Öğrenmede Kişisel Sorumluluğu Artırmaya Yönelik Bir Öğrenme ve Değerlendirme Yaklaşımı: Portfolyo Değerlendirme

Yıl 2011, Sayı: 4, 109 - 132, 23.07.2016

YENER Özen

Öz

Günümüzde geçerliğini koruyan ölçme ve değerlendirmeye ilişkin yaklaşımların kuramsal temelleri daha çok davranışçı yaklaşı mın etkisinde kalarak şekillenmiştir. 1990'lı yıllarda öğrenmeyi ve öğ renme ürünlerini, düşünme tarzlarını ve öğrenme stillerini içine alan yeni ölçme ve değerlendirme sistemleri oluşturma gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu çabaların ürünlerinden biriside portfolyolar (öğrenci gelişim dosyaları) ve değerlendirilmesidir. Bu çalışmada, öğrencilerin performanslarını değerlendirmede çok önemli bir role sahip olan öğrenci portfolyolarının ne olduğu, kapsamı, portfolyo çeşitleri, özellikleri, uygulanışı, değerlendirilmesi, portfolyo değerlendirmenin avantajları ve dezavantajları üzerinde durulmuştur. Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin performanslarını değerlendirme de çok önemli bir role sahip olan portfolyo değerlendirmeyi kuramsal açıdan incelemektir. Bu çalışmada, portfolyonun özellikleri, içeriği, çeşitleri, bölümleri, hazırlama aşamaları, geçerliği ve güvenirliği ve değerlendirilmesi, avantajları ve dezavantajları üzerinde durulmuştur. Sonuç olarak, eğitim ve öğretim sürecinde portfolyoların kullanılması nın ülkemizdeki önemi vurgulanmıştır

Anahtar Kelimeler

Sorumluluk, Yapılandırmacılık, Portfolyo değerlendirme

Personal Responsibility for Increasing an Approach to Teaching and Learning: Portfolio Assessment

Öz

Theoretical bases of the approaches still valid and used in measurement and assessment have been shaped under the influence of behaviorist approach. In 1990 and following years, necessity of new measurement and assessment systems which includes products of teaching and learning, thinking and learning styles was appeared. One of the products of these efforts was the portfolios and their evaluations. One of these methods for evaluating students' performances is the portfolios and its evaluation. In this research it has been put great importance on what student portfolios are, which have a very great important role for evaluating students' performance on their learning and development. At the same time, it has been expressed what materials can be included in a students' portfolios, its types, properties and application, its advantages and disadvantages, in what way it can be used and evaluated. The purpose of this study is to theoretically examine the portfolio assessment which is very important concerning assessment of students' performance. In this study, meaning, characteristics, content, types, parts, preparation phases, assessment, and reliability and validity of portfolios were examined. In addition, advantages and disadvantages of portfolios were discussed. As a result, importance of portfolio usage in education and training process in Turkey was emphasized

