Çoklu Zeka Teorisi ve Eğitimde Uygulamaları

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 17, 19.10.2018

Meşküre Hülya Ünal-karagüven

Öz

ÖZ: Bu çalışma, Çoklu Zekâ Teorisi ve
eğitimdeki uygulama örnekleri ile ilgili bir kuramsal derlemedir. Yıllarca,
matematiksel ve dilsel zekâyı geliştirmek üzere gerçekleştirilmekte olan eğitim
sisteminden, sınavlarda iyi sonuçlar alamayan binlerce yaratıcı ya da farklı
çalışan zihin uzaklaştırılmıştır. Eğitime farklı bir yaklaşım getiren Çoklu
Zekâ Teorisi bu duruma çözüm olarak düşünülmektedir. Ancak teori ile ilgili
çalışmalar ve uygulamalar henüz bir genellemeye gidecek kadar yeterli değildir.
Konuyla ilgili derleme çalışmalarının artması, eğitimdeki uygulamaları
yaygınlaştırabilir. Bu çalışma, Çoklu Zekâ Kuramının uygulamaları ile ilgili
eğitimciler ve öğretmenler için kaynak olabilir ve uygulamaları artırabilir. Çalışmanın amacı Çoklu Zekâ Teorisi ile ilgili kuramsal ve uygulamaya
yönelik güncel çalışmalardan bir derleme yapmaktır. Böylece teorinin eğitimdeki
uygulamaları artırılabilir. Çalışmada literatür tarama yöntemi kullanılmıştır.
Birinci bölümde, teori ilgili açıklamalar yapılmıştır. İkinci bölümde;
eğitimdeki uygulamalardan örnekler verilmiştir. Üçüncü bölümde ise
öğretmenlerin yapabilecekleri üzerinde durularak, konu tartışılmış ve öneriler
verilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Zeka, Eğitim

