Teknoloji Entegrasyonu Önündeki Yeni Engeller

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 72, 147 - 166, 20.11.2017

Ozden Sahın Izmırlı Omer Kırmacı

Öz

Problem Durumu: Eğitsel araç olarak teknolojinin eğitimde tercih edilmesinin bir çok nedeni bulunmaktadır. Öğretimsel açıdan teknolojinin öğrenci başarısını, motivasyonunu ve süreç verimliliğini artırıcı rol oynaması nedenleriyle değerli bir unsur olarak dikkat çekmektedir. Öğrenci boyutuna ek olarak öğretmenlerin de teknoloji kullanım becerilerini artırdığı ve alan uzmanlıklarına katkı sağladığı belirtilmektedir. Tüm bunların yanı sıra öğretim yöntem ve tekniklerinde çeşitlilik alternatifleri de sunup, eğitmenin yönlendirici, öğrencinin ise aktif öğrenen rollerinin etkili bir şekilde uygulanması için fırsatlar sunmaktadır. Teknolojinin eğitime entegrasyonunun farklı boyut, kaynak ve değişkenlere bağlı olması nedenlerden dolayı sürecin bir takım sınırlılıklarından da bahsedilmektedir. Bu çerçevede öne çıkan engeller teknolojiye sınırlı erişim, kalabalık sınıflar, donanım ve yazılım eksikliği, teknoloji entegre edilmiş derslerin uygulamasındaki zamanın yetersizliği, öğretmenlerin teknolojiye karşı olan tutumlarının olumsuz olması, teknolojiye ilişkin bilgi eksikliği, teknoloji kullanım becerilerinin düşüklüğü, teknolojinin rolüne inanmama, teknoloji kullanımının sağladığı katkının bilincinde olmama, yönetim desteğinin eksikliği, teknoloji kullanımına ilişkin özgüven eksikliği, hizmetiçi eğitim eksikleri, teknoloji entegrasyonu (TE) için ön hazırlık süreci için yeterli zaman tanımama, derslerde TI için yeterli sürenin kalmayışı ve teknik destek yetersizliğidir. Ancak geçen süreçte araştırmacılar bazı sınırlayıcı durumların da değişmeye başladığını belirtmiştir. Teknolojinin eğitime entegrasyonunun çok boyutlu bir süreç olması ve başarısının çok fazla değişkene bağlı olması nedeniyle bu engellerin değişen şartlar altında (alt yapı imkânlarının iyileştirilmesi, mesleki gelişim etkinlikleri vb.) yeniden incelenmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

Araştırmanın Amacı: Bu çalışmada Kırklareli’nde bir devlet okuluna uygulamaya yeni dâhil edilecek bir Web sistemin eğitsel etkinlikler ile tanıtımı ve uygulanması aşamasında öğretmenlerin karşılaştıkları entegrasyona dayalı problemler tartışılmıştır. Bu Web sistemi, ortaokul öğrencilerin kitap okuma etkinliklerinin

164 Ozden SAHIN IZMIRLI – Omer KIRMACI /

Eurasian Journal of Educational Research (2017) 147-166

çevrimiçi takip ve değerlendirmesine imkân veren “Kitap Okuma Etkinliklerinin Takip ve Değerlendirme Sistemi” (KİTaS) dir. Bu yeni sistemin uygulamaya geçmesi aşamasında öğretmenlerin karşılaştıkları engeller belirlenmeye çalışılmış ve alanyazınla karşılaştırılarak değişen engellerin profili ortaya koyulmuştur. Bu kapsamda araştırma soruları şu şekildedir;

- Öğretmenlerin KİTaS’ı öğretim etkinliklerine entegre etme sürecinde karşılaştıkları engeller nelerdir?

- Öğretmenlerin bu süreçte karşılaştıkları alanyazından farklı olarak diğer engeller nelerdir?

Araştırmanın Yöntemi: Araştırma nitel olarak desenlenmiştir. Araştırma 2015-2016 eğitim öğretim yılı güz ve bahar dönemlerinde Kırklareli’nde yedi öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sorularının yanıtları görüşme, açık uçlu soru formu ve gözlem yoluyla elde edilmeye çalışılmıştır. Araştırma kapsamında her bir öğretmenle birer kez yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiş, her bir öğretmen açık uçlu soru formunu doldurmuş ve beş kere gözlem formu doldurulmuştur. Verilerin analizi içerik analizi ile gerçekleştirilmiştir.

Bulgular: Araştırmanın öne çıkan bulguları (A) Teknoloji entegrasyonu sürecinde devamlı bazı engellerin olacağını kabul etme, (B) Teknoloji entegrasyonu sürecine geçilebilmesine öğretmenin çalıştığı kurumun en üst birimin karar verebileceği düşüncesine sahip olma ve (C) sınav merkezli ve sınavda başarılı olma yaklaşımında, teknoloji entegrasyonuna gereksinim duymamadır. Alanyazın incelendiğinde araştırma verilerinin alanyazın ile büyük ölçüde örtüştüğü görülmektedir. Öte yandan araştırmacılarının alanyazında belirtilen kaynaklar çerçevesinde bazı bulguların yeni engel durumlar olarak belirtilebileceği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda teknoloji entegrasyonunda engellerden konu açılınca “araç-gereç eksikliği” nin ifade edilmesi ve bunun tam dayanaklandırılamaması, artık bu durumun kabul edilmiş bir durum haline geldiğini göstermektedir. Öte yandan öğretmenler TE’ye ilişkin adımlarda esas sorumluluğun, Türkiye’de okulların ve öğretmenlerin bağlı olduğu en üst birim olan Milli Eğitim Bakanlığı’nda (MEB) olduğunu belirtmişlerdir. Bu çerçevede MEB’in bu süreci yönetmesi ve planlaması gerektiğini belirtmişlerdir. Bunların yanı sıra öğretmen, öğrenci ve veli odağında sınav telaşının bulunmasından dolayı, amaca yardımcı olmayan bir uğraşı olarak düşünüldüğünü belirtmişlerdir. Bu öne çıkan üç bulgunun yanı sıra alanyazında doğrudan belirtilmeyen ya da genel ifadelerle anlatıldığı için alanyazından farklılaşan diğer engeller de bulunmaktadır. Bunlar TE’nin Türkiye’de varolan sistemin yapısı ile örtüşmemesi nedeniyle kullanılmaması ve sürecin tamamen öğretmene bırakılmış olmasıdır. Bunlara benzer engeller alanyazında belirtilmesine rağmen farklı kültür ve sistem özellikleri çerçevesinde anlatıldığı için bu araştırma bulguları diğer bulgulardan farklılaşmaktadır. Öğretmen TE sürecinin merkezinde öğretmen yer almasına rağmen sürecin işlerliğinin esas kendilerinde olmadığını belirtmişlerdir. Bu sorumluluğun MEB’de olduğunu ve süreç için tüm hazırlıkların yapılması gerektiği ve sonrasında öğretmenlere bırakılması gerektiğini belirtmişlerdir.

Sonuç ve Öneriler: Araştırma kapsamında en yoğun veri, TE sürecinin MEB’in planlamaları ve işlemleri üzerinden sağlanabileceği ve eğer bir engel durum varsa

