İş Sağlığı ve Güvenliğinde “Ramak Kala” Terimi Üzerine Değerlendirme

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 34 - 39, 31.08.2022

Kaan Koçali

https://doi.org/10.31451/ejatd.1079890

Öz

İş sağlığı ve güvenliğinin en temel amacı iş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek olup tüm dünyada yapılan bilimsel ve hukuki çalışmalar bu amaç doğrultusundadır. Yapılan işe bağlı olarak ortaya çıkan risk ve tehlikelerin kontrol altına alınması iş kazalarının önlenmesi için en büyük unsurdur. İş kazalarının önlenmesi ve gerçekleşebilme potansiyellerinin araştırılmasındaki en büyük gösterge olan ramak kala olayların ne olduğu bilinmelidir. İş sağlığı ve güvenliği literatürü içerisinde “ramak kala” terimi ile ilgili yapılan çalışmalar yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle çalışmada amaç, “ramak, kalan, ramak kala, kaza, iş kazası, büyük kaza, büyük ramak kala, olay” terimlerinin kökenleri ve tanımları ile incelenerek terimler arasındaki semiyolojik ve etimolojik ilişkinin iş sağlığı ve güvenliği açısından hangi aşamada kullanılmaya başlandığını net şekilde ortaya koyabilmektir. İncelenen terimlerin Türkçe kökenleri Etimoloji Türkçe ve Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nden, İngilizce kökenleri ise Online Etymology Dictionary’den alınmıştır. Terimlerin birbiri ile ilişkileri ortaya konulduktan sonra iş sağlığı ve güvenliği alanında bu terimlerin kullanılarak “ramak kala” teriminin literatürün temelini oluşturduğu bu alanda yapılan bilimsel çalışmalardaki terimler ile ortaya konulmuştur. Çalışma sonucunda, iş sağlığı ve güvenliğinde yer alan ramak kala teriminin anlamı daha net ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ramak Kala, Kaza, İş Kazası, İş Güvenliği, İş Sağlığı ve Güvenliği

An Evaluation on The Term “Near Miss” in Occupational Health and Safety

Öz

The main purpose of occupational health and safety is to prevent work accidents and occupational diseases, and scientific and legal studies conducted all over the world are in line with this purpose. Controlling the risks and hazards arising from the work done is the most important factor for the prevention of occupational accidents. It should be known what the near misses are, which is the biggest indicator in the prevention of occupational accidents and the investigation of their potential to occur. Studies on “near miss” are insufficient in the occupational health and safety literature. For this reason, the aim of the study is to examine the origins and definitions of the terms "near, miss, near miss, accident, work accident, major accident, majör nearmiss, incident" and at what stage the semiological and etymological relationship between the terms has started to be used in terms of occupational health and safety. to present it clearly. The Turkish origins of the examined terms were taken from the Etymology Turkish and Turkish Language Association Dictionary, and their English origins were taken from the Online Etymology Dictionary. After revealing the relations of the terms with each other, these terms are used in the field of occupational health and safety, and the term "near miss" forms the basis of the literature, and the terms in the scientific studies in this field are revealed. As a result of the study, the meaning of the term near miss in occupational health and safety has emerged more clearly.

Anahtar Kelimeler

Near Miss, Accident, Work Accident, Occupational Safety, Occupational Health and Safety

