Solution of the image problem in stage performance of azerbaijan women folk dances

Yıl 2024, , 322 - 332, 31.12.2024

Tarana Muradova

https://doi.org/10.31722/ejmd.1414699

Öz

The study of Azerbaijani folk dances has been the subject of research in various branches of science as one of the current problems of the 20th century. While this is due to the valuable information obtained as a result of archaeological research carried out with the development of science and technology, on the other hand, it is also related to the art reaching a high stage of development and the formation of a national choreographic art culture. The 20th century is a special stage in the cultural history of Azerbaijan, and during this period, dance art developed its professional standards and was presented in stage compositions. Likewise, the activities of communities that have a special service in keeping folk dances alive and passing them on to future generations have made the study of this art more meaningful. Examination of Azerbaijani folk dances has also led to the emergence of various classification problems. In these groupings made from different angles, the two largest groups were directly related to men's and women's dances. The separation of these groups is particularly important when classifying choreographic content. Because the basic features that distinguish men's and women's dances are concentrated in their choreographic content. Azerbaijani women's folk dances are also divided into several groups: a) solo; b) collective; v) duet or trio, quartet etc. The main part of women's dances is characterized by delicate and graceful melodies, slow tempo, stable rhythmic structures. As for the dance moves; Here we can talk about body, arm and hand movements. These movements are mainly used to embody a gentle, delicate, elegant image. "Uzundere", "Vağzali", "Mirzeyi", "Kitgılıda", "Brilyant", "Turacı" etc. Since the choreographic content of women's dances is associated with different images and contents, different performance methods are involved in the creation of the choreographic text. Stage compositions played a major role in the development of Azerbaijani women's folk dances and reaching new professional standards. Azerbaijan's professional female dancers Amina Dilbazi, Leyla Vakilova, Khumar Zülfugarova, Roza Celilova, Afag Melikova and others made special services in the development of this art and created the most beautiful stage compositions of women's dances.

Anahtar Kelimeler

Azerbaijani folk dances, woman, Uzundara, Vagzali, Mirzayi, stage arrangement, choreography.

Destekleyen Kurum

Bakü Koreoqrafi Akademisi

Teşekkür

Ben bu araştırmanı yapma sürecinde bana destek olan her kese, öncelikle hocam Naile hanıma, Habibe hanıma, Bakü Koreoqrafi Akademisinin rehberliyine tesekkur ederim.

AZERBAYCAN KADIN HALK DANSLARININ SAHNE İCRASINDA İMAJ SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ

Öz

Azerbaycan halk danslarının incelenmesi 20. yüzyılın güncel sorunlarından biri olarak çeşitli bilim dallarında araştırmalara konu olmuştur. Bu, bilim ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte yapılan arkeolojik araştırmalar sonucunda elde edilen değerli bilgilerden kaynaklandığı gibi, diğer yandan sanatın yüksek gelişme aşamasına ulaşması ve ulusal koreografi sanatı kültürünün oluşmasıyla da ilgilidir. 20. yüzyıl Azerbaycan kültür tarihinde özel bir aşamadır ve bu dönemde dans sanatı profesyonel standartlarını geliştirerek sahne kompozisyonlarında sunulmuştur. Aynı şekilde halk danslarının yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması konusunda özel bir hizmeti olan toplulukların faaliyeti de bu sanatın incelenmesini daha anlamlı hale getirmiştir. Azerbaycan halk danslarının incelenmesi aynı zamanda çeşitli sınıflandırma sorunlarının da ortaya çıkmasına neden olmuştur. Farklı açılardan yapılan bu gruplamalarda en büyük iki grup doğrudan kadın ve erkek danslarıyla ilgiliydi. Koreografik içeriğin sınıflandırılmasında bu grupların ayrılması özellikle önemlidir. Çünkü kadın ve erkek dansını birbirinden ayıran temel özellikler tam da koreografik içeriğinde toplanmıştır. Azerbaycan kadın halk oyunları da birkaç gruba ayrılıyor: a) solo; b) kolektif; v) düet veya üçlü, dörtlü vb. Kadın danslarının ana kısmı hassas ve zarif melodiler, yavaş tempo, istikrarlı ritmik yapılarla karakterize edilir. Dans hareketlerine gelince; burada vücut, kol ve el hareketlerinden bahsedebiliriz. Bu hareketler esas olarak nazik, narin, zarif bir imajı somutlaştırmak için kullanılır. "Uzundere", "Vağzali", "Mirzeyi", "Kitgılıda", "Brilyant", "Turacı" vb. kadın oyunlarının koreografik içeriği farklı görüntü ve içeriklerle ilişkili olduğundan, koreografik metnin oluşturulmasında farklı performans yöntemleri yer almaktadır. Azerbaycan kadın halk oyunlarının gelişmesinde ve yeni mesleki standartlara ulaşmasında sahne kompozisyonlarının büyük rolü olmuştur. Azerbaycan'ın profesyonel kadın dansçıları Amina Dilbazi, Leyla Vakilova, Humar Zülfugarova, Roza Celilova, Afag Melikova ve diğerleri bu sanatın gelişmesinde özel hizmetlerde bulunmuşlar ve kadın danslarının en güzel sahne kompozisyonlarını oluşturmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan halk dansları, kadın, Uzundara, Vagzali, Mirzayi, sahne düzenlemesi, koreografi.

Kaynakça

• Abdullayeva, E.A. (2015). Alibaba Abdullayev. Bakü: Nurlan Yayıncılık.
• Behmenli, R.B. (2018). Azerbaycan halk danslarının ritmik özellikleri. (Yayımlanmış doktora tezi). Bakü Müzik Akademisi, Bakü.
• Behmenli, R.B. (2021a). Azerbaycan eski dansları. Bakü: Doğu-Batı Yayıncılık.
• Behmenli, R.B. (2021b). Gelin havaları. Bakü: Bilim ve eğitim Yayıncılık.
• Farziyeva, S. (2014). Azerbaycan'ın Güneydoğu bölgesinin "Halay" dans şarkıları. Bakü: Çevirmen Yayıncılık.
• Hasanov, K.N. (1983). Eski Azerbaycan halk oyunları. Bakü: Işık Yayıncılık.
• Мелехов, А.В. (2015). Искусство балетмейстера. Композиция и постановка танца. Екатеринбург: Уральский государственный педагогический университет.
• Necefzadeh, A.N. (2004). Müzik aletlerimiz. Bakü: Binbir Şarkı Yayıncılık.
• Rahmanli A., Bashirov X. (2019). Ulusal dans sanatı. Bakü: Ecoprint Yayıncılık.
• Смирнов, И.В. (1986). Искусство балетмейстера. Москва: Просвещение.
• Уральская, В.И. (1982). Рождение танца. Москва: Советская Россия.
• Web kaynakları Azerbaycan Devlet Akademik Filarmonisi (t.y.) Erişim adresi: // https://az.wikipedia.org/wiki/Az%C9%99rbaycan_D%C3%B6vl%C9%99t_Akademik_Filarmoniyas%C4%B1
• Nahçivan yallısı. Cınar dans grubu (t.y.) Erişim adresi: //https://www.youtube.com/watch?v=9Om6DrovI-g