LİSANS EĞİTİMİNİN HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN EMPATİ BECERİ DÜZEYİNE ETKİSİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2006, Cilt: 22 Sayı: 1, 95 - 105, 01.01.2006

Fatma Ay

Öz

Empati, başkasının hissettiklerini etkili biçimde anlamak ve anladıklarını ona iletmek olarak tanımlanmıştır. Bir başkasının bakış açısını ve rol kimliğini kabul etme, bir başkasının duygularını, yaşam biçimini, hissettiklerini ve diğer insanlarla ilişkilerini anlayarak, ne anladığını ona iletmektir. Empati, bireyin gelişimsel geçmişinden etkilenen, iletişimsel bir süreç olarak vurgulanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinin okul başarı durumları ile empati becerileri arasındaki ilişkiyi ve empati becerisini etkileyen faktörleri belirlemektir. Çalışmanın örneklemini İstanbul Üniversitesi Bakırköy Sağlık Yüksekokulu’nda okuyan 34 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, okul başarı kayıtları, sosyo-demografik özellikleri ve empati becerisini etkileyebileceği düşünülen bazı yaşam deneyimlerini sorgulayan anket formu, empati beceri ölçeği kullanılmıştır. Empati Beceri Ölçeği EBÖ -B Formu Ü.Dökmen 1988 tarafından geliştirilmiştir. Veriler frekans dağlımı, Pearson Korelasyon Analizi, t Testi ve Varyans Analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. I., II., III. ve IV. sınıf öğrencilerinin empati beceri puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktur p>0.05 . Öğrencilerin okul başarıları ile empati beceri puanları arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır p>0.05 . Mesleğini seven öğrencilerin okul başarıları, sevmeyen öğrencilerin okul başarılarından daha yüksek bulunmuştur t=2.218, p

Anahtar Kelimeler

empati becerisi, okul başarısı, hemşirelik öğrencisi

DETERMINE OF EFFECT BACHELOR’S DEGREE TO LEVEL OF EMPATHY ABILITY OF NURSING STUDENT

Öz

Empathy is defined as affective understanding of another person’s feelings and feedback of your understand to him. That is feedback what you are understand that the adoption of another person’s point of view and an identification with role are understand of another’s emotions, state of life, and feelings, actions of another person. Empathy that is effected an individual’s development background has been emphasized as a communicative process. The aims of this research, was to evalvase the relation between empathy levels and school achievement, and to determine factors effected empathy in nurse student. The study groups N=34 was composed of nursing students in Istanbul University-Health College of Bakırkoy. This study was used school achievement record, socio-demographic test and empathy test. Empathy Ability Test- Form B constructed by Ü.Dökmen 1988 . Data were assessed using percentage, Student’s t-test, Pearson analysis, Varience Analysis. No statistically significant relationships were found between students of empathy levels in I., II., III. and IV. class p>0.05 . Empathy levels wasn’t significantly related to school achievement p>0.05 . Student that is love own job had higher school achievement than those isn’t love own job p

Anahtar Kelimeler

empathy ability, school achievement, nursing student

Kaynakça

• Akkoyun F (1987). Empati ve ahlaki yargı. Psikoloji Dergisi, 6:21, 91-97.
• Aştı N, Turgay M (1996). Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin empatik becerileri ile hastaya bütüncül yaklaşımlarını içeren aktiviteleri arasındaki ilişki. Ankara, 32. Ulusal Psikiyatri Kongresi Özet Kitabı.
• Ay F, Sabuncu N (1996). Hemşirelerin empati becerilerinin değerlendirilmesi, Hemşirelik Bülteni, 12:45, 61-70.
• Ay F, Özcan N (2003). Hemşire ve Ebe öğrencilerin empati becerileri ve kişilerarası ilişki tarzlarının incelenmesi, 07-11 Eylül 2003 II. Uluslar arası & IX. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, 314-317.
• Birol L (2004). Hemşirelik Süreci. 6. Baskı, İzmir: Etki Matbaacılık Ltd. Şti., 54-95.
• Dökmen Ü (1998). Empati kurma becerisi ve sosyometrik statü arasındaki ilişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1-2: 21, 155-190.
• Dökmen Ü (1996). İletişim Çatışmaları ve Empati. Sistem Yayıncılık, Ankara.
• Dökmen Ü (1990). Yeni bir empati modeli ve empatik becerinin iki farklı yaklaşımla ölçülmesi. Psikoloji Dergisi, 7: 42-50.
• Karaaslan A, Özgür G (2001). “Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği” dersi uygulamasının öğrencilerin empatik eğilim ve becerilerine etkisinin incelenmesi. I. Uluslar arası & VIII. Ulusal Hemşirelik Kongresi kitabı, Antalya; Türkiye, 29 Ekim- 2Kasım 2000; 311-314.
• Kaplan HI, Sadock BJ (1998). Synopsis of Psychiatry. Williams&Wilkins, Baltimore.
• Köseoğlu MS (1994). Psikolojik danışmanların empatik becerilerinin ve kişilik özelliklerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Öz F (1993). Hemşirelerin empatik iletişim becerisi ve eğilimine eğitimin etkisi. III. Hemşirelik Sempozyumu Kitabı, 391-402.
• Öz F (1998). Hemşirelikte özgecilik (Yardım edicilik). Cumhuriyet Üniversitesi Yüksekokulu Dergisi, 2: 1, 53-58.
• Özcan A (1996). Hemşire–Hasta İlişkisi ve İletişim. İzmir, Saray Tıp Kitabevleri, 62- 63.
• Pek H, Dedik T (2001). Marmara Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin empatik beceri gelişimi: Longitudinal bir çalışma. I. Uluslar arası & VIII. Ulusal Hemşirelik Kongresi kitabı, Antalya; Türkiye, 29 Ekim-2Kasım 2000; Kongre Kitabı, 428-430.
• Pek H ve ark. (1995). Çocuk hemşirelerinin empatik eğilim ve empati becerilerinin saptanması. IV. Ulusal Hemşirelik Kongresi Bildiri Özet Kitapçığı, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, 32-33.
• Pektekin Ç (1997). İstanbul Üniversitesi Florence Nightihgale Hemşirelik Yüksekokulu’nda uygulanan eğitimin öğrencilerin davranışları ve benlik saygısı üzerine etkisi. III. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi Kitabı, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Basımevi, 38-46.
• Sabuncu N (1997). “Empati Kavramı ve Hemşirelik”. Kocaeli Üniversitesi 12 Mayıs Hemşirelik Haftası Etkinlikleri Konuşması, İzmit.
• Squier RW (1990). A model of empathic understanding and adherence to treatment regimens in practitioner-patient relationships, Soc. Sci. Med., 30: 11, 325-339.
• Tanrıdağ ŞR (1992). Ankara’daki ruh sağlığı hizmetlerinde çalışan personelin empatik eğilim ve empatik beceri düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü .
• Terakye G (1995). Hasta Hemşire İlişkileri. 4. Baskı, Ankara, Aydoğdu Ofset, 118- 123.
• Velioğlu P (1999). Hemşirelikte Kavram ve Kuram. İstanbul, Alaş Ofset Matbaacılık, 221-283.
• Wispe L (1986). The distinction between sympathy and empathy: to call forth a concept, a word is needed. Journal of Personaltity and Social Psychology. 50:2, 314- 321.
• Yaşar İ (1993). Hemşirelik öğrencilerinin ve hemşirelerin psikolojik ihtiyaç örüntüleri ve empati Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara.