Huzurevinde ve Aile Ortamında Yaşayan Yaşlıların Öz Bakım Gücünün incelenmesi

Yıl 2002, Cilt: 18 Sayı: 3, 43 - 56, 01.06.2002

Melek Ardahan

Öz

Huzurevinde ve aile ortamında yaşamanın, yaşlıların öz bakım gücüne olan etkisini incelemek amacıyla düzenlenmiş bir alan araştırmasıdır, Araştır ma, Ocak 2001-Mayıs 2001 tarihleri arasında Bornova Eğitim ve Araştırma Sağlık Grup Başkanlığına bağlı 3 sağlık ocağı bölgesinde ve Izmir kentindeki 3 huzurevinde yaşayan yaşlılardan seçilmiş toplam 240 yaşlıdan oluşan örneklem ile yürütülmüştür.240 kişinin, hangi yaş grubundan, kaç kişi alınacağı ağlırlığa orantılı küme örneklem yöntemiyle belirlenmiştir, Araştırma verileri, araştırmacı tarafından literatür incelenerek geliştirilen, 42 sorudan oluşan "Sosyodemog - ralik veri formu" ile "öz Bakım Gücü ölçeği" kullanılarak toplanmıştır. Bağımsız değişkenlerle öz bakım gücü ölçeği puanları arasındaki ilişkilerin incelenme - sinde, t testi, çok yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. Kadınların öz bakım gücü puan ortalaması 96.59 ± 15.10'dur. Erkeklerin öz bakım gücü puan ortalaması 94.79 ±15.94'tür. Huzurevinde yaşayan kadın - larla erkeklerin öz bakım gücü puan ortalamalan arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsız bulunmuştur t-1.268, p >0.05 Aile ortamında yaşayan kadınlarla erkeklerin öz bakım gücü puan ortalamalan arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur t- 2.334, p

Anahtar Kelimeler

Huzurevi, aile ortamı, öz bakım gücü, yaşlı, yaşlanma

STUDYING THE SELF CARE AGENCY OF ELDERLY INDIVIDUALS LIVING IN REST HOMES AND FAMILY ENVIRONMENT

Öz

This is a field stacly designed to investigate the effect of living in a rest home or a family setting on the self-care agency of elderly, indivicluals, This research was carried out through a sample of a total of 240 elderly indiuiduals who were selected among senior citizens residing in 3 nursing homes within the city of Izmir and in the districts of 3 community clinics which are affiliated with Presidency of Training and Research Health Group of Bornova Izmir, Turkey between the dates of January 2001 - May 2001. Of the 240 individuals ; from which age group and how rnany to be included was determined by means of weight proportional cluster sampling method. Research data were collected through using a "Sociodemographic Data Form" and a "Se

