analysis of the contribution of playing without open strings to the development of transposition skills in baglama education

Yıl 2024, , 136 - 152, 31.12.2024

Ozgur Peker , Soner Algı

https://doi.org/10.31722/ejmd.1526720

Öz

This research aims to measure the effect of teaching practice prepared through exercises, etudes, and case studies created without using blank wires in bağlama education on transposition skills. A time series design, a quantitative research method and quasi-experimental design, was used. The study group consists of five students receiving bağlama training in the Department of Music Education at a university in Turkey. The expert group evaluating the study consists of three lecturers who are bağlama experts at universities. Literature review and performance evaluation forms were used as data collection tools. During the fourteen-week teaching period, exercises, etudes, and works prepared without using empty wires were applied. The pre-evaluation and time series data scored by experts were compared with the Wilcoxon signed ranks test, and descriptive analyses were made with tables and graphs. The results show that the applied teaching technique effectively improves the performance skills of participating students using the method without blank wires in bağlama arrangement.

Anahtar Kelimeler

Baglama/Saz, Baglama Training, Transposition, Muscle Memory, Time Series Design

BAĞLAMA EĞİTİMİNDE BOŞ TEL KULLANMADAN İCRA YÖNTEMİNİN TRANSPOZİSYON BECERİLERİNİN GELİŞİMİNE KATKISININ İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırma, bağlama eğitiminde boş tel kullanılmadan oluşturulan egzersiz, etüt ve örnek eserler aracılığıyla hazırlanan öğretim uygulamasının transpozisyon becerileri üzerindeki etkisini ölçmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemleri içinde yer alan ve yarı deneysel desenlerden biri olan zaman dizisi deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu, Türkiye’de bir üniversitenin Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Anabilim Dalında bağlama eğitimi alan beş öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma grubunu değerlendiren uzman grubu, çeşitli üniversitelerde görev yapan bağlama alanında uzman üç öğretim elemanından oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak literatür tarama ve performans değerlendirme formu kullanılmıştır. Çalışma kapsamında, boş tel kullanmadan icra yöntemiyle hazırlanan egzersiz, etüt ve eserler on dört haftalık bir öğretim süreci boyunca uygulanmıştır. Araştırmada uzmanların puanladıkları ön değerlendirme-son değerlendirme ve zaman dizisi verileri Wilcoxon işaretli sıralar testi ile karşılaştırılarak tablo ve grafiklerle betimsel analizleri yapılmıştır. Sonuçlar, uygulanan öğretim tekniğinin katılımcı öğrencilerin bağlama düzeninde boş tel kullanmadan icra yöntemiyle transpoze icra becerilerini geliştirmede etkili olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Bağlama/Saz, Bağlama Eğitimi, Transpozisyon, Kas Hafızası, Zaman Serisi Deseni

Kaynakça

• Börekçi, A. ve Nacakçı, Z. (2019). Bağlama’ da transpoze icra sırasında 24 ton eşit tampereman (24-tet) sisteminin uygulanabilirliği. T. Sağer, H. Arapgirlioğlu, K. Perçin Akgül ve K. Sürmeli (Ed.) Uluslararası Sanad Kongresi içinde (15-24. ss.). İstanbul: Türkiye.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. Çakmak Kılıç, E., Akgün, Özcan E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Durak, M. (2009). İlköğretim 1. ve 2. sınıflarda profesyonel keman eğitiminin teknikleri ve sorunları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Dursun, D. (2022). Yenilikçi kısa sap bağlama düzeni transpoze icrasında karşılaşılan problemler ve çözüm önerileri. (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Duygulu, M. (2018). Türkiye ‘nin halk müziği makamları. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Harmancı, İ. B. A. (2013). Şed makam mı şed icra mı? Rast Müzikoloji Dergisi, 1(1), 22-27.
• İzci, M. (2019). Düzenli piyano çalan konservatuvar öğrencilerinde elin antropometrik özellikleri, esneklik ve kas gücünün değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karaosmanoğlu, M. K. (2017). Müzik aritmetiği ve ses sistemleri. İstanbul: İTÜ Vakfı Yayınları.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın.
• Kılıç Tandoğdu, S. (2021). Trombon öğrenme, çalma tekniğine temel bir yaklaşım ve yaygın olarak karşılaşılan teknik eksiklikler ile çözüm önerileri. (Yayımlanmamış sanatta yeterlilik tezi). Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Eskişehir.
• Koo, T. K. ve Li, M. Y. (2016). A guideline of selecting and reporting ıntraclass correlation coefficients for reliability research. Journal of Chiropractic Medicine, 15(2), 155-163. https://doi.org/10.1016/j.jcm.2017.10.001
• Kudatgobilik, S. (2019). Klasik batı müziği icrasında literatür açısından ezber olgusu. Konservatoryum – Conservatorium, 6(1), 246-264.
• Lilliestam, L. (1996) On playing by ear, popular music. Cambridge University Press, 15(2), 195-216. https://doi.org/10.1017/S0261143000008114
• Özbek. M. (1998). Türk halk müziği el kitabı 1 terimler sözlüğü. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Polat Büyükgönenç, B. (2018). Okul öncesi müzik eğitiminin önemi ve eğitim yöntemleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Akademik Müzik Araştırmaları Dergisi, 4(7), 52-64.
• Siegel, S. ve Castellan, N. J. (1988). Nonparametrik statistics for the behavioral sciences. Second Edition. New Work: McGraw-Hill Book Com. 9(1), 1-9. http://dx.doi.org/10.5038/1936-4660.9.1.7
• Sönmez, E. (2021). Uzun sap bağlamada transpoze icraya yönelik geliştirilen etütlerin etkililik düzeyi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Erzurum.
• Türkoğlu, S, Çetin, F.H., Tanır, Y. ve Karatoprak, S. (2019). Çalışma belleği ve nörogelişimsel hastalıklar, Turkish Journal of Child and Adolescent Mental Health, 26, 52-62.
• Uygun Aydıner, M. ve Kılınçer, Ö. (2018). Enstrümantal müziği çalışırken ve öğrenirken kullanılan stratejiler ölçeğinin yapı geçerliğinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 374-387. Yılmaz, Ç. (2022). Pikolo flütün tarihsel gelişimi ile kullanım teknikleri ve orkestrada önemli soloları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Eskişehir.