Anahtar Kelimeler

Responsibility, Constructivism, portfolio assessment

Kaynakça

• Akbaba, S. (1994). Grupla psikolojik danışmanın sosyal psikolojik bir kavram olan özgecilik üzerindeki etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum
• Alıcı, D. (2008). Öğrenci performansının değerlendirilmesinde kullanılan diğer ölçme araç ve yöntemleri. Satılmış Tekindal (Ed.). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Altınköprü, T. (1999). çocuk-çocuğun başarısı nasıl sağlanır?. Hayat Yay. İstanbul.
• Aslanoğlu, E.A. (2003). öğretimde sunu becerilerinin değerlendirilmesinde dereceli puanlama anahtarı (rubric) kullanılmasına ilişkin bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi. Ankara.
• Atılgan, H.(2007). Değerlendirme ve Not Verme H.Atılgan (Ed.) Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. 2. baskı. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Babadoğan, C. (2003). sorumlu davranış geliştirme stratejileri bağlamında öğrenen sınıf. Milli Eğitim Dergisi, Sayı,157
• Bahar, M., Nartgün, Z., Durmuş, S. ve Bıçak, B.( 2006). geleneksel-alternatif: ölçme ve değerlendirme öğretmen el kitabı, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Baki, A. ve Birgin, O. (2004b). bireysel gelişim dosyasına dayalı değerlendirme uygulamasının yansımaları, X11. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı 1, 13-40 Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baki, A. ve Birgin, O.( 2004a). alternatif değerlendirme aracı olarak bilgisayar destekli bireysel gelişim dosyası uygulamasında yansımalar, The Turkısh Onlıne Journal of Educational Techology, 3(3), Article 11, ( http:// www.tojet.net/artic-les/3311.htm).
• Barton, C. and Collins, A. (1997). portfolio asessment: a handbook for educators. Dale Seymour Publications. New York
• Baştürk, M. (2005). sözlü dil yapısı çocukların ilk dilsel üretimleri: sözcük/ sözce ikilemi (Yayımcı: Mustafa Sarıca) Multilingual, s. 11–19 İstanbul.
• Birgin, O. ( 2008). alternatif bir yöntemi olarak portfolyo uygulamasına ilişkin öğrenci görüşleri. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (1), 1-24.
• Chang, C. C. (2001). a study on the evaluation and effectiveness analysis of web-based learning portfolio (WBLP). British Journal Of Educational Technology, 32(4).
• Demirel, Ö.(2005). eğitimde yeni yönelimler. Pegem A Yayıncılık. Ankara
• Ersanlı, K. ve Uzman, E.(Ed.) (2007). eğitim psikolojisi, Lisans Yayıncılık, İstanbul
• Gearhart, M., Herman, J. L., Baker, E. L. ve Whittaker, A. K. (1993). a question for the validity of large-scale portfolio assessment (CSE Tech. Rep. No. 363). Los Angeles, CA: National Center for Research on Evaluation, Standarts, and Student Testing.
• Ginnot, H.G. (1973). Between Parent And Child. Mc Graw Hill. New York
• Goodrich, A.H.( 2001). the effects of ınsructional rubrics on learning to write. Current Issues In Education. 4 (4).
• Gözütok, F.D. (2000). başkent üniversitesi kolej ayşeabla okullarında çoklu zekâ kuramı uygulaması. [Applications of Multiple Intelligence Theory in schools of Başkent University College Ayşeabla ]. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gülaçtı, F. (2009). sosyal beceri eğitimine yönelik programın üniversite öğrencilerinin, sosyal beceri, öznel ve psikolojik iyi olma düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Hamilton, S. F., L. M. Fenzel. (1988). the ımpact of volunteer experience on adolescent social development: evidence of program effects, Journal Of Adolescent Research, 3 (1),65-80.
• Jerkins, D. (1994), an eight-step plan for teaching responsibility. High School Educational Research Association; 14,269-270
• Kan, A. (2003). değerlendirmede yeni yaklaşımlar. İleti Dergisi, 84, 7-9.
• Kan, A.(2007). portfolyo değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32,133-144
• Karaağaçlı, M.(2002). değerlendirme süreci, mesleki eğitim ve teknoloji eğitiminde özel öğretim yöntemleri, (ss.31-47). Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Korkmaz, H. Kaptan, F.(2002). fen eğitiminde öğrencilerin gelişimini değerlendirmek için portfolyo kullanımı üzerine bir inceleme, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23,167-176.
• Korkmaz, H.(2004). fen ve teknoloji eğitiminde alternatif değerlendirme yaklaşımları. Yeryüzü Yayınevi. Ankara.
• Kutlu, Ö., Doğan, C.D. ve Karakaya, İ.(2008). öğrenci başarısının belirlenmesi: performansa ve portfolyoya dayalı durum belirleme. Pegem A Yay. Ankara.
• Mumme, J.(l99l). portfolio assessment in mathematics. california mathematics pro-ject. University of California. Santa Barbara NCTM.(2000). Principles and Standarts for School Mathematics( http://standarts.netm.org.)
• Nelson D. B. and G. R, Low. (2004). personal responsibility. Oakwood Solutions, Lic,.
• Novack, J. R., Herman, J. L. ve Gearhart, M. (1996). ıssues in portfolio assessment: the score-ability of narrative collections. (CSE Tech. Rep. No. 410). Los Angeles, CA: National Center for Research on Evaluation, Standarts, and Student Testing.
• Owens, T. (1983). helping youth became more responsible. American Educational Research Association. 67,22
• Öncü, H.(1999). eğitimde ölçme ve değerlendirme. 3. Baskı. Yaysan AŞ. Ankara.
• Özen, Y. (2001). sorumluluk eğitimi, 1. Baskı, Nobel Yayınları, Ankara
• Özen, Y. (2009). ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin kişisel ve sosyal sorumluluk yordayıcılarının incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum
• Paulsaon, F.L., Paulson, P.R. ve Meyer, C.A. (1991). What makes a portfolio a portfolio? Educational Leadership, 48 (5), 6063
• Queen J. A, Blackweldet, B B., Mallen, P. L: (1997). Responsible Classroom Management for Teachers and Students Printice-Hall Inc. New York
• Shepard, L.A.(2000). The Role of Assessment İn a Learning Culture, Educational Researcher, 29 (7), 4-14.
• Tan, Ş.( 2006). öğretimi planlama ve değerlendirme. 10. baskı. Pegem A Yay Ankara
• Ünlü, İ. (2009). ilköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde bilgisayar destekli sınıf ortamında durumlu öğrenmenin öğrencinin akademik başarısına, kalıcılığa ve tutum’a etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Elazığ
• Valencia, S.( 1990). a portfolio approach to clasroom assessment: the whys, whats and hows. The Reading Teacher, 43 (4),338-340.
• Yalom, H. (1999). varoluşçu psikoterapi. Çev: Zeliha Babayiğit, İst, Kabalacı Yay.