The Investigation Of Listening Skill Awareness Of 6th Grade Students In Terms Of Some Variables

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 24, 341 - 363, 15.12.2019

Bahadır Gülbahar İsmail Durmuş

Öz

Awareness of listening skills is a factor that increases the efficiency of listening. Examination of students’ awareness of listening skills is important for the development of listening skills in students. When the literature is examined, it is seen that there are limited studies on listening skills in students. However, it is important for students to be aware of their listening skills, because listening is an important language skill and affects other language skills.The purpose of this study is to examine the 6th grade students’ awareness of listening skills in terms of some variables. The study is a quantitative descriptive survey study. The study was carried out on 576 randomly selected students from secondary schools in Nilüfer, Osmangazi and Yıldırım districts of Bursa province which were determined according to easily accessible situation sampling method in purposeful sampling in 2017-2018 Academic Year. “Listening Skills Awareness Questionnaire” and “Personal Information Form” were used to collect the data of the study. SPSS 21.0 package program was used in the analysis of the obtained data. T-test, ANOVA and Welch tests have been used to reveal the differences between frequency, percentage and arithmetic mean analysis in data’s descriptive statistical methods and independent variables. As a result of the research, the listening skills’ awareness of the participants significantly differentiates according to the variables of gender, the availability of his own room, the frequency of reading books, the availability of his own bookshelf, the frequency of mother’s and father’s reading books, magazines and newspaper and status of enjoying listening the problems of friends and relatives. The other result of the study is that the “frequency of listening to music” variable is not a statistically significant difference in listening skill awareness.

Anahtar Kelimeler

Language skills, skill of listening

6. Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisi Farkındalıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

Dinleme becerisine ilişkin farkındalık, dinlemenin verimliliğini yükselten bir etkendir. Öğrencilerin dinleme becerisine ilişkin farkındalıklarının incelenmesi, öğrencilerde dinleme becerisinin gelişmesi bakımından önemlidir. Literatüre bakıldığında öğrencilerde dinleme becerilerini ele alan çalışmaların sınırlı olduğu görülmektedir. Fakat öğrencilerin dinleme becerilerine ilişkin durumlarının bilinmesi, dinlemenin önemli bir dil becerisi olması ve diğer dil becerilerini etkilemesi nedenleriyle önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, 6. sınıf ğrencilerinin dinleme becerisine ilişkin farkındalıklarını bazı değişkenler açısından incelemektir. Çalışma, nicel bir betimsel tarama araştırmasıdır. Çalışma, 2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılı’nda amaçlı örnekleme yönetmelerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemine göre belirlenen Bursa ili merkez Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım ilçelerindeki ortaokullardan rastgele seçilmiş 576 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verilerini toplamak için “Dinleme Becerisi Farkındalık Anketi” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 21.0 paket programından yararlanılmıştır. Veriler, betimsel istatistik yöntemlerinden frekans, yüzde ve aritmetik ortalama analizleri ile bağımsız değişkenler arasındaki farklılıkların tespiti için t-testi, ANOVA ve Welch testlerinden yararlanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada sonuç olarak katılımcıların dinleme becerileri farkındalıklarının cinsiyet, kendisine ait odası bulunma durumu, kitap okuma sıklığı, kendisine ait kitaplık / raf bulunma durumu, annenin ve babanın kitap dergi gazete okuma sıklığı ve arkadaş ve yakınlarına ait sorunları dinlemeyi sevme durumu değişkenlerine göre istatistiksel açıdan anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırmada ulaşılan diğer sonuç ise “müzik dinleme sıklığı” değişkeninin dinleme becerisi farkındalığında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık yaratmayan bir değişken olduğudur

