The Validity and Reliability Study of the Health Belief Model Scale for Exercises

Yıl 2023, Cilt: 39 Sayı: 1, 115 - 124, 27.04.2023

Çağdaş Caz , Yakup Paktaş , Ömer Faruk Yazıcı

https://doi.org/10.53490/egehemsire.1147705

Cited By: 4

Öz

Objective: This study aims to develop a valid and reliable attitude scale to measure individuals' health beliefs about exercise. Materials and Methods: For this purpose, the 50-item item pool created by the researchers was presented to experts in the field. After expert opinions, 8 items were excluded from the scope and the draft scale, which included 42 items, was finalized. Results: As a result of the exploratory factor analysis performed on the draft scale, a measurement structure consisting of 3 factors and 23 items was obtained. This structure was tested with confirmatory factor analysis, a 3-factor, 20-item structure emerged and its validity was confirmed. The reliability of the scale was examined by test-retest method and internal consistency analysis. Analysis showed that the stability coefficient of the scale was 0.852 and the Cronbach Alpha internal consistency coefficient 0.943. Conclusion: It can be said that the developed scale has content and construct validity.

Anahtar Kelimeler

Exercise , health , validity , belief

Egzersize Yönelik Sağlık İnançları Tutum Ölçeği'nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Amaç: Bireylerin egzersize yönelik sağlık inançları ölçmeye yarayan geçerli ve güvenirlik bir tutum ölçeği geliştirmektir. Gereç ve Yöntem: Bu amaç doğrultusunda araştırmacılar tarafından oluşturulan 50 maddelik madde havuzu, alanında uzman kişilere sunulmuştur. Uzman görüşleri sonrasında 8 madde kapsam dışı bırakılmış ve 42 maddenin yer aldığı taslak ölçeğe son hali verilmiştir. Bulgular: Taslak ölçeğe uygulanan açımlayıcı faktör analizi sonucunda 3 faktör ve 23 maddeden oluşan bir ölçme yapısı elde edilmiştir. Bu yapı doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiş 3 faktörlü, 20 maddelik yapı ortaya çıkmış ve geçerliği teyit edilmiştir. Ölçeğin güvenirliği, test tekrar test yöntemi ve iç tutarlılık analizi ile incelenmiştir. Analizler, ölçeğin kararlılık katsayısının 0,852; Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı ise 0,943 olduğunu göstermiştir. Sonuç: Geliştirilen ölçeğin, kapsam ve yapı geçerliliği açısından uygun olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

egzersiz , sağlık , geçerlik , inanç

Kaynakça

• Aksayan, S. ve Gözüm, S. (2002). Guide for ıntercultural scale adaptation: psychometric features and intercultural comparison. Journal of in Nursing Research Developing, 4(2),9-20.
• Brown, S.A. (2005). Measuring perceived benefits and perceived barriers for physical activity. American Journal Health Behavior, 29(2), 107-116.
• Bulduk, S., Yurt, S., Dinçer, Y., Ardıç, E. (2015). Sağlık davranışı modelleri. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 5(1), 28-34.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (2. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 12. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Dishman, R.K., Sallis, J.F, Orenstein, D.R. (1985). The determinants of physical activity and exercise. Publ Health Rep.100(2), 158-71.
• Ertüzün, E., Karaküçük, S. (2014). Sağlık inanç modeli perpektifinde sportif rekreasyon aktivitelerine bakış. Gazi beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4), 1-9.
• Hair, J.F., Anderson, R.E., Tatham, R.L., Black, W.C. (1999). Análisis multivariante. Madrid: Prentice Hall.
• Herson, J. (2007). The coming osteoporosis epidemic. The Futurist. March-April, 31- 35.
• Kaewthummanukul, T.T., Brown, K.C., Weaver, M.T., Thomas, R.R. (2006). Predictors of exercise participation in female hospital nurses. Journal of Advanced Nursing, 54(6), 663-675.
• Karagöz, Y. (2016). Spss ve amos 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karagöz, Y., Bardakçı, S. (2020). Bilimsel araştırmalarda kullanılan ölçme araçları ve ölçek geliştirme. Ankara: Nobel akademik yayıncılık.
• Kartal M., Bardakçı S. (2018). Spss ve amos uygulamalı örneklerle güvenirlik ve geçerlik analizleri. Ankara: Akademisyen Yayınevi.
• Marcus, B.H., Lewis, B.A. (2003). Physical activity and the stages of mativational readiness for change model. President’s Council on Physical Fitnes and Sport Research Digest, 4, 1-8.
• Maurer, F., Smith, C. (2000). Community health nursing theory and practice, WB Saunders Company, 404-424.
• Maville, J., Huerta, C. (2008). Health promotion in nursing (Second edition). Texas.
• Meydan, C.H., Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi amos uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Nakip, M. (2006). Pazarlama araştırmaları teknikler ve (spss) destekli uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Salem, G.J., Skinner, J.S., Chodzkozajko, W.J., Proctor, D.N., Singh, MAF, Minson, C.T, et al. (2009). Exercise and physical activity for older adults. Med Sci Sports Exer, 41(7), 1510-30.
• Salmon, J., Booth, M.L., Phongsavan, P., Murphy, N., Timperio, A. (2007). Promoting physical activity participation among children and adolescents. Epidemiologic Reviews, 29(1), 144-59.
• Sevinç, S. (2016). Miyokart infarktüsü geçirmiş bireylerde yaşam şekli değişikliği: pender’in sağlığı geliştirme modeli. Journal of Cardiovascular Nursing, 7(14), 147-152.
• Sherwood, N.E., Jeffery, R.W. (2000). The behavioral determinants of exercise: implications for physical activity interventions. Annual Review Nutrition, 20(1), 21-44.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutulumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. (1. Baskı). Ankara: Nobel Basım Yayın.
• Tezbaşaran, A.A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
• World Health Organization (WHO). (2003). Health and development through physical activity and sport, noncommunıcable diseases and mental health noncommunıcable. Disease Prevention And Health.
• Yılmaz Tuncay, S., Demirhan, S., Şahin, S., Kaplan, S. (2019). Sağlık İnanç Modeli Örneği: Tütün Bağımlısı Gebe. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 2(1), 38-46.
• Yılmaz, M.D, Kartal, A. (2021). Egzersiz sağlık inanç modeli ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. YBH dergisi, 2(1), 42-61.
• Zorba, E., İkizler, H.C., Tekin, A., ve Miçooğullar, O. (2006). Herkes için spor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.