Sadrazam Lütfi Paşa’nın Tire Vakfı

Yıl 2009, Cilt: 24 Sayı: 1, 53 - 79, 01.06.2009

Ümit Kılıç

Öz

XVI. yüzyıl Osmanlı Sadrazamlarından Lütfi Paşa, azledildikten sonra Tire’de vakıf tesis etmiş, çok büyük miktarda evkafı bulunan vakıf için, Tire tarihi açısından da önemli olan bir vakfiye tanzim ettirmiştir. Bu çalışma, Sadrazam Lütfi Paşa’nın Tire’de kurduğu vakfın kuruluş yıllarındaki sosyo-ekonomik durumunu ortaya koymayı amaçlamaktadır

Anahtar Kelimeler

Tire, Vala/, Lz'itŞ Paşa, Kanuni Sultan Süleyman, Aydın, Saruhan

Kaynakça

• a) Arşiv Malzemeleri
• VGMA 590. Tire’de Lütjî Paşa Valçfz, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi, 590, 3.215—222.
• VGMA 532. Lütfi paşa Bin Abdu’l—mu’in Vakfı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi, 532—1/96, s.100. b) Kaynak Eserler
• Ayvansarâyî Ayvansarâyî Hüseyin Efendi, Hadîkatü’l—Cevâmi', Haz. Ahmed Nezihi Galitekin, İstanbul, 2001.
• Bursalı Mehmed Tahir Bursalı Mehmet Tahir, Osmanlı Müellifleri, İstanbul, III, 1342.
• Celalzâde Mustafa Celalzâde Mustafa, Koca Nişancı, Tabakâtü’l—Memâlik ve Derecâtü’l—Mesâlik, Geschicte Sultan Suleyman Kanunis von 1520 bis 1557, Van Petra Kappert, Wiesbaden, 1981.
• Edirneli Sehî Edirneli Sehî, Tezkire—i'Sehi, İstanbul, 1325.
• Evliya Çelebi Evliya Çelebi, Evliya Çelebi Seyahatnamesi, DM, İstanbul, 1935.
• Feridun Bey Feridun Bey, Mecmua—i Milnşeâtî’s— Selâiin, İstanbul, 1. 1274
• Gelibolulu Mustafa Ali Gelibolulu Mustafa Ali, Kitabu ’t—Tâı'ih—zî Kiinhü ’l—Ahbâr, Raşid Efendi Ktb. No.920.
• Hezarfen Hüseyin Efendi lilezarfen Hüseyin Efendi, Tel/221912 ’l—Beyân jî Kavânîn—i Al—i Osmân, Haz. Sevim Ilgürel, Ankara, 1998.
• İbrahim Peçevi 1283 İbrahim Peçevi, Târih—i Peçevi, İstanbul, 1.
• Hammer Joseph von Hammer Purgstall, Devlet—i Osmaniye Tarihi, Terc. Mehmed Ata, İstanbul, V, 1330.
• Lütfi Paşa Lütfi Paşa, Aşaüzâme, İstanbul, 1326.
• Mehmed Süreyya Mehmed Süreyya, Sicill—i Osmâızî Yahud T ezkire—i Meşâhir—i Osmaniye. İstanbul, IV, 1308.
• Muhammed bin Muhammed Muhammed bin Muhammed, Nuhbetu’t—Tevârih, İstanbul, 1276.
• Müneccimbaşı Müneccimbaşı Ahmed Dede Bin Lütfullah Sahâıfii’l— Ahbâr. İstanbul, III, 1285.
• Osmanzâde Tâib Ahmed Osmanzâde Tâib Ahmed, Hadîkatü’l Vüzerâ, İstanbul, 1271.
• Sai Sal, T ezkı'retü ’l—Bünyân, İstanbul, 1315.
• Şemseddin Sâmi Şemseddin Sâmi, Kâmusa ’l—A ’lam, İstanbul, V, 1314.
• c) Araştırma Eserler
• Akgündüz 1996 Ahmet Akgündüz, İslam Hukukunda Ve Osmanlı Tatbikatında Vakıf Müessesesi. OSAV. Yay. İstanbul.
• Aslanoğlu 1978 İnci Aslanoğlu, Tire’de Câmiler ve Üç Mescit, OTDÜ. Yay. Ankara.
• Atik 2001 Kayahan Atik, Lütfi" Paşa ve Tevârih—ı' A‘li Osman, Kültür Bakanlığı Yay. Ankara.
• Baltacı 1979 Çahit Baltacı, XV.-XVI Asırlarda Osmanlı Medreseleri. Irfan Matbaası. Istanbul.
• Bayraktar 1996 Sami Bayraktar, Tire’de Osmanlı Dönemi Câmi ve Mescidlerı', Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış YL. Tezi, Erzurum.
• E1 Moudden 1995 Abderrahmen El Moudden, “The Idea of the Caliphate Beetween Moroccans and Ottomans: Political and Symbolic Stakes in the 16th andl 7th Century Maghrib”, Studia İslâmica, No.82. 103-112.
• Gibb 1962 Hamilton A.R. Gibb, “Lütfi Paşa On the Ottoman Caliphate”,Orı'ens, Vol.15, 287—295.
• Gökbilgin 1952 M.Tayyib Gökbilgin, XV—XVI. Asırlarda Edirne ve Paşa Livası, Vakıflar-Mülkler—Mukataalar, İÜEF. Yay. İstanbul.
• Gökbilgin 1993 M.Tayyib Gökbilgin, “Lütfi Paşa”, İA, İstanbul. VII, 96- 101. lssawi 1980 Imber 1979 İpşirli 2003 Necipoğlu 1989
• Ülker, N. 2008 Ürer, H. 2009 Wittek 195 7 Yavuz l99l Yücel l99l Yaşar Yücel, Muhteşem Türk, Kanuni İle 46 Yil, TTK. Yay. Ankara. Ümit Kılıç