Ozden SAHIN IZMIRLI – Omer KIRMACI /

Eurasian Journal of Educational Research (2017) 147-166

165

bunu MEB’in aşması gerektiğine ilişkindir. Öğretmenler kendilerinin ve kurumlarının MEB’e bağlı olduğunu, ders içeriklerinin, kaynaklarının, planlarının MEB üzerinden belirlendiğini vurgulayarak, TE sürecinin de MEB üzerinden planlanması gerektiğini belirttiler. TE sürecinde engel olarak belirttikleri teknolojik kaynakların sunulmaması, öğretmen yoğunlukları, sınıf mevcutlarının kalabalıklığı ve öğretim programlarının TE süreci ile uyumlu olmaması durumlarını da MEB’in çözmesi gerektiğini belirttiler. Araştırma kapsamında alanyazın ile benzer çıkan engellerin yanı sıra alanyazın ile doğrudan örtüşmeyen engeller de ortaya çıkmıştır. Değişen şartlara göre teknoloji entegrasyonu engellerinin bazılarının değiştiği (TE’ye ilişkin sorumlulukların sistem içerisindeki birimlere paylaştırılması, TE için dış engellerin var olacağı önyargısı), bazılarının etkisinin azaldığı (teknolojik kaynak yetersizliği) görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Teknoloji Entegrasyonu önündeki engeller, öğretmen eğitimi, Teknoloji Kullanımı Sınırlılıkları

New Barriers to Technology Integration

Öz

Purpose of the Study: Although there are many reasons to use technology in the classroom (to enhance student achievement, motivation, and process productivity; diversity offers teachers new alternatives for instruction and supports self-learning), various barriers hinder technology integration. Technology integration in the education field is a multidimensional process, and its success depends on many variables. Therefore, it is necessary to re-examine the barriers under several changing conditions (the improvement of infrastructure possibilities, professional development activities, etc.). This study discusses the problems related to the integration of a newly introduced web system with educational activities, “Tracking and Evaluation System for Book Reading Activities” (KITaS), that would be included in a public school system, in addition to the integration of teachers in the course of promoting and implementing it in Kırklareli. In the process of implementing KITaS, the aim was to determine the barriers present, which were based on teachers’ considerations of barriers regarding the integration process. The profiles of the changing barriers in the literature were compared. Research Method: In this qualitative research conducted during the 2015–2016 school term, data were collected through observations, interviews, and open-ended question forms. The research participants were seven teachers from a government secondary school in Kırklareli. Results: The primary findings of this research are as follows: (A) there is a need to accept that there are always some barriers to technology integration; (B) it is believed that the administrative unit of an institution where teachers work decides whether to engage in the process of technology integration, and (C) there is not a need to integrate technology in test-centered approaches, which focus on students’ success on exams. Implications for Research and Practice: Within the scope of this research, the barriers similar to those in the literature are established, in addition to an additional barrier that does not directly correspond to those in the literature. Depending on the changing conditions, it seems that new barriers to technology integration (believing that the top unit of an institution at which teachers work decides whether to engage in the process of technology integration, and accepting that there are several barriers to technology integration at all times) emerge and other barriers (lack of technology resources are found to decrease.

Anahtar Kelimeler

obstacles in technology integration, in-service teacher training, limitations of techology use

