Öz
Uşak-Izmir Road Construction Works in the Western Anatolia Transportation Case Transportation conditions are one of the major factors which affect the economic and social development of a settlement. Uşak which has been highlighted for its production of carpets and rugs was a city with high trade potential, although it was a county of the Province of Kütahya. As the highways were not sufficient and smooth, it was a tough challenge to carry the export goods of Uşak to the Port of Izmir which it had commercial ties with. The state began to place bigger emphasis on the road construction as a consequence of the fact that foreign capital started to establish itself firmly in Western Anatolia, the English desire for penetrating into the region with 1838 Trade Agreement, the efforts the Ottoman State for maintaining the central organization and the complaints by the local people. However, the road construction attempts turned fruitless due to financial problems and officials delaying the works. The efforts for dealing with this issue came along with the search for road construction in order to meet the needs. The following work which you’ll read is targeted at stating how the road construction works were realized in parallel with the commercial importance of Uşak and the benefits provided by the railway line passing through Usak and reaching Afyon
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- A. Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA) Defterler ŞD, 1551/7, Hüdavendigar 2/707.
- C. Karayolları Genel Müdürlüğü Arşivi Cumhuriyet Devri Yollarını Gösterir 1950 Yılı Türkiye Haritası. D. Salnameler
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1302.
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1304.
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1323.
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1324.
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1325. E. Gazeteler Ahenk Anadolu Hüdavendigar İzmir Takvim-i Vekayi
- F. Kitap ve Makaleler Akyıldız 1992
- Ali Akyıldız “Demiryolları ve Değişme (Batı Anadolu Örneği)”, Yeni Toplum, 1: s.114-121. Mustafa Albayrak, “Osmanlı-Alman İlişkilerinin Gelişimi ve Bağdat Demiryolu’nun Yapımı”, OTAM, 6: s.1-36. Anbar 2009
- Adem Anbar, “Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’yla Finansal Entegrasyonu: 1800-1914”, Maliye Finas Yazıları, 84: s.17
- A. Nedim Atilla, İzmir Demiryolları, İzmir Büyük Şehir Belediyesi Yayınları, İzmir. Tuncer Baykara, Osmanlılarda Medeniyet Kavramı ve Ondokuzuncu Yüzyıla Dair Araştırmalar, Akademi Kitabevi, İzmir. Tuncer Baykara, “Uşak Çevresinin XIX. Yüzyıl Ortalarındaki Yol Düzeni”, CİEPO 6. Ara Dönem Sempozyumu 14-17 Nisan 2011 Uşak, Uşak Valiliği yayını, Uşak 2011, s.229-233.
- Coşar ve Demirci 2009 Nevin Coşar - Sevtap Demirci, “Incorporation into the World
- Economy: From Railways to Highways (1850–1950)”, Middle
- Eastern Studies, XXXXV/ 1, s.19-31
- Musa Çadırcı, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, Türk Tarih Kurumu, Ankara. Biray Çakmak, Osmanlı Modernleşmesi Bağlamında Bir Batı Anadolu Kazasında Sosyo-Ekonomik Yapı: Uşak (1876-1908),
- Nedim İpek, İzmir Demiryolları, İzmir Büyükşehir yayını, İzmir. Orhan Kurmuş, Emperyalizmin Türkiye’ye Girişi, Ankara. Kurmuş 1982 Karayaman 2011
- Mehmet Karayaman, “Uşak’a Demiryolunun Gelişi ve Sonuçları”, Ciepo 4.Ara Dönem Sempozyumu 14-17 Nisan 2011 Uşak, Uşak: Uşak Valiliği yayını, s.763-786.
- Donald Quataert, Anadolu’da Osmanlı Reformu ve Tarım 1876-1908, Çevirenler: Nilay Özok Gündoğan-Azat Zana
- Gündoğan, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul. Donald Quataert, “Limited Revolution: The İmpact of the Anatolian Railway on Turkish Trasportation and the Provisioning of Istanbul, 1890-1908”, The Business History Review, LI/2: s.139-160.
- Donald Quataert, “19. yy’da Osmanlı İmparatorluğu’nda Demiryolları”, Ansiklopedisi, 6: s.1630-1635.
- M. Murat Öntuğ, Ahmed Vefik Paşa’nın Anadolu Sağ Kol Müfettişliği, Palet Yayınları, Konya. Fatma Öztürk, “1830’lu Yıllarda Uşak ve Yöresi”, Ciepo 6.
- Ara Dönem Sempozyumu14-17 Nisan 2011 Uşak, Uşak, Uşak Valiliği Yayını, s.1027-1037.
