal, %14.4 ’ü fiziksel ve %9.2’si cinsel şiddet görmüşlerdir. Kadınların son zamanlarda önemli sorun yaşamalarının Odds Ratio OR =2,799; %95 Güven Aralığı CI =1,063-7,370 , eşin alkol kullanmasının OR=3,548; %95 CI=1,488-8,460 ve kahveye gitme alışkanlığının OR=2,506; %95 CI=1,146-5,478 , evlilik hayatından memnun olmamalarının OR=5,334; %95 CI=1,218-23,336 ve son zamanlarda evlilik ile ilgili problem yaşamalarının OR=3,454; %95 CI=1,175-10,149 ailede şiddetin herhangi birini görme olasılığını arttırdığı belirlenmiştir. Kadınların eşleri ile birlikte hoşlandıkları faaliyetlerde bulunmamalarının OR=3,188; %95 CI=1,299-7,822 , evlilik hayatından memnun olmamalarının OR=4,607; %95 CI=1,132-18,746 ve son zamanlarda evlilik ile ilgili problem yaşamalarının OR=3,755; %95 CI=1,259-11,195 aile içi duygusal şiddet görme olasılığını arttırdığı bulunmuştur. Kadının sağlık sorunu bulunmasının OR=5,613; %95 CI=1,453-21,684 , eşin kahveye gitme alışkanlığının OR=7,434; %95 CI=2,133-25,915 ve evlilik hayatından memnun olmamanın OR=12,270; %95 CI=1,758-85,630 kadınların aile içi fiziksel şiddet görme olasılığını arttırdığı saptanmıştır. Yine son zamanlarda önemli sorun yaşamanın OR=19,679; %95 CI=1,684-229,990 cinsel şiddet görme olasılığını arttırdığı bulunmuştur. Sonuç: Son zamanlarda önemli sorun yaşamanın, eşin kahveye gitme ve alkol kullanma alışkanlıklarının, evlilik hayatından memnun olmamanın, son zamanlarda evlilik ile ilgili problem yaşamanın, kadının sağlık sorunu bulunmasının ve eş ile birlikte hoşa giden faaliyette bulunmamanın kadınların aile içi şiddet görme olasılığını artıran risk faktörleri olduğu sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

aile içi şiddet, kadın sağlığı, ebelik / hemşirelik bakımı

FACTORS AFFECTING DOMESTIC VIOLENCE AGAINST MARRIED WOMEN and WOMEN’S SOME CHARACTERISTICS RELATİON WITH VIOLENCE

Öz

Purpose: The purpose of this study was to determine the factors affecting violence within the family and women’s some characteristics relation with violence. Method: The study was conducted between 01 March – 30 April 2005, in Aydın province center, as a descriptive cross-sectional study with 291 women who were chosen by improbable sampling method. Findings: In their married lives 27.8% of the women had experienced some kind of violence, 23% emotional, 14.4% physical and 9.2% sexual violence. The women who had experienced significant problems in their lives recently Odds Ratio OR =2.799; 95% Confidence Interval CI =1.063-7.370 , whose husband used alcohol OR=3.548; 95% CI=1.488-8.460 , and whose husband had a habit of going to the neighborhood coffeehouse OR=2.506; 95%CI=1.146-5.478 , were dissatisfied with marriage OR=5.334; 95%CI=1.218-23.336 and had had a recent marital problem OR=3.454; 95%CI=1.175-10.149 were more likely to have experienced some kind of domestic violence. Women who did not enjoy doing things together with their husbands OR=3,188; %95 CI=1,299-7,822 , who were not satisfied with their marital lives OR=4.607; 95%CI=1.132-18.746 and who had experienced recent problems with their marriage OR=3.755; 95% CI=1.259-11.195 had increased possibility of facing emotional domestic violence. Women’s health OR=5.613; 95% CI=1.453-21.684 , whose husbands made a habit of going to the neighborhood coffeehouse OR=7.434; 95%CI=2.133- 25.915 and who were not satisfied with their marital lives OR=12.270; 95% CI=1.758-85.630 had a statistically significantly increased possibility of facing physical domestic violence. Also those who had experienced a significant life problem recently OR=19.679; 95% CI=1.684-229.990 had increased possibility of facing sexual violence. Conclusion: Experiencing a recent significant problem, having a husband who had a habit of going to the neighborhood coffeehouse and using alcohol, not being satisfied with marital life, experiencing a recent marital problem, and not enjoying doing things together with their husbands were risk factors for increasing the possibility that a woman would suffer domestic violence.