Anahtar Kelimeler

Dil becerileri, dinleme becerisi, dinleme farkındalığı

Kaynakça

• AĞCA, Hüseyin, (1999), Sözlü Anlatım, Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık. AĞCA, Hüseyin, (2001), Sözlü ve Yazılı Anlatımda Türkçenin Kullanımı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. AKSAN, Doğan, (1998), Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları AKTAŞ, Şerif ve GÜNDÜZ, Osman, (2004), Yazılı ve Sözlü Anlatım Kompozisyon Sanatı, Ankara: Akçağ Yayınları. AKYOL, Hayati, (2008), Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi, Ankara: Pegem A Yayıncılık. ARAS, Bülent, (2004), İlköğretimde Dinleme Anlama Becerisinin Geliştirilmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. ARSLAN, AKİF, (2009), “Okul Öncesi Eğitimi Almış ve Almamış İlköğretim İkinci Sınıf Öğrencilerinin Anlama Eğitimindeki Farklılıklar”, Ekev Akademi Dergisi, 13(40), 1-12. ARSLAN, ŞEYMA, (2018), Dinleme/İzleme Türlerinin Terim Ve Tasnif Bakımından Karşılaştırmalı İncelemesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. AYTAN, Talat ve GÜNEY, Nail, (2012), Türkçe Öğretiminde Aktif Öğrenme Uygulamaları (Dinleme Becerisi), Ankara: Nobel Yayıncılık. BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, KILIÇ-ÇAKMAK, Ebru, AKGÜN, Ö. Erkan, KARADENİZ, Şirin ve DEMİREL, Funda, (2010), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Yayıncılık. CARTER, Carol, BSHOP, Joyce ve KRAVTS, S. Lyman, (2002), Key to Effective Learning, New Jersey: Printice Hall. COSSIT, Mark, (1978). Curriculum Guide For Elementary Language Arts, Alberta Education. COŞKUN, Eyyup, ÖZÇAKMAK, Hüseyin ve BALCI, Ahmet, (2012), “Türkçe Eğitiminde Eğilimler: 1981-2010 Yılları Arasında Yapılan Tezler Üzerine Bir Meta-Analiz Çalışması”, Türkçenin Eğitimi Öğretimi Üzerine Çalışmalar, (Ed: E. Yılmaz, M. Gedizli, E, Özcan ve Y. Koçmar), Ankara: Pegem A Yayıncılık, 204-212. ÇELEBİ, H. Murat, (2008), İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin olay ve düşünce yazılarına göre dinleme becerilerinin değerlendirilmesi, Muğla örneği, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniverstesi, Muğla. ÇİFTÇİ, M. (2001). “Dinleme Eğitimi ve Dinlemeyi Etkileyen Faktörler”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, II (2), 165-174. 6. Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisi Farkındalıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum / Education And Society In The 21st Century Cilt / Volume 8, Sayı/Issue 24, Kış / Winter2019 358 DEMİRCAN, Uğur ve AYDIN, Seçkin, (2019), “Ortaokul Öğrencilerinin Dinleme/İzleme Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, XXVII, 4, 1517-1527. DEMİREL, Özcan, (1999), İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, İstanbul: MEB Basımevi. DEMİREL, Özcan, (2004), Türkçe Öğretimi (Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin), Ankara: Pegem A Yayıncılık. DOĞAN, Bahar, (2017), Strateji Temelli Dinleme Etkinliklerinin Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisiyle Strateji Kullanma Düzeyine Etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya. DUMANLI, Muazzez, (2014), Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazılı Anlatım Öz Yeterlik İnançlarının Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Durmuş, İsmail, (2019), Ortaokul 6. Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerileri Farkındalıklarının Incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir. EDIGER, Marlow, (2002), “Listening and the Language Arts”, https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED469149.pdf adresinden 07.12.2019 tarihinde ulaşım sağlandı. ERGİN, Akif, (1998), Öğretim Teknolojisi-İletişim, Ankara: Anı Yayıncılık. EVLİYAOĞLU, Gökhan, (1973), Konuşma Sanatı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. FUNK, Hal D. ve FUNK, Gary D., (1989), “Guidelines for Developing Listening Skills”, The Reading Teacher, XLII, 9, s.660-663. GEREZ TAŞGIN, Fatma, (2015), Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme,Konuşma, Okuma ve Yazma Öz Yeterlikleri İle Öğrenme Stillerinin İncelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. GÜNEŞ, Firdevs, (2007a), Ses Temelli Cümle Yöntemi ve Zihinsel Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayınları. GÜNEŞ, Firdevs, (2007b), Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayınları. GÜNEŞ, Firdevs, (2009), Hızlı Okuma ve Anlamı Yapılandırma, Ankara: Nobel Yayıncılık. GÜRCAN, H. İbrahim, (1999), Okuma Alışkanlığı ile Kitap Yayımcılığının Kültürel İletişim ve Teknolojisine Bağlı Sorunları Karşısında Türkiye Koşulları Temelinde Bir Model Önerisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir İNNALI, H. Özgür, (2014), İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okur Öz Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir. KAPLAN, Mehmet, (1992), Kültür ve Dil, İstanbul: Dergâh Yayınları. KARASAR, Niyazi, (2015), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayıncılık. KAVCAR, Cahit, OĞUZKAN, Ferhan ve AKSOY, Özlem, (2002), Yazılı ve Sözlü Anlatım, Ankara: Anı Yayıncılık MEB (2006), İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. MELANLIOĞLU, Deniz, (2011), “Üstbiliş Stratejileri Eğitiminin İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Dinleme Becerilerine Etkisi”, Millî Eğitim Dergisi, 181, 53-64. OSADA, Nobuko, (2004), Listening Comprehension Research: A Brief Review of the Past Thirty Years, Dialogue, 3, 53-66. Özbay, Murat, (2005), Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme Eğitimi, Ankara: Akçağ Yayınları. ÖZDEMİR, Emin, (1999), Güzel ve Etkili Konuşma Sanatı, İstanbul: RemziKitabevi. ÖZKAN, Mustafa, (1996), İletişim, Dil ve Kültür, Türk Edebiyatı, 277,19-20. SALOPEK, J. Jennifer, (1999). “Is Anyone Listening?”, Training Development, 53:9, 58-59. SEVER, Sedat, (1998), “Dil ve İletişim (Etkili Yazılı ve Sözlü Anlatım)”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 31(1), 51-66. SEVER, Sedat, (2004), Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Ankara: Anı Yayıncılık. TAŞER, Suat, (2000), Konuşma Eğitimi, İstanbul: Papirüs Yayınevi. TAZEBAY, Atilla, (1997), İlkokul Öğrencilerinin Okuma Becerilerinin Okuduğunu Anlamaya Etkisi, Ankara: Millî Eğitim Basımevi. TDK (2019). Güncel Türkçe Sözlük, https://sozluk.gov.tr/ adresinden 19.11.2019 tarihinde erişim sağlandı. TEMUR, Turan, (2010), “Dinleme Metinlerinden Önce ve Sonra Sorulan Soruların Üniversite Öğrencilerinin Dinlediğini Anlama Beceri Düzeyine Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 303-319. 6. Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisi Farkındalıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum / Education And Society In The 21st Century Cilt / Volume 8, Sayı/Issue 24, Kış / Winter2019 360 TOPÇUOĞLU ÜNAL, Fulya ve ÖZER, Fatih, (2014), “Türkçe Öğretiminde Dinleme Eğitimi Üzerine Kaynakça Çalışması”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, III (2), 203-218. YANGIN, Banu, (1998), Dinlediğini Anlama Becerisini Geliştirmede Elves Yönteminin Etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. YÜKSEL, Hâluk, (2008), Etkili İletişim, Ankara: Pegem Yayınları.