- Murat Özyüksel, Hicaz Demiryolu, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul. Harun Ürer, Haneden Ticarethaneye Batı Anadolu Halıcılığı 1836-1935), Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir. Türkiye Öntuğ 2009 Öztürk 2011 Özyüksel 2009 Ürer 2007
- Şamseddin Sami 1996 Kâmûs’l-Alâm, IV, Ankara: Kaşgar Neşriyatı. Tutsak 2001
Öz
Ulaşım şartları, bir yerleşim yerinin ekonomik ve sosyal yönden gelişimini olumlu yönde etkileyen bir unsurdur. Önceleri halı ve kilim imalatı ile dikkati çeken Uşak, Kütahya vilayetinin bir kazası konumunda olmasına rağmen, ticari potansiyeli yüksek bir şehir idi. İzmir limanı ile ticari bağlantısı olan Uşak’ın dış ülkelere ihraç edeceği malları bu limana taşıması, şose yolların yetersiz ve düzgün olmamasından dolayı çok meşakkatliydi. XIX. yüzyılın başlarında yabancı sermayenin Batı Anadolu’ya yerleşmeye başlaması, İngilizlerin 1838 Ticaret Antlaşması ile bölgenin içlerine doğru ilerleme isteği, Osmanlı Devleti’nin merkezi teşkilatı yerleştirmek çabası ve halkın şikâyetleri neticesinde yol yapım çalışmalarına devlet ağırlık vermiştir. Fakat mali sıkıntılar, görevlilerin işlerini aksatması gibi sebeplerden dolayı şose yol yapım çalışmalarında fazla bir sonuç alınamamıştır. Bu konudaki çabalar, ihtiyacı karşılamaya yönelik yol yapım arayışlarını beraberinde getirmiştir. Aşağıda ele aldığımız çalışmada, İzmir- Afyon güzergâhında Uşak’ın ticari öneminden dolayı, yol yapım çalışmalarının nasıl gerçekleştiğini ortaya koymak ve demiryolu hattının Uşak’tan geçerek Afyon’a ulaşmasının sağladığı faydaları dönemin kaynakları incelenerek ortaya koymayı hedeflemekteyiz
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- A. Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA) Defterler ŞD, 1551/7, Hüdavendigar 2/707.
- C. Karayolları Genel Müdürlüğü Arşivi Cumhuriyet Devri Yollarını Gösterir 1950 Yılı Türkiye Haritası. D. Salnameler
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1302.
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1304.
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1323.
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1324.
- Hüdavendigar Vilayeti Salnamesi, 1325. E. Gazeteler Ahenk Anadolu Hüdavendigar İzmir Takvim-i Vekayi
- F. Kitap ve Makaleler Akyıldız 1992
- Ali Akyıldız “Demiryolları ve Değişme (Batı Anadolu Örneği)”, Yeni Toplum, 1: s.114-121. Mustafa Albayrak, “Osmanlı-Alman İlişkilerinin Gelişimi ve Bağdat Demiryolu’nun Yapımı”, OTAM, 6: s.1-36. Anbar 2009
- Adem Anbar, “Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’yla Finansal Entegrasyonu: 1800-1914”, Maliye Finas Yazıları, 84: s.17
- A. Nedim Atilla, İzmir Demiryolları, İzmir Büyük Şehir Belediyesi Yayınları, İzmir. Tuncer Baykara, Osmanlılarda Medeniyet Kavramı ve Ondokuzuncu Yüzyıla Dair Araştırmalar, Akademi Kitabevi, İzmir. Tuncer Baykara, “Uşak Çevresinin XIX. Yüzyıl Ortalarındaki Yol Düzeni”, CİEPO 6. Ara Dönem Sempozyumu 14-17 Nisan 2011 Uşak, Uşak Valiliği yayını, Uşak 2011, s.229-233.
- Coşar ve Demirci 2009 Nevin Coşar - Sevtap Demirci, “Incorporation into the World
- Economy: From Railways to Highways (1850–1950)”, Middle
- Eastern Studies, XXXXV/ 1, s.19-31
- Musa Çadırcı, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, Türk Tarih Kurumu, Ankara. Biray Çakmak, Osmanlı Modernleşmesi Bağlamında Bir Batı Anadolu Kazasında Sosyo-Ekonomik Yapı: Uşak (1876-1908),
- Nedim İpek, İzmir Demiryolları, İzmir Büyükşehir yayını, İzmir. Orhan Kurmuş, Emperyalizmin Türkiye’ye Girişi, Ankara. Kurmuş 1982 Karayaman 2011
- Mehmet Karayaman, “Uşak’a Demiryolunun Gelişi ve Sonuçları”, Ciepo 4.Ara Dönem Sempozyumu 14-17 Nisan 2011 Uşak, Uşak: Uşak Valiliği yayını, s.763-786.
- Donald Quataert, Anadolu’da Osmanlı Reformu ve Tarım 1876-1908, Çevirenler: Nilay Özok Gündoğan-Azat Zana
- Gündoğan, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul. Donald Quataert, “Limited Revolution: The İmpact of the Anatolian Railway on Turkish Trasportation and the Provisioning of Istanbul, 1890-1908”, The Business History Review, LI/2: s.139-160.
- Donald Quataert, “19. yy’da Osmanlı İmparatorluğu’nda Demiryolları”, Ansiklopedisi, 6: s.1630-1635.
- M. Murat Öntuğ, Ahmed Vefik Paşa’nın Anadolu Sağ Kol Müfettişliği, Palet Yayınları, Konya. Fatma Öztürk, “1830’lu Yıllarda Uşak ve Yöresi”, Ciepo 6.
- Ara Dönem Sempozyumu14-17 Nisan 2011 Uşak, Uşak, Uşak Valiliği Yayını, s.1027-1037.
- Murat Özyüksel, Hicaz Demiryolu, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul. Harun Ürer, Haneden Ticarethaneye Batı Anadolu Halıcılığı 1836-1935), Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir. Türkiye Öntuğ 2009 Öztürk 2011 Özyüksel 2009 Ürer 2007
- Şamseddin Sami 1996 Kâmûs’l-Alâm, IV, Ankara: Kaşgar Neşriyatı. Tutsak 2001
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 |