Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkezi İdare ve Yerel Yönetim Teşkilatı

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 30, 579 - 592, 06.12.2021

Emine Çeliksoy

Öz

15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kurulmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı, Yunanistan 11 Şubat 1959 tarihinde Zürih’te imzalanan Garanti Antlaşması’na göre Kıbrıs’daki üç garantör devlettir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti haricinde resmi olarak uluslararası arenada tanınmasa da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti devlet olmanın gerektirdiği tüm nitelikleri taşımaktadır. 5 Mayıs 1985 tarihinde halk oylaması ile kabul edilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası halen yürürlüktedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası’nın 116.maddesi ile merkezi yönetim düzenlenmiştir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti merkezden yönetim ve yerinden yönetim ilkelerine bağlı olarak teşkilatlanmıştır. Merkezden yönetimin başkent teşkilatları ve taşra teşkilatları bulunmaktadır. Merkezi idarenin taşra teşkilatını düzenleyen 2/2017 sayılı Mülki Yasa halen yürürlüktedir. Başkentteki yardımcı kuruluşlar ise Sayıştay, Cumhuriyet
Güvenlik Kurulu, Devlet Planlama Örgütü’dür. Yerel yönetimler 5 Mayıs 1985 tarihinde halk oylaması ile kabul edilen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası’nın
119. maddesi ile yerel yönetimler düzenlenmiştir. Şu an 26 Şubat 2018 tarihinde kabul edilen 3/2018 sayılı Belediyeler (Değişiklik) Yasası yürürlüktedir. Bu çalışmada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin merkezden yönetim ve yerel yönetim teşkilatlarının tümü incelenecektir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yolu tercih
edilmektedir. Merkezden yönetim ve yerel yönetim teşkilatlarını düzenleyen Anayasa maddeleri, kanunlar ve diğer hukuki düzenlemeler incelenecek ve ikincil veri kaynakları taranacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Merkezden Yönetim, Yerel Yönetim

Kaynakça

• ALAYSA, Halil Fikret (2002). ‘‘Kıbrıs’’, T.D.V. İslam Ansiklopedisi, Cilt 25, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayın BALYEMEZ, Mehmet (2018). “TMT’nin Kuruluş Tarihi Hakkında KKTC’de Yanlış Oluşan Kamusal/Toplumsal Hafıza (İngiliz Arşiv Belgeleri Işığında)”, Turkish Studies History, Sayı 13/16, 35-53 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararı 541- 1983, https://www.mfa.gov.tr/, Erişim Tarihi: 03.05.2021.
• DENKER, M. Sami (2001). “Kıbrıs Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği’ne Üyelik Sorunu”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2) ,1-14
• ERENGİN, Pınar (2019). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Yönetsel Coğrafyası, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. “Kanlı Noel katliamı nedir? Kanlı Noel olayı ne zaman oldu?”, https://www.haberturk.com/, Erişim Tarihi: 15.05.2021
• “Kıbrıs Meselesinin tarihçesi, BM Müzakerelerinin Başlangıcı”, https://www.mfa.gov.tr/, Erişim Tarihi: 26.05.2021
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası, https://www.cm.gov.nc.tr/, Erişim Tarihi: 20.04.2021.
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Görev Dağılımı, https://basbakanlik.gov.ct.tr/, Erişim Tarihi: 05.12.2021
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Belediyeler, https://icisleri.gov.ct.tr/, Erişim Tarihi: 10.08.2021.
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 9/1980 tarihli Mülki Yönetim ve Bölümleri Yasası, https://cm.gov.ct.tr/, Erişim Tarihi:07.07.2021.
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 33/1998 sayılı Mülki Yönetim ve Bölümleri Yasası, https://cm.gov.ct.tr/, Erişim Tarihi:07.07.2021
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 2/2017 sayılı Mülki Yönetim ve Bölümleri (Değişiklik) Yasası, https://cm.gov.ct.tr/, Erişim Tarihi:08.07.2021
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 3/2018 sayılı Belediyeler Değişiklik Yasası, https://cm.gov.ct.tr/, Erişim Tarihi:10.07.2021.
• ÖZERSAY, Kudret (2009). Kıbrıs Sorunu: Hukuksal İnceleme, 32, Ankara : Ankara Üniversitesi Avrupa Topluluğu Araştırma ve Uygulama Merkezi.
• TURHAN, Turgut (2008). “Tarihsel Bakış Açısıyla Kıbrıs Türk Hukuk Sistemi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 57 (2), 253- 286.
• TÜRKGELDİ, Ali Fuat (1987). Mesâil-i Mühimme-i Siyâsiyye, II.cilt, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları