TRADITIONAL MUSİC CULTURE IN GÖNEN

Yıl 2025, Sayı: 26, 190 - 207, 30.06.2025

Emre İçöz , M. Ayça Acar , Zeynel Turan

https://doi.org/10.31722/ejmd.1554976

Öz

TThis research was conducted to determine the historical development, genres and forms of traditional music culture of Gönen district. Within the scope of the research, the notes belonging to the data obtained from single, double and multiple interviews were transferred to digital media, the information belonging to the works was classified according to various parameters (maqam, rhythmic and basic musical information), tags were created and tabulated on the basis of the work. The data obtained were tried to be interpreted in a descriptive way. Face-to-face interviews were conducted between 17.11.2022 and 20.04.2024. In line with the importance and needs of the subject, each participant was interviewed more than once at different times.
It is aimed to bring new works obtained with the interview form, audio and video recordings in the compilation
studies to the literature. The historical background of the different socio-cultural structure of the local people in the district was investigated, and it was seen that the findings obtained as a result of the research were intertwined with the musical structure of the region. In addition to the traditional music genres and performance forms of the Teke region, it has been observed that the belief structure has its own characteristic structure within the traditional music culture. As a result of the compilations made in the field, a total of 24 works that were not included in the literature were compiled. When the compiled works are classified according to their lyrical elements, 5 of the works are Teke Region Folk Songs, 5 are Deyiş, 3 are Hymns, 2 are Duvazı İmam, 2 are Mersiye, 2 are Semah, 1 is Şahlama, 1 is Gelin Okşaması, 1 is Zeybek. In addition to these, 1 Lullaby and 1 Mâni were collected from the
area.

Anahtar Kelimeler

Isparta , Gönen , Traditional Music Culture , Turkish Folk Music , Compilation , Semah.

GÖNEN'DE GELENEKSEL MÜZİK KÜLTÜRÜ

Öz

Bu araştırma Gönen ilçesi geleneksel müzik kültürünün tarihsel gelişimi, tür ve biçimlerinin tespiti için yapılmıştır. Araştırma kapsamında tekli, ikili ve çoklu görüşmelerden elde edilen verilere ait notalar dijital ortama aktarılarak, eserlere ait bilgiler çeşitli parametrelere göre (makam dizileri, ritmik ve temel müzikal bilgiler) sınıflandırılarak künyeleri oluşturulmuş ve eser bazında tablo haline getirilmiştir. Elde edilen veriler betimsel bir yolla yorumlanmaya çalışılmıştır. Yüz yüze yapılan görüşmeler 17.11.2022 ile 20.04.2024 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Konunun önemi ve ihtiyaçları doğrultusunda her bir katılımcı ile farklı zamanlarda birden fazla kez görüşülmüştür. Derleme çalışmalarındaki görüşme formu, ses ve görüntü kayıtları ile elde edilen yeni eserlerin literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Yöre halkının farklı sosyo-kültürel yapısının ilçedeki tarihsel geçmişi araştırılmış, araştırma neticesinde elde edilen bulguların yörenin müziksel yapısıyla iç içe olduğu görülmüştür. Teke yöresi geleneksel müzik tür ve icra biçimlerinin yanı sıra inançsal yapının geleneksel müzik kültürü içinde kendine özgü karakteristik bir yapıda olduğu görülmüştür. Alanda yapılan derlemeler sonucu, literatürde yer almayan toplamda 24 eser derlenmiştir. Derlenen eserler söz unsurlarına göre sınıflandırıldığında eserlerin, 5’i Teke Yöresi Türküsü, 5’i Deyiş, 3’ü İlahi, 2’si Duaz-ı İmam, 2’si Mersiye, 2’si Semah, 1’i Şahlama, 1’i Gelin Okşaması, 1’i Zeybektir. Bunların yanında alandan 1 adet Ninni ve 1 adet Mâni derlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Isparta , Gönen , Geleneksel Müzik Kültürü , Türk Halk Müziği , Derleme , Semah.

Kaynakça

• Akın, B. (2018). Kültürel Bellek ve Müzik. Konservatuvar Dergisi, 13, 101-117.
• Armağan, A. (2008). XV. ve XVI. Yüzyıllarda Teke Sancağında Konar-Göçerler: Sosyo-Ekonomik ve Demografik Durumları. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Yörükler ve Türkmenler, 71-133.
• Assmann, J. (1995). Collective Memory And Cultural İdentity. Cultural History/Cultural Studies, 65, 125-133. Blight, D. W. (2015). Bellek patlaması: neden ve neden şimdi. (Editörler), Pascal Boyer ve James V. Wertsch. (Çev: Yonca Aşçı Dalar), Zihinde ve Kültürde Bellek, İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• Demirci, D. (2009). Demirci Mehmet Efe ve Isparta’nın İğdecik Köyündeki Karargâh Konağı. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22, 127.
• Emnalar, A. (1998). Tüm Yönleriyle Türk Halk Müziği ve Nazariyatı, 1. Baskı. İzmir: Ege Üniversitesi Basım Evi.
• Harvey, A. (2008). The Village, Ed. E. Jeffreys-J. Haldon-R. Cormack, The Oxford Handbook of Byzantine Studies, Oxford.
• Haşhaş, S. (2017). Geleneksel Türk Halk Müziğinde Yörelere Özgü Müzikal Kimlik Saptamaları: Doğu Anadolu Bölgesi Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Malatya İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Hoşsu, M. (1997). Geleneksel Türk Halk Müziği Nazariyatı, 1.Baskı. Konya: Peker Ambalaj, Kâğıt San. Tic. Hürmüzlü, B., Köker, H., ve Mörel, A. (Ed), (2019). Antik Dönemden Günümüze Isparta’nın Kültürel Mirası. Ankara: Desen Ofset A.Ş.
• İlhan, M. (2018). Kültürel Bellek, Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Hatırlama. Universal Journal of History and Culture, 1(2), 219-224
• Kanca, E. (2020). Sözlü Kültür ve Yazı Takıntısı, Journal of Awareness, 5(4), 535-546.
• Ong, J.W. (2003). Sözlü ve Yazılı Kültür, Çev. S. P. Banon. İstanbul: Metis Yayınları.
• Ong, W.J. ve Ç. Banon, S. (1999). Sözlü ve Yazılı Kültür. İstanbul: Metis Yayınları.
• Orhonlu, C. (1987). Osmanlı İmparatorluğu’nda Aşiretlerin İskânı, 1.baskı. İstanbul: Eren Yayıncılık.
• Paşaoğlu, S. (2009). Müzik Kültüründe Sözlü ve Yazılı Aktarım. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 2.
• Sami, B.S. (1983). Kuruluşundan Bugüne Kadar Isparta Tarihi, 1.baskı. İstanbul: Serenler Yayın evi.
• Sarısözen, M. (1962). Türk Halk Musikisi Usulleri. Ankara: Milli Posta Matbaası.
• Seale, C. (1999). Quality in qualitative research. Qualitative Inquiry, 5, 4.
• Demirgil, S. (2007). Mazideki Isparta-I. Isparta: Isparta Belediyesi Kültür Yayınları.
• Sönmez, V. ve Alacapınar, F.G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 2.Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yiğitbaşı, S. (1972). Eğirdir-Felekabad Tarihi. 1. Baskı. İstanbul: Çeltüt Matbaacılık.
• Yücel, H. (2011). Türk Halk Müziği Üzerine Bir İnceleme. Akademik Bakış Dergisi, 26, 1-13.