Kaynakça

• Antão, P., Teixeira, A. P., Soares, C. G., 2021. Statistical Characterization of Risk Influencing Factors in Ship Collision Accidents. In Developments in Maritime Technology and Engineering. CRC Press. Pp. 221-229.
• Bier, V. M., Mosleh, A., 1990. The Analysis of Accident Precursors and Near Misses: Implications for Risk Assessment and Risk Management. Reliability Engineering & System Safety, 27(1): 91–101.
• Bird, F. E., Germain, G. L., 1996. Practical Loss Control Leadership. Det Norske Verita, Loganville.
• Cambraia, F. B., Saurin, T. A., Formoso, C. T., 2010. Identification, Analysis and Dissemination of Information on Near Misses: A Case Study in the Construction Industry. Safety Science, 48: 91–99.
• COM[88]261, 1988. Report on the Application in the Member States of Directive 82/501/EEC of 24 June 1982 on the Major Accident Hazards of Certain Industrial Activities. European Commission, Belgium.
• Durduran, Y., Demir, L. S., Uyar, M., Demirtaş, A., Erdoğan, A., Arbağ, H., 2019. Sağlık Çalışanlarında İş Kazası ve Ramak Kala Olaylara Retrospektif Bakış. Kocatepe Tıp Dergisi, 20 (3), 131-136.
• Etimoloji Türkçe, 2022. Türkçe Etimoloji Sözlüğü. https://www.etimolojiturkce.com/ (Ziyaret tarihi: 24/02/2022).
• Golovina, O., Perschewski, M., Teizer, J., König, M., 2019. Algorithm for Quantitative Analysis of Close Call Events and Personalized Feedback in Construction Safety. Automation In Construction, 99, 206-222.
• Gök, D., Yıldırım Sarı H., 2016. Pediyatride İlaç Hataları ve Hata Bildirimi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 6: 165-173.
• Hallowell, M. R., Gambatese, J. A., 2009. Activity-Based Safety Risk Quantification for Concrete Formwork Construction. Journal of Construction Engineering and Management, 135(10): 990–998.
• Heinrich, H. W., 1931. Industrial Accident Prevention: A Scientific Approach. McGraw-Hill, New York.
• Heinrich, H. W., 1959. Industrial Accident Prevention. McGraw-Hill, New York.
• Heinrich, H. W., Petersen, D. and N. Roos, 1980. Industrial Accident Prevention. McGraw-Hill, Inc., New York.
• İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu. https://www.resmi gazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120630-1.htm (Ziyaret tarihi: 17/02/2022).
• İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2012/12/20121229-13.htm (Ziyaret tarihi: 17/02/2022).
• Kılkış, İ., 2013. İş Sağlığı ve Güvenliği’nde Yeni Dönem: 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (İSGK). “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 15(1): 19-42.
• Koçali, K., 2018. Açık Ocak Maden İşletmelerinde İşçi Anketleri ile İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü ve Uygulamasının Araştırılması. Bilimsel Madencilik Dergisi, 57(1): 15-24.
• Koçali, K., 2021. Maden Kazalarında Sorumluluklar ve Kusur Oranları. Nobel Yayın Evi, Ankara.
• Koçali, K., 2022. How to Perform a Risk Assessment Step by Step for Occupational Health and Safety, EURAS Journal of Engineering and Applied Sciences, 2(1), 1-19.
• Morrison, L. M., 2004. Best Practices in Incident Investigation in the Chemical Process Industries With Examples from the Industry Sector and Specifically From Nova Chemicals. Journal of Hazardous Materials, 111(2004): 161–166.
• Online Etymology Dictionary. 2022. Online Etymology Dictionary. https://www.etymonline.com/ (Ziyaret tarihi: 26/02/2022).
• Öçal, M., Çiçek, Ö., 2017. Türkiye ve Avrupa Birliği’nde İş Kazası Verilerinin Karşılaştırmalı Analizi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6(16): 616-637.
• Phimister, J. R., Bier, V. M., Kunreuther, H. C., 2004. Accident Precursor Analysis and Management: Reducing Technological Risk Through Diligence, National Academy Press, Washington.
• Phimister, J. R., Oktem, U., Kleindorfer, P. R., Kunreuther, H.,, 2003. Near-miss Incident Management in the Chemical Process Industry. Risk Analysis, 23(3): 445–459.
• Reason, J., 1997. Managing the Risk of Organizational Accidents. Ashgate Publishing Company, Burlington, VT.
• Seveso-I, 1982. Council Directive 82/501/EEC on the Major-Accident Hazards of Certain Industrial Activities. Official Journal of the European Communities, Luxembourg.
• Türk Dil Kurumu (TDK), 2022. Güncel Türkçe Sözlük, https://sozluk.gov.tr (Ziyaret tarihi: 24/02/2022).
• Türk Standartları Enstitüsü (TSE). 2008. YTS 18001 İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri. https://www.turcert.com/standard/ohsas-18001.pdf (Ziyaret tarihi: 16/02/2022).
• Tye, J., 1976. Accident Ratio Study 1974/75. British Safety Council, London.
• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), 2006. 187 No'lu İş Sağlığı ve Güvenliğini Geliştirme Çerçeve Sözleşmesi. https://www.ilo.org/ankara/conven-tions-ratified-by-turkey/WCMS_377312/lang--tr/index.htm (Ziyaret tarihi: 15/02/2022).
• Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), 2011. Part VIII. Accidents and Safety Management-Accident Prevention-Theory of accident causes. https://iloencyclopaedia.org/part-viii-12633/acci-dent-prevention/item/894-theory-of-accident-causes (Ziyaret tarihi: 16/02/2022).
• Wang, H. H., Boukamp, F., Elghamrawy, T., 2011. Ontology-Based Approach to Context Representation and Reasoning for Managing Context-Sensitive Construction Information. Journal of Computing in Civil Engineering, 25(1): 331–346.
• WHO, 2017. Dünya Sağlık Örgütü. https://www.who. int/ (Ziyaret tarihi: 16/02/2022).
• Yılmaz, A. İ., 2013. İş Sağlığı ve Güvenliğinde Kaza Zinciri Teorisinin Önemi ile Açık İşletmelerdeki Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumlar. MT Bilimsel, 3: 27-39.
• Zhou, Z., Li, C., Mi, C., Qian, L., 2019. Exploring the Potential Use of Near-Miss Information to Improve Construction Safety Performance. Sustainability, 11(5), 1264.