Anahtar Kelimeler

domestic violence, women's health, midwifery / nursing care

Kaynakça

• Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı (1994). Aile içi şiddetin sebep ve sonuçları. http://aile.gov.tr/Arastirma12.htm (Erişim Tarihi:. 20.12.2004).
• Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı (1998). Aile içinde ve toplumsal alanda Şiddet. http://www.aile.gov.tr/Arastirma18.htm (Erişim Tarihi: 20.12.2004).
• Aksoy E, Çetin G, İnanıncı MA, Polat O, Sözen MŞ, Yavuz F (2004). Aile içi şiddet. http://www.ttb.org.tr/adli/6.html (Erişim Tarihi: 20.12.2004).
• Akşit G (2004). Şiddete duyarlılık paneli. http://www.shcek.gov.tr/portal/dosyalar/ basin/bakan88.asp (Erişim Tarihi: 20.12.2004).
• Düvenci N (2004). Cinsel suçlar ve kadın mağdurun korunması. http://www. ucansupurge.org/index.php?option=com_content&task=view&id=398&It.(Erişim Tarihi: 20.12.2004).
• Fincancı ŞRK (2004) Kadına Yönelik Şiddet. http://www.saglik.tr.net/genel_kys.shtml (Erişim Tarihi: 20.12.2004).
• Gömbül Ö (2000). Hemşirelerin Ailede Kadına Eşi Tarafından Uygulanan Şiddete ve Şiddette Mesleki Role İlişkin Tutumları. Hemşirelikte Araştırma Dergisi, 1: 1, 19-32.
• Gülçür L (1999). A study of domestic violence and family life in Ankara, Turkey. http://www.kadinininsanhaklari.org/images/sexual_abuse.pdf (Erişim Tarihi: 10.06. )
• Hancıoğlu A, Ergöçmen BA (2004). Kadınların Temel Özellikleri ve Statüleri. (İçinde)
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus
• Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı ve Avrupa Birliği. 40-41. İçli TG, Öğün A, Özcan N (1995). Ailede Kadına Karşı Şiddet ve Kadın Suçluluğu.
• Ankara: T.C. Devlet Bakanlığı Kadının statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, 27-43. Kocacık F (2004). Aile İçi İlişkilerde Kadına Yönelik Şiddet. Sivas: Cumhuriyet
• Üniversitesi Matbaası, 80-110. Pan American Health Organization (2003). Violence against womens. http:// www.paho.org/English/ADGE/VAW2003.pdf (Erişim Tarihi: 18.05.2005). (who 6)
• Salaçin S (2004). Sağlık çalışanlarının kadına yönelik şiddetin önlenmesinde üstlenebilecekleri roller. http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/saglik.htm (Erişim Tarihi: 20.12.2004).
• Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V (1998). Biyoistatistik. 8. Baskı, Ankara: Hatipoğolu Yayınevi, 264-267.
• T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (1993). Birleşmiş Milletler
• CEDAW Komitesine Sunulmak Üzere Hazırlanan İkici ve Üçüncü Birleştirilmiş Periyodik Türkiye Raporu, Ankara. http://www.kssgm.gov.tr/cedawrapor.html (Erişim Tarihi: 15.06.2005).
• Vahip I (2002). Evdeki şiddet ve gelişimsel boyutu: Farklı bir açıdan bakış. Türk
• Psikiyatri Dergisi, 13: 4, 312-319. Vatandaş C (2003). Aile ve Şiddet: Türkiye’de Eşler Arası Şiddet. Afyon: Afyon
• Kocatepe Üniversitesi Yayın No: 58, 63-171. World Health Organization (1997 a). Violence against women: Health consequences. http://www.who.int/gender/violence/en/v8.pdf (Erişim Tarihi: 18.05.2005).
• World Health Organization (1997 b). Violence against women: What health workers can do. http://www.who.int/gender/violence/en/u9.pdf (Erişim Tarihi: 18.05.2005).
• World Health Organization (1997 c). Violence against womens: Rape and sexual assult. http://www.who.int/gender/violence/en/v6.pdf (Erişim Tarihi: 18.05.2005).
• World Health Organization (1997 d). Violence against women: A priority health issue
• Introduction. http://www.who.int/gender/violence/en/v2.pdf (Erişim Tarihi: 18.05. ). World Health Organization (2005 a). Injuries and violence prevention: Violence against women. http://www.who.int/violence_injury_prevention/definitions/def20/en/ (Erişim Tarihi: 18.05.2005).
• World Health Organization (2005 b). Injuries and violence: Violence. http:// www.who.int/violence_injury_prevention/violence/en/ (Erişim Tarihi: 18.05.2005).
• World Health Organization (2005 c). Gender, women and health: Gender-based violence. http://www.who.int/gender/violence/en/ (Erişim Tarihi: 18.05.2005).
• World Health Organization (2005 d). Media centre: Violence against women. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs239/en/ (Erişim Tarihi: 18.05.2005).
• Yıldırım A (1998). Sıradan Şiddet: Kadına ve Çocuğa Yönelik Şiddetin Toplumsal
• Kaynakları. 1. Basım, İstanbul: Boyut Matbaacılık A.Ş., 63-180.