Kaynakça

• Akamca, G. Ö. ve Hamurcu, H. (2005). Çoklu Zekâ Kuramı tabanlı öğretimin öğrencilerin fen başarısı, tutumları ve hatırda tutma üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 178-187.Altan, M.Z. (1999).Çoklu Zekâ Kuramı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 17.Altıntaş, G., Kahraman, E. ve Altıntaş, U. (2013). Teknoloji entegrasyonunda öğrencilerin çoklu zekâ alanları, fen tutumları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 84-91.Amiryousefi, M.,Tavakoli, M. (2011).The relationship between test anxiety, motivation and MI and the TOEFL iBT Reading, Listening and Writing Scores.Procedia-Social and Behavioral Sciences,15, 210-214.Armstrong, T. (2009). Multiple intelligences in the classroom. Alexandria: ASCD Virginia.Ayaydın, A. (2004). Çoklu Zekâ Kuramında sanat eğitimi yaklaşımı, Eğitim Araştırmaları, 14.Aydemir, H. ve Karalı, Y. (2014). Study of secondary school students’ multiple intelligence areas (Malatya case). Procedia-Social and Behavioral Sciences 152, 167–172.doi: 10.1016/j.sbspro.2014.09.175Aykaç, N. (2005). Öğrenme ve öğretme sürecinde aktif öğretim yöntemleri. Ankara: Natürel Yayın.Azar, A., Presley, A. İ. ve Balkaya, Ö. (2006).Çoklu Zekâ Kuramına dayalı öğretimin öğrencilerin başarı, tutum, hatırlama ve bilişsel süreç becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 45-56.Baş, G. (2014). İngilizce dersinde çoklu zekâ yaklaşımı temelli öğretimin öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, (22)1; 177-201.Başaran, I. (2004). Etkili öğrenme ve Çoklu Zekâ Kuramı: Bir inceleme.(Active learning and multiple intelligence: a review). Ege Eğitim Dergisi, (5), 7-15 Baum, S., Viens, J., Slatin, B. (2005). Multiple intelligences in the elementary classroom: a teacher's toolkit. New York: Teachers College Press.Binet, A., Simon, T. (1916).The development of intelligence in children: The Binet-Simon Scale. Publications of the Training School at Vineland New Jersey Department of Research. No. 11. E. S. Kite (Trans.). Baltimore: Williams & Wilkins.Brualdi, A. C. (1994). "Multiple Intelligences: Gardner’s Theory". http://ericae2.educ.cua.edu/digeststm 960 I. htm adresinden alınmıştır.Bümen, N. T. (2004). Okulda çoklu zekâ kuramı. Ankara: PagemA Yayın.Cattell, R. B. (1963). Theory of fluid and crystallized intelligence: A critical experiment. Journal of Educational Psychology, 54, 1-22.Çalışkan, S. ve Yenilmez, K. (2012). Kırsalda matematik eğitiminde çoklu zekâ uygulamaları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 837-848.Darıca, N. (2009). Çoklu Zekâ Kuramına uygun gelişimsel etkinlikler. İstanbul: Morpa.Durak, M., Şenol-Durak, E. ve Kocatepe, U. (2015). PsychSmart aklımın aklı psikoloji. (Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.Fierros, E. G., (2004). How multiple ıntelligences theory can guide teachers’ practices? Pennsylvania: Villanova University On Point Series. http://www.urbanschools.org/pdf/onPOINTS.multiple.intelligences.DOCUMENT.style.LETTERSIZE.pdf adresinden alınmıştır.Gardner, H. (1983). Frames of mind: the theory of multiple intelligences. New York: Basic Books. Gardner, H. (1987). The theory of multiple intelligences, Annals of Dyslexia, 37, 19-35.Gardner, H. (1993). Multiple intelligences: The theory in practice. New York: Basic Books. Gardner, H. (l995). Reflections on multiple intelligences: Myths and messages. Phi Delta Kappan, 77, 3:200-203, 206-209.Gardner, H. (1997). Multiple intelligences as a partner in school improvement. Educational Leadership, 55(1), 20-21.Gardner, H. (2000). Intelligence reframed: Multiple intelligences for the 21st century, New York: Basic Books.Gardner, H. (2002), "Interpersonal communication amongst multiple subjects: A study in redundancy", Experimental Psychology, 10, 72-80.Gardner, H., Moran, (2006). The science of multiple intelligences theory: A response to Lynn Waterhouse. Educational Psychologist, 41, 227-232.Gardner, H. (2010). Çoklu Zekâ Kuramı Zihin Çerçeveleri. (E. Kılıç, Çev.), İstanbul: Alfa Basım.Greenhavvk, J. (1997). Multiple intelligences meet standards. Educational Leadership, 62-64.Gürçay, D. ve Eryılmaz, A. (2005). Çoklu zekâ alanlarına dayalı öğretimin öğrencilerin fizik başarısına etkisi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 103-109.Guilford, J.P. (1967). The nature of human intelligence. New York: Mcgraw-Hill Book.Hamachek, D. (1995). Psychology in teaching, learning, and growth, (5th ed.). Boston, MA: Allyn.İzci, E., Kara, A., Dalaman, F. (2007). Dershane öğrencilerinin Çoklu Zekâ Kuramı açısından incelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1).On K. (2002). İlköğretim 7. Sınıf öğrencilerinin atom ve atomik yapı konusundaki başarılarına, öğrendikleri bilgilerin kalıcılığına, tutum ve algılamalarına çoklu zekâ kuramının etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Öner, N. (1997). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler. Bir başvuru kaynağı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.Kaptan, F. (1999). Fen bilgisi öğretimi ve çoklu zekâ. İstanbul: MEB yayını.Kaptan, F., Korkmaz, H. (2001). Çoklu Zekâ Kuramı tabanlı fen öğretiminin öğrenci başarısına ve tutumuna etkisi, IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi Bildirileri, Ankara: MEB yayını.Karadağ, A. (2012). Okul öncesinde çoklu zekâ. Ankara: Kök Yayıncılık.Kallenbach, S. Viens, J. (2002) (NCSALL Report #21) http://www.ncsall.net/fileadmin/resources/research/report21.pdf adresinden alınmıştır.Kornhaber, M.L., Krechevsky, M. (1995). Expanding definitions of teaching and learning: Notes from the MI Underground. In P. Cookson and B. Schneider (Eds.), Transforming schools (pp. 181-208). New York, NY: Garland.Köksal, M. S. (2006). Kavram öğretimi ve çoklu zekâ. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2, 473-480.Kılıç, Ç. (2002). Çoklu Zekâ Kuramının Amerikan okullarındaki uygulamaları üzerine bir çalışma. Eurasian Journal of Educational Research, 8.Neisser, U. (1967). Cognitive psychology, Englewood Cliffs, N. J.: Prentice-Hall.Perkins, D. (1992). Smart schools: better thinking and learning for every child. New York, NY: Free Press.Piaget, J. (1972). The psychology of the child. New York: Basic Books.Saban, A. (2005). Çoklu Zekâ Teorisi ve eğitim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Sattler, J. M. (2001). Assessment of children: cognitive applications. (4th ed.) San Diego, CA: Jerome M. Sattler, Inc.Shearer, C. B. (1998).The MIDAS handbook of multiple intelligences in the classroom. Kent, OH: MI Research and Consulting, Inc. http://www.miresearch.org/midas/midas-2/bibliography adresinden alınmıştır.Shearer, C. B. (2009).The MIDAS handbook of multiple intelligences in the classroom. (Rev. ed.).http://www.miresearch.org/midas/midas-2/bibliography/ adresinden alınmıştır.Spearman, C. (1904). “General intelligence” objectively determined and measured. American Journal of Psychology, 15, 201-293.Talu, N. (1999). Çoklu Zekâ Kuramı ve eğitime yansımaları, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 64-72Terman, L. M.(1916).The measurement of intelligence. Boston: Houghton Mifflin.Thorndike, E. (1920).Intelligence and its use. Harper’s Magazine, 140, 227-235.Thorndike, E. (1932). The fundamentals of learning, New York: AMS Press Inc.,Thurstone, L. L. (1938). Primary mental abilities. Chicago: University of Chicago Press.Vialle, W. (1997). In Australia: Multiple intelligences. Educational Leadership, 65-69.Visser, B. A., Ashton, M. C., Vernon, P. A. (2006). Beyond g: Putting multiple intelligences theory to the test. Intelligence, 34, 487–502, doi:10.1016/j.intell.2006.02.004Vural, B. (2004). Öğrenci merkezli eğitim ve çoklu zekâ. İstanbul: Hayat Yayınları.Waterhouse, L. (2006). Multiple intelligences, the Mozart effect, and emotional intelligence: A critical review, Educational Psychologist, 41(4):207-225, DOI10.1207/s15326985ep4104_1Wechsler, D. (1939). The measurement of adult intelligence. Baltimore (MD): Williams & Watkins.Willingham, D. T. (2004). Reframing the mind. Education Next, 4(3), 19-24.Woolfolk, A (2010). Eğitim psikolojisi. (Çev. D. Özen.), İstanbul: Kaknüs Yayınları.Yenilmez, K. ve Bozkurt, E. (2006). Matematik eğitiminde Çoklu Zekâ Kuramına yönelik öğretmen düşünceleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 90-103.