Kaynakça

• Arıcan, S. (2010). 100 Temel Eser Uygulamasının Öğrencilerin Okuma Alışkanlıklarına Etkileri Konusunda Öğretmen Görüşleri [Effects of 100 Essential Readings in Students’ Reading Habits, Unpublished Master’s Thesis], Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bailey, K. D. (1982). Methods of social research (2. bs.). New York: The Free Press.
• Balajthy, E. (2007). Technology and current reading/literacy assessment strategies. The Reading Teacher, 61(3), 240-247.
• Bauer, J., & Kenton, J. (2005). Toward technology ıntegration in the schools: Why it isn’t happening. Journal of Technology and Teacher Education, 13(4), 519–546.
• Becker, H. J. (2000). Findings from the teaching, learning, and computing survey. Education policy analysis archives, 8, 51.
• Bingimlas, K. (2009). Barriers to the successful integration of ICT in teaching and learning environments: A review of the literature. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 5(3), 235-245.
• Borman, G. D., & Dowling, N. M. (2004). Testing the Reading Renaissance Program Theory. Retrieved from http://doc.renlearn.com/KMNet/R00405242EE3BD7A.pdf
• Cennamo, K. S., Ross, J. D., Ertmer, P. A. (2010). Technology Integration for Meaningful Classroom Use: A Standards-Based Approach. Wadsworth, Cengage Learning, CA
• Chen, C.-H. (2008). Why do teachers not practice what they believe regarding technology integration? Journal of Educational Research, 102 (1), 65-75. Clark, K. (2006). Practices for the use of technology in high schools: A Delphi study. Journal of Technology and Teacher Education, 14(3), 481-499.
• Çakır, R., & Yıldırım, S. (2009). Bilgisayar öğretmenleri okullardaki teknoloji entegrasyonu hakkında ne düşünürler? İlköğretim Online, 8(3).
• Deci, E. L., Vallerand, R. J., Pelletier, L.G., and Ryan, R. M. (1991). Motivation and education: The self-determination perspective. Educational Psychologist, 26, 325–346.
• Doğan, B., (2011). 100 temel eserde 6, 7 ve 8. Sınıflar için önerilen ortak kitaplar üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) [A Research on common books suggested for the 6th, 7th and 8th classes ın the 100 basıc Works (Unpublished Master’s Thesis)]. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Englund, C., Olofsson, A. D., & Price, L. (2017). Teaching with technology in higher education: understanding conceptual change and development in practice. Higher Education Research & Development, 36(1), 73-87. Ertmer, P. A. (1999). Addressing first-and second-order barriers to change: Strategies for technology integration. Educational Technology Research and Development, 47(4), 47-61.
• Ertmer, P. A., Ottenbreit-Leftwich, A. T., Sadik, O., Sendurur, E., & Sendurur, P. (2012). Teacher beliefs and technology integration practices: A critical relationship. Computers & Education, 59(2), 423-435.
• Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (2005). Roles of motivation and engagement in reading comprehension assessment. Children’s reading comprehension and assessment, 187-213.
• Hermans, R., Tondeur, J., Valcke, M. M., & Van Braak, J. (2006). Educational beliefs as predictors of ICT use in the classroom. In convention of the American Educational Research Association, San Francisco, CA.
• Hew, K. F. ve Brush, T. (2007). Integrating technology into K-12 teaching and learning: Current knowledge gaps and recommendations for future research. Educational Technology Research and Development, 55(3), 223-252.
• Hur, J. W., Shannon, D., & Wolf, S. (2016). An investigation of relationships between internal and external factors affecting technology integration in classrooms. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 32(3), 105-114.
• Hsu, P. S. (2016). Examining current beliefs, practices and barriers about technology integration: A Case Study. TechTrends, 60(1), 30-40.
• Inan, F. A., & Lowther, D. L. (2010). Factors affecting technology integration in K-12 classrooms: A path model. Educational Technology Research and Development, 58(2), 137-154.
• Kaya, G., & Koçak Usluel, Y. (2011). Öğrenme-öğretme süreçlerinde BİT entegrasyonunu etkileyen faktörlere yönelik içerik analizi [Content analysis of factors affecting ICT integration in teaching-learning process]. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (31), 48-67.
• Kember, D. (2009). Promoting student-centred forms of learning across an entire university. Higher Education, 58(1), 1–13.
• Koçak Usluel, Y., & Demiraslan, Y. (2005). A framework to investigate ICT integration into teachinglearning process: Activity Theory. HU Journal of Education, 28(1), 134-142.