Anahtar Kelimeler

Rest home, Family environment, self care agency, elderly, ageing

Kaynakça

• Bakoğlu E, Yetkin A (2000). Hipertansiyonlu hastaların öz bakım gücünün değerlendirilmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 4: 2, 41-49.
• Bilginer B,Tuncer A, Apan E (1996). Adana huzurevi ve yenibaraj sağlık ocağı bölgesindeki 65 yaş ve üzeri yaşlıların demografık özellikleri. V. Ulusal Halk Sağlığı
• Kongresi Bildiri Kitabı. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD. Istanbul, 168- Caley JM (1989). The orem seif care nursing model. Conceptual rnodels for nursing practice.
• Second Edition, (Ed: Riehl, J.P, Roy,C.). Newyork:Appicton-Century-Crofts, 303-328. Çimen S (2000). Yaşlı bireylerde öz bakım gücü ve yaşam doyumlannın araştırılması. 9.
• Anadolu Psikiyatri Günleri Program ve özet Kitabı. Edirne: 126. Dönmez L, De de oğl u N(1998). Antalya kent merkezindeki 60 yaş ve üzerindeki kişilerin sağlık hizmetlerini kullanma durumu.Vl. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı. Adana: 479
• Ekici H, Ünal S (1992). Akyol sağlık ocağına bağlı, evinde kalan yaşlılarla huzurevinde kalan yaşlılarda psikolojik semptom taraması ve yaşam doyumu. Sağlıklı Yaşlanma
• Uluslar arası Hemşireler Birliği 1992 Teması Sempozyum Kitabı. Ankara: Başba-kanlık SHÇEK Basımevi, 121-127.
• Erdoğan N (1993). Huzurevi yaşhlan. Sosyoloji Dergisi. E.O. Edebiyat Fakültesi Yayını. : 1, 157-202.
• Eryılmaz G, Erci B, Engin R (1999). Gebelik sayısının öz bakım gücüne etkisi. Atatürk
• Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2: 2, 77-89. Fadıloğlu Ç, Esen A, Karadakovan A ve ark. (1992). Huzurevinde yaşayan yaşlıların günlük yaşam aktiviteleri ve sağlık durumlannın incelenmesi. Sağlıklı Yaşlanma
• Uluslar arası Hernşireler Birliği 1992 Teması Sempozyum Kitabı. Ankara: Başba kanlık SHÇEK Basımevi, 139-147.
• Frank M, Olsen SJ (1992). lnstruments for elinical health-carc research, Second Edition
• America: Jones and Bartrett Publishers, 378-388. Göksel YE (1990). Orem' in kendine bakım modeli. Il. Ulusal Hemşirelik Kongresi Bildirileri Kitabı. Izmir: 233-241.
• Hagberg 13, Sverısson T {1997). Coping, life span changes and life satisfaction, http:// www.nig.nl/congres/
• Halen D (1989). An invitation to health taking charge of your life. Fourth Edition, The Benjamin
• Commings Publishing Company. lwatsuba Y, Derriennic F, Cassou B ve ark. (1996). Predictors of ile satisfaction amongst retired people in Paris. International Journal of Epicleıniology, 25: 1, 160- 170.
• Kara B, Fesçi H (2000). Tip I diabet hastalarının öz bakım gücünün incelenmesi. Sendrom, 35.
• Karasar N {1995). Bilimsel araştırma yöntemi. 7.Basım, Ankara: 3A Eğitim Danışmanlık Ltd.
• Naheivan Ne' (1993). Sağlıklı gençlerde öz-bakım gücü ve aile ortamının etkisi.
• Yayıtılanrnanuş Doktora Tezi, Istanbul: Istanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Nicholas PK (1993). Hardiness, self-care practice and perceived health status in older adults
• Journal of Advanced Nursing, 18: 7, 1085-1094.
• Orem DE, Savannah GA (1991). Nursing concepts of practice. Fourth Edition, Mosby Year Book, 117-130
• Sayan A
• Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği A.D. Doktora Tezi. Erzurum. Seviğ Ü (1992).Sağlıklı yaşlanma için temel sağlık alışkarılıklannın kazandırılması. Sağlıklı
• Yaşlanma Uluslararası Hemşireler Birliği 1992 Teması Sempozyum Kitabı. Ankara
• Başbakanlık SHÇEK13asırnevi, 149-151. Seviğ Ü, Akdemir N, Görgülü S ve ark. (1992).Yaşlılık ve sağlıklı yaşlanma. Sağlıklı Yaşlanma
• Uluslararası Hernşireler Birliği 1992 Teması Sempozyum Kitabı. Ankara: Başbakanlık SHÇEK Basırnevi, 379-384.
• Sürnbüloğru K, Sürrıbılloğlu V (1990). Biyoistatistik. 3.Baskı, Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Uysal Ş (1993).Yaşhlık ve sorunları, Seminer Psikoloji,10: 3, 1-13.
• Velioğlu P (1999). Hemşirelikte kavram ve kuramlar. Istanbul: Alaş Ofset, 324-335.