Öğretmen Kariyer Basamakları Uygulamasının Öğretmenler Tarafından Değerlendirilmesi

Yıl 2011, Sayı: 3, 53 - 80, 23.07.2016

SELÇUK BEŞİR Demir

Öz

Araştırmanın amacı; farklı kariyer basamaklarında bulunan öğretmenlerin öğretmen kariyer basamakları uygulaması ile ilgili görüş ve önerilerini belirleyerek uygulamanın doğurduğu olumlu ve olumsuz sonuçları saptamaktır. Araştırma nitel araştırma yöntemleri kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmada; olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları; Muş il merkezinde görev yapan dört başöğretmen, dört uzman öğretmen ve dört öğretmen olmak üzere toplam 12 öğretmendir. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucu; 1. Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme Yönetmeliği hakkındaki genel değerlendirmeler, 2. Öğretmen kariyer basamakları uygulaması sonucunda ortaya çıkan veya çıkabilecek olumlu ve olumsuz sonuçlar, 3. Öğretmen kariyer basamakları uygulamasına ilişkin eksiklikler ve öneriler olmak üzere üç temel kategori ortaya çıkmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme Yönetmeliği, genel olarak liyakat ve adalet ölçütleri dikkate alınarak hazırlanmış olsa da, uygulamanın süreklilik arz etmemesi ve plansız olarak yürütülmesi nedeniyle uygulamanın tam olarak amacına hizmet etmekten uzak olduğunu söylemek mümkündür. Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme Yönetmeliği öğretmenler arasında olumlu ve olumsuz sonuçlara neden olmaktadır

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Kariyer Basamakları, Eğitim Politikaları, Öğretmenlik Mesleği

An Examination of Teacher Ladders as Perceived by Teachers

Öz

The aim of this search is to determine the opinions and suggestions of the teachers at different career stages and to find out negative and positive results resulted from the application. The research was carried out with qualitative research methods and patterned with factualism. Of the purposive sampling methods, criterion-sampling method was employed. The participants of the research are consisted of twelve teachers, four of whom are head teachers who are currently working in Muş city centre, four of whom are master teachers and four teachers. As a data collection instrument, semistructured interview form was used. As a result of the data analysis, three principal categories were found out: 1) General reviews on the regulations of teacher career promotions, 2) Possible negative and positive existing results or the results to exist resulted from Teacher Career Promotion Application, 3) Deficiencies and suggestions about Teacher Career Promotion Application. Although this regulation, which was put into practice by the National Ministry of Education, was prepared in terms of general liability and justice criterion, it is possible to claim that the application does not serve efficiently owing to the discontinuity and unplanned implementation. Teacher Career Promotion Regulation causes some positive and negative results among teachers

Anahtar Kelimeler

teacher career promotion, education policies, teaching profession

Kaynakça

• Anayasa Mahkemesi (2008). 21.05.2008 tarih, 2004/83E ve 2008/107K sayılı öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme uygulamasına ilişkin kararı.
• Artan, B. (2007). Kariyer basamakları yükselme sınavı (KBYS): Ortaöğretim öğretmenleri görüşleri çerçevesinde nitel bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aydın, B. (2007). Öğretmenlik mesleğindeki kariyer basamaklarına ilişkin öğretmen görüşleri ve bu görüşlerin bireysel değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Bernard, R. H., Ryan, G. W. (2009). Analyzing qualitative data. Thousands Oaks: Sage Publications.
• Boydak-Ozan, M., Kaya, K. (2009). İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmen ve yöneticilerin kendilerini yenileme ve kariyer basamaklarında yükselme sistemi ile ilgili görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 97–112.
• Coffey, A., Atkinson, P. (1996). Making sense of qualitative data: Complementary research strategies. Thousand Oaks, CA. Sage Publications.
• Çelikten, M. (2008). Öğretmenlik mesleğinde yeni model arayışları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 189-198.
• Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (2005). Milli Eğitim Bakanlığı, Personel Genel Müdürlüğün öğretmen kariyer basmaklarına uygulamasına ilişkin 2005 tarihli görüş yazısı.
• Gümüşeli, A. (2005). Öğretmenlikte kariyer sistemine yapılan eleştiriler. Artı@ eğitim Dergisi. http://www.agumuseli.com/modules /weblog/details.php web adresinden 10 Aralık 2009 tarihinde edilmiştir.
• Hacıoğlu, F., Alkan, C. (1997). Öğretmenlik uygulamaları, Ankara: Alkım. Dağlı, A. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme Sistemine İlişkin Görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 184–197.
• Kocakaya, M. (2006). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sisteminin öğretmenler arasında algılanması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Kurt, M. (2007). Öğretmen ve yöneticilerin “öğretmenlik kariyer basamakları uygulamasına yükledikleri anlamlar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Küçükahmet, L. (1999). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Alkım.
• Laçin, N. (2006). İlköğretim Öğretmenlerinin kariyer basamaklarında yükselme sisteminde performans değerleme sürecine ilişkin görüşleri (Kütahya İli Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale
• Marshall, C., Rossman, G. B. (1999). Designing qualitative research. CA: Sage.
• Miles, M. B., Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. CA: Sage.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2006). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselmeye ilişkin değerlendirme (KBYD) kılavuzu. MEB Personel Genel Müdürlüğü. Milli Eğitim Temel Kanunu (1973). (1739 S.K.).
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. CA: Sage.
• Punch, K. F. (2009). Introduction to research methods in education. CA: Sage.
• Resmi Gazete. (2005). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme yönetmeliği. Sayı. 25905, Tarih:13.08.2005.
• Silverman, D. (2009). Doing qualitative Research. CA: Sage.
• Taşkaya, S. M. (2007). Eğitimde niteliğin artırılması ve öğretmenlerin statüsünün iyileştirilmesinde kariyer basamaklarının değerlendirilmesi (Konya ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Turan, B., Turan, S. (2009). Çalışma statüleri farklı öğretmenlerin kendi algılarına göre yeterlik düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (3), 799–820.
• Türk Eğitim Sendikası (2005). Milli Eğitim Bakanlığı, Personel Genel Müdürlüğün öğretmen kariyer basmaklarına uygulamasına ilişkin görüş yazısı. Türk Eğitim Derneği (2009). Öğretmen Yeterlikleri Özet Rapor. Ankara: TEV.
• Ural, İ. (2007). Kariyer basamaklarında yükselme uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.