Öz
Osmanlı İmparatorluğu’nun, 19.yüzyıldaki hikâyesinin Avrupa’nın eşliğinde kayda geçirildiği söylenebilir. 18.yüzyılın sonunda ordunun modernleşmesi ile perdeleri açılan Osmanlı reform macerası, zamanla hayatın hemen her tarafına doğru genişlemek zorunda kalmıştır. Reform ya da Avrupa ile aradaki mesafeyi kapatma çabası, doğal olarak maddi alanda yapılan yeniliklerin yanı sıra gündelik yaşamı tarif eden değerler dünyasını da Avrupa terminolojisinin etkilerine açık hale getirmiştir. Yeni bir tanıma kavuşan onur anlayışı, Avrupa kültürünün soyut konuları da kapsayacak biçimde Osmanlı birikimini dönüştürdüğünü gösteren ilginç başlıklardan biridir. Avrupa’dan ithal edilen kırılgan onur anlayışı, incinen gururun veya onurun tamiri için hukuk dışı bir metot olarak yine Avrupa’ya ait bir cezalandırma biçimi olan düelloyu da imparatorluk coğrafyasına tanıtmıştır. Yeni bir içerik ve anlam çözümlemesine tabi tutulan onur anlayışının bir sonucu olarak Osmanlı sınırları içinde yaşayanlar tarafından da düello sık olmasa da hatırlanan bir uygulama olmuştur. Aynı şekilde kendi hukukunu coğrafyasında yaşayanlara kabul ettirme iddiasında olan Osmanlı yöneticileri de düello girişimlerine karşı en baştan itibaren yasaklayıcı ve engelleyici davranmaya özen göstermiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Martin 2012 Gerald Martin, Gabriel Garcia Marquez, çev. Zeynep Alpar, İstanbul: İş Bankası Yayınları.
- Millas 1999 Herkül Millas, Yunan Ulusunun Doğuşu, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Miziev 2008 Kanşaubiy Miziev, Düello Tarihi, İstanbul: YGS Yayınları.
- Montaigne 2015 Montaigne, Denemeler, çev. Sabahattin Eyüboğlu, İstanbul: İş Bankası Yayınları.
- Peltonen 2003 Markku Peltonen, The Duel in Early Modern England: Civility, Politeness and Honour, Cambridge: Cambridge Uni. Press.
- Pınar 2012 Hayrettin Pınar, “Kostaki Musurus’un Atina Sefareti ve Osmanlı-Yunan Diplomatik Krizi”, Belleten, c. LXXIV, No. 275, s. 207-238.
- Roth 2013 Joseph Roth, Radetzky Marşı, çev. Ahmet Arpad, İstanbul: Can Yayınları.
- Ruff 2011 Julius R. Ruff, Erken Modern Avrupa’da Şiddet, 1500-1800, çev. Didem Türkoğlu, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Salnâme-i Nezâret-i Hâriciyye, 1301, İstanbul: Matbaa-i Ebuzziya 1302.
- Spierenburg 2010 Pieter Spierenburg, Cinayetin Tarihi: Ortaçağdan Günümüze Avrupa’da Bireysel Şiddet, çev. Yiğit Yavuz, İstanbul: İletişim.
- Şveykovskiy 1898 P. A. Şveykovskiy, Sud Obşestva Ofitserov i Duel v Voiskah Rossiyskoy Armii, St. Petersburg: Berezovskiy.
- Tunaya 1988 Tarık Zafer Tunaya, Türkiye’de Siyasal Partiler, 3 cilt, İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.
- Yalçın 1976 Hüseyin Cahit Yalçın, Siyasal Anılar, yay.haz. Rauf Mutluay, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Öz
The 19th century story of the Ottoman Empire has been accomplished under the eye-witness of Europe. The modernisation of the Empire which begins through the ends of the 18th century solely has been concentrated on the military contents. On the other hand this adventure has expanded through all categories of life in time. The Ottoman reform movement has transformed the concepts of daily life and its codes and definitions has been very open to the European epistemology. In this sense the concept of honour and its transformation is very interesting. The new imported concept of honour and its sensitive character was resulted in a new method called as duel which was an infra-judicial method of punishment. Although this European style of punishment was not highly accepted by the people living in the Empire, the duel has been rarely adopted as a method of punishment. Neverthless the judicial organisation of the Ottoman Empire has followed the attempts of duelling and tried to ban and prevent this kind of infra-judicial ways of punishment. That is to say the Ottoman Empire has been very careful about duelling which implies the presence of an illegal method of punishment.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Martin 2012 Gerald Martin, Gabriel Garcia Marquez, çev. Zeynep Alpar, İstanbul: İş Bankası Yayınları.
- Millas 1999 Herkül Millas, Yunan Ulusunun Doğuşu, İstanbul: İletişim Yayınları.
- Miziev 2008 Kanşaubiy Miziev, Düello Tarihi, İstanbul: YGS Yayınları.
- Montaigne 2015 Montaigne, Denemeler, çev. Sabahattin Eyüboğlu, İstanbul: İş Bankası Yayınları.
- Peltonen 2003 Markku Peltonen, The Duel in Early Modern England: Civility, Politeness and Honour, Cambridge: Cambridge Uni. Press.
- Pınar 2012 Hayrettin Pınar, “Kostaki Musurus’un Atina Sefareti ve Osmanlı-Yunan Diplomatik Krizi”, Belleten, c. LXXIV, No. 275, s. 207-238.
- Roth 2013 Joseph Roth, Radetzky Marşı, çev. Ahmet Arpad, İstanbul: Can Yayınları.
- Ruff 2011 Julius R. Ruff, Erken Modern Avrupa’da Şiddet, 1500-1800, çev. Didem Türkoğlu, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Salnâme-i Nezâret-i Hâriciyye, 1301, İstanbul: Matbaa-i Ebuzziya 1302.
- Spierenburg 2010 Pieter Spierenburg, Cinayetin Tarihi: Ortaçağdan Günümüze Avrupa’da Bireysel Şiddet, çev. Yiğit Yavuz, İstanbul: İletişim.
- Şveykovskiy 1898 P. A. Şveykovskiy, Sud Obşestva Ofitserov i Duel v Voiskah Rossiyskoy Armii, St. Petersburg: Berezovskiy.
- Tunaya 1988 Tarık Zafer Tunaya, Türkiye’de Siyasal Partiler, 3 cilt, İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.
- Yalçın 1976 Hüseyin Cahit Yalçın, Siyasal Anılar, yay.haz. Rauf Mutluay, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |