200oC’de ısıl işlem görmüş mor kalp ağacı odununda shore D sertlik değerinin ve yüzey pürüzlülüğü parametrelerinin incelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 3, 134 - 142, 29.09.2021

Mutlu Türk Ümit Ayata

Öz

Mor kalp ahşabı, ahşap endüstrisinde sahip olduğu çeşitli özelliklerinden (anatomik, biyolojik, renk, fiziksel, mekanik vb.) dolayı önemli bir ağaç türü olmakta, ahşabı köprü yapımı, alet sapları, ağır dış mekân inşaat işleri, tornacılıkta, kaplama, ev yapımı, fıçılar, spor salonu ekipmanı, şaftlar, tekne yapımı, mobilya ve bilardo masaları alanlarında kullanılmaktadır. Her ağaç türü farklı anatomik yapılarına sahip olduğundan dolayı farklı yüzey özelliklerine sahiptir. Bu çalışmada, mor kalp (Peltogyne paniculata Benth.) ağacına ait odunlarında 200oC’de 3 saat süre ile ısıl işlem sonrası ve öncesi 80, 100, 120 ve 150 numaralı zımparalar ile zımparalanması ile elde edilen yüzeyler üzerinde yüzey pürüzlülüğü parametreleri (Rz, Ra ve Rq) ve shore D sertlik değeri belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, uygulanan ısıl işlemden sonra, yüzey pürüzlülüğü parametrelerinin ve shore D sertlik değerinin azaldığı görülmüştür. Isıl işlemden sonra Ra parametresi için 80 numaralı zımparada %12.14, 100 numaralı zımparada %14.08, 120 numaralı zımparada %14.31 ve 150 numaralı zımparada %20.73 oranında azalmalar elde edilmiştir. Buna ek olarak sertlik değerinde ise %6.19 oranında bir azalma belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mor kalp, Peltogyne paniculata Benth., yüzey pürüzlülüğü, shore D sertlik

Kaynakça

• Abreu, H.S. (1997). Estimativa por infravermelho da concentração da unidade estrutural β-o-4em ligninas de angiospermas tropicais, Quím. Nova, 20(6), 592-598. DOI: 10.1590/S0100-40421997000600005.
• Alves, M.V.S., Costa, A.F., Espig, S.D., Vale, A.T. (2006). Resistência natural de seis espécies de madeiras da região amazônica a fungos apodrecedores, em ensaios de laboratório, Ciência Florestal, 16(1), 17-26. DOI: 10.5902/198050981884.
• Anonim, (1893). Royal Gardens, Kew: Official guide to the museums of economic botany, No. 3, Timbers (1893), 100 pages.
• Anonim, (2003). Árboles de Centroamérica: un manual para extensionistas. Oxford Forestry Institute - Centro Agronómico de Investigación y Enseñanza.
• ASTM D 2240, (2010). Standard test method for rubber property-durometer hardness, American Society for Testing and Materials, West Conshohocken, Pennsylvania, United States.
• Ayata, U., Gurleyen, T., Gurleyen, L., Cakicier, N. (2018). Determination of surface roughness parameters of heat-treated and untreated scotch pine, oak and beech woods, Furniture and Wooden Material Research Journal, 1(1), 46-50. DOI: 10.33725/mamad.433945.
• Ayata, Ü. (2020). Ayous odununun bazı teknolojik özelliklerinin belirlenmesi ve ısıl işlemden sonra renk ve parlaklık özellikleri, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 3(1), 22-33. DOI: 10.33725/mamad.724596.
• Ayata, Ü. (2021). Sibirya’da iç ve dış mekânlarda kullanılan Sibirya çamı odununun yüzey pürüzlülüğü parametreleri ve shore D sertlik değeri üzerine ısıl işlemin etkisi, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-8. DOI: 10.33725/mamad.911611.
• Ayata, Ü., Bal, B.C. (2021). 200oC’de ısıl işlem görmüş kırmızı karaağaç (Ulmus rubra) odununda bazı yüzey özelliklerinin ve shore D sertlik değerinin araştırılması, 5. Asya Pasifik Uluslararası Modern Bilimler Kongresi 16-18 Temmuz 2021 Sydney, Avustralya.
• Bernal, R., Galeano, G., Rodríguez, A., Sarmiento, H., Gutiérrez, M. (2012). Nombres Comunes de las Plantas de Colombia, Consultada 2012. http:// www.biovirtual.unal.edu.co/nombrescomunes.
• Berry, P.E., Holst, B., Yatskievych, K., (Eds.). 2004. Flora of the Venezuelan Guayana, Volume 4, Caesalpiniaceae-Ericaceae, Missouri Botanical Garden Press, pp. 487-663.
• Burnham, R.J., Johnson, K.R. (2004). South American palaeobotany and the origins of neotropical rain forests, Phil. Trans. Roy. Soc. London B, 359, 1595-1610. DOI: 10.1098/rstb.2004.1531.
• Cárdenas, D., (Ed.) (2007). Flora del Escudo Guayanés en Inírida (Guainía, Colombia). Instituto Amazónico de Investigaciones Científicas, Sinchi, Bogotá, Colombia.
• Cárdenas, D., López, L. (2000). Plantas útiles de la Amazonia colombiana, Departamento del Amazonas: perspectivas de los productos forestales no maderables, Instituto Amazónico de Investigaciones Científicas, Sinchi, Bogotá, Colombia.
• Cárdenas, D., Martin Corba, C.A., Suarez, L.S. (2002). Plantas útiles de Lagarto Cocha y Serranía del Churumbelo, Instituto Amazónico de Investigaciones Científicas, Sinchi. Bogotá, Colombia.
• Cárdenas, D., Salinas, N., (Eds.). (2007). Libro Rojo de plantas de Colombia. Especies maderables amenazadas. Parte I. Instituto Amazónico de Investigaciones-Sinchi y Ministerio de Ambiente, Vivienda y Desarrollo Territorial, Bogotá, Colombia.
• Castaño, N. (2003). Estimación de la oferta de frutos en el gradiente vertical de un bosque de tierra firme del Medio Río Caquetá, Amazonia colombiana, Trabajo de grado, Universidad Nacional de Colombia, Bogotá, 70 p.
• Çamlıbel, O., Ayata, Ü. (2020). Monkey pod odununda yüzey pürüzlülüğü parametrelerinin ve shore-D sertlik değerinin belirlenmesi, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 3(2), 93-100. DOI: 10.33725/mamad.827211.
• da Silva, M.V., da Costa, A.F., da Silva, D., do Vale, A.T. (2006). Resistencia natural de seis espécies madeiras da região amazônica a fungos apodrecedores, em ensaios de laboratório, Ciência Florestal, 16(1), 17-26.
• Duivenvoorden, J., Lips, H. (1993). Ecología del Paisaje del Medio Caquetá, Saldarriaga, J. G. & van der Hammen, T. (Eds.). Tercer Mundo. Bogotá.
• Duque, A., Cárdenas, D., Rodríguez, N. (2003). Dominancia florística y variabilidad estructural en bosques de tierra firme en el noroccidente de la Amazonía colombiana, Caldasia 25(1): 1-14.
• Esteves, B., Şahin, S., Ayata, Ü., Domingos, I., Ferreira, J., Gurleyen, L. (2021). The effect of heat treatment on shore - D hardness of some wood species, Bioresources, 16(1), 1482-1495. DOI: 10.15376/biores.16.1.1482-1495.
• Farias, H.L.S., Silva, W.R., Perdiz, R.O., Cito, A.C., Carvalho, L.C.S., Barbosa, R.I. (2020). Dataset on wood density of trees in ecotone forests in Northern Brazilian Amazonia, Data in Brief, 30. DOI: 10.1016/j.dib.2020.105378.
• Garzón, C., Macuritofe, V. (1992). La noche sus plantas y sus dueños. Aproximación al conocimiento botánico en una cultura Amazónica, Editorial COA. Bogotá.
• Harrar, E.S. (1942). Some physical properties of modern cabinet woods III. Directional and volume shrinkage, Tropical Woods, 71, 26-33.
• ISO 16610-21, (2011). Geometrical Product Specifications (GPS) - Filtration - Part 21: Linear Profile Filters: Gaussian Filters, Standard.
• Jabłonski, J., Pawlus, P. (2000). Theoretical considerations of surface having stratified functional properties, Measurement Science Review, 1(1), 77-80.
• Londoño, A.C., Álvarez, E. (1997). Composición florística de dos bosques (tierra firme y várzea) en la región de Araracuara, Amazonia colombiana, Caldasia, 19(3), 431-463.
• Niembro, R.A. (1988). Semillas de árboles y arbustos, Primera edición Editorial Limusa, pp 77-138.
• Rodríguez, M., Sibille, A.M. (1996). Manual de identificación de especies forestales de la subregión andina. Proyecto PD 150/91 Rev. 1(1). INIA - OIMT. Lima, Perú.
• Salca, E.A., Hiziroglu, S. (2014). Evaluation of hardness and surface quality of different wood species as function of heat treatment, Materials & Design (1980-2015), 62, 416-423. DOI: 10.1016/j.matdes.2014.05.029.
• Sánchez, M. (1996). Catálogo preliminar comentado de la flora del Medio Caquetá. Estudios en la Amazonia Colombiana. Tropenbos Internacional, 557 p.
• Taylor, J.B., Carrano, A.L., Lemaster, R.L. (1999). Quantification of process parameters in a wood sanding operation, Forest Products Journal, 49(5), 41-46.
• TS 642 ISO 554, (1997). Standard atmospheres for conditioning and/or testing; specifications, Ankara.
• Türk, M., Ayata, Ü. (2021). Doussié, sapelli ve teak odunlarında yüzey pürüzlülüğü parametrelerinin tespiti, Ziraat, Orman Ve Su Ürünlerinde Araştırma Ve Değerlendirmeler Cilt 2, Gece Kitaplığı Yayınevi, Ankara, Editör: Doç. Dr. Emine KÜÇÜKER, Doç. Dr. Mehmet Fırat BARAN, Dr. Öğretim Üyesi Esra GÜRSOY, Mayıs, 47-63. ISBN: 978-625-7411-66-0.