• Kopcha, T. J. (2012). Teachers' perceptions of the barriers to technology integration and practices with technology under situated professional development. Computers & Education, 59(4), 1109-1121.
• Magnolia Consulting. (2010). A final report for the evaluation of Renaissance Learning’s Accelerated Reader program Charlottesville, Retrieved from https://magnoliaconsulting.org/AR%20Final%20Report%202010.pdf
• Matzen, N. J., & Edmunds, J. A. (2007). Technology as a catalyst for change: The role of professional development. Journal of Research on Technology in Education, 39(4), 417-430.
• Mazman, S. G., & Koçak Usluel, Y. (2011). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin öğrenme-öğretme süreçlerine entegrasyonu: modeller ve göstergeler [ICT integration into learning-teaching process: models and indicators]. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 1(1), 62-79.
• Minor, M., Losike-Sedimo, N., Reglin, G., & Royster, O. (2013). Teacher Technology Integration Professional Development Model (SMART Board), Pre-Algebra Achievement, and Smart Board Proficiency Scores. SAGE Open, 3(2). DOI: 10.1177/2158244013486994
• Morse, J. M. (1991). Qualitative nursing research. Newbury Park, CA: Sage.
• Okur, A. (2007). Serbest okuma etkinliğinin sözcük hazinesi ve kavram gelişimine etkisi (MEB tarafından ilköğretim II. kademe öğrencilerine önerilen 100 temel eser örneğinde) (Yayımlanmamış doktora tezi) [Effects of free reading activıty to word knowledge and concept development (It is in the example of 100 main works which are recommended to second grade primary school students by ministry of education) (Unpublished Dissertation)]. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Pittman, T., & Gaines, T. (2015). Technology integration in third, fourth and fifth grade classrooms in a Florida school district. Educational Technology Research and Development, 63(4), 539-554.
• Prosser, M., & Trigwell, K. (1999). Understanding learning and teaching: The experience in higher education. Buckingham: Society for Research into Higher Education & Open University Press.
• Robyler, M. D. ve Doering, Aaron H. (2010). Integrating educational technology into teaching (5. Ed). Pearson Education. Boston: MA
• Sang, G., Valcke, M., Braak, J. & Tondeur, J. (2010). Student teachers’ thinking processes and ICT integration: Predictors of prospective teaching behaviors with educational technology. Computers & Education 54 (1) 103–112.
• Sessoms, D.D., (2007). From transmission to transformative learning: How elementary teachers use the interactive board to transform the teaching and learning process (Doctoral dissertation, University of Virginia, Virginia). Retrieved from http://sunzi.lib.hku.hk/ER/detail/hkul/4351435.
• Teo, T. (2009). Modelling technology acceptance in education: A study of pre-service teachers. Computers & Education, 52 (2), 302-312.
• Tondeur, J., Krug, D., Bill, M., Smulders, M., & Zhu, C. (2015). Integrating ICT in Kenyan secondary schools: an exploratory case study of a professional development programme. Technology, Pedagogy and Education, 24(5), 565-584.
• Topping, K. J., & Fisher, A. M. (2003). Computerised formative assessment of reading comprehension: field trials in the UK. Journal of research in reading,26(3), 267-279.
• Tsai, C. C., & Chai, C. S. (2012). The “third”–order barrier for technology-integration instruction: Implications for teacher education. Australasian Journal of Educational Technology 2012, 28(Special issue, 6), 1057-1060.
• Türk Çocuk Vakfı, (2009). 100 Temel Eser Raporu [100 Basic Works Report]. Retrieved From http://www.cocukvakfi.org.tr/rapor/100temeleser.pdf Last Access: 25.05.2015.
• Uyar, Y., & Ateş, K. Y. S. (2011). Okuma uzmanlığının Türkiye’deki üniversitelerde lisansüstü bir program olarak yapılandırılması [Organizing Reading Specialization as a Graduate Program in Universities in Turkey]. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2011(7).
• Vanderlinde, R., & Van Braak, J. (2010). The e-capacity of primary schools: Development of a conceptual model and scale construction from a school improvement perspective. Computers & Education, 55(2), 541-553.
• Xu, F., & Pershing, J. A. (2010). A Move towards the Integration between Education and Technology. Frontiers of Education in China, 5(1), 3-3.
• Yıldız, M., & Akyol, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki [The relationship between 5th graders’ reading comprehension, reading motivation and reading habits]. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3).