ANTIWORK HAREKETİ’NİN DOĞASINI ANLAMAYA ÇALIŞMAK

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 145 - 161, 15.05.2022

İrem Demirkaya

Öz

Birey doğduğu andan itibaren belirli “gerçekliklere” doğmaktadır. Bu gerçekliklerin yanında belirli kurumlar ve “devletin ideolojik aygıtları” olarak da nitelendirebileceğimiz belirli aygıtlar bireyi sarmaktadır. Aile, okul, iş, sosyal yaşam ve kitle iletişim araçları tarafından sarılan birey zaman zaman, açık ve/veya örtük biçimlerde mevcutları yıkmak, döngüden çıkmak için çeşitli yollar aramaktadır. Bu çalışma bu çıkış yollarından birini anlama gayreti nedeniyle ortaya çıkmıştır. Koşuşturma kültürü, uydurulmuş ihtiyaçlar ekseninde biçimlenen tüketim kültürü, kapitalizm ve onun “yeni” formu dijital kapitalizmle beraber birey belirli “hapishanelere” hapsolmuştur. Ve döngü değişiyor gibi görünse de özünde hep aynı kalmaktadır. Bu durum içerisinde birey çoğu kavramın, olgunun, öznenin farkına varmadan, idrak etmeden onu “yaşamaya” ve “gerçekleştirmeye” başlamaktadır. İş, çalışma, kariyer, meslek, emek, gayri maddi emek, sömürü, yabancılaşma, günlük hayat, gündelik hayat ve boş zaman hepimizin hayatının merkezinde olan lâkin tam anlamıyla sınırları belirlenemeyen kavramlardandır. Zaten çoğu birbirine karıştırılmakta, birbiri yerine kullanılmaktadır. Tüm bu olgular perspektifinde çalışma, Antiwork Hareketi’ni, bu hareketin ortaya çıkışında açık ve/veya örtük olarak yer alan oluşları, durumları ve eylemleri, hareketin etkilerini birey ve onun hayatındaki kilit özneler perspektifinde etraflıca betimlemeyi ve tanımlamayı amaçlamaktadır. Bu betimsel ve derleme çalışma sosyal paylaşım sitesi Reddit’te başlayan, COVID-19 Pandemisi sonrası yükselişe geçen, iş karşıtı, yeni nesil işçi hareketleri kapsamında değerlendirilen Antiwork Hareketi’nin doğasını anlamaya ve değerlendirmeye çalışacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çalışma, Emek, Gündelik Hayat, Boş Zaman, Antiwork Hareketi

Kaynakça

• Abdülhamid, M. (1993). İslâm ve Toplumsal Kalkınma. İstanbul: Koba Yayınları.
• Berger, P. L. (1961). Some general observation on the problem of work. The Human Shape of Work. (Ed. P. Berger). New York: Macmillan.
• Bull, C., Hoose, J. ve Wheet, M. (2003). Introduction To Leisure Studies. Prentice Hall, Essex.
• Castells, M. (2016). İletişim Gücü. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Certeau, M. D. (2009). Gündelik Hayatın Keşfi I. Eylem, Uygulama, Üretim Sanatları. L. A. Özcan (çev.). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Certeau, M. D., Giard L. ve Mayol, P. (2009). Gündelik Hayatın Keşfi II. Konut, Mutfak işleri. Ç. Eroğlu ve E. Ataçay (çev.).Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Cevizci, A. (2010). Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Deleuze, G. (1992). Postscript on the Societies of Control. October. 59.
• Doğan, M. (1996). Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: İz Yayınları.
• Drucker, P. (1994). Kapitalist Ötesi Toplum. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Fuchs, C. (2010). Labour in Informational Capitalism. The Information Society 26 (3): 176-196.
• Fuchs, C. ve Mosco V. (2014). Medya, Meta ve Sermaye Birikimi Marx Geri Döndü. F. Başaran (der.). İstanbul: NotaBene Yayınları.
• Fuchs, C. ve Sevignani, S. (2013). What is Digital Labour? What is Digital Work? What’s their Difference? And why do these Questions Matter for Understanding Social Media?. Triple C. 11 (2): 237-293.
• Gardiner, M. (2016). Gündelik Hayat Eleştirileri. B. Taşdemir ve D. Özçetin (çev.) Ankara: Heretik Yayınları.
• Giddens, A. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Granrose, C.S. (1995). A Model of Organizational Careers in National Contexts. Journal of Asian Business. 11(3), 5-25.
• Harootunıan, H. (2006). Tarihin Huzursuzluğu, Modernlik, Kültürel Pratik ve Gündelik Hayat Sorunu. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Lafargue, P. (1999). Tembellik Hakkı. V. Günyol (çev.). İstanbul: Cumhuriyet Gazetesi Yayınları.
• Lazzarato, M. (2005). Maddi Olmayan Emek İtalya’da Radikal Düşünce ve Kurucu Politika. İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• Lefebvre, H. (2010). Modern Dünyada Gündelik Hayat. I. Gürbüz (çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Lefebvre, H. (2012). Gündelik Hayatın Eleştirisi I. I. Ergüden (çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lefebvre, H. (2013). Gündelik Hayatın Eleştirisi II Gündelik Hayat Sosyolojisinin Temelleri. I. Ergüden (çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lefebvre, H. ve Regulier, K. (2005). Gündelik Hayat ve Ritmleri. E. Gen (çev.). Birikim Dergisi, 191, 79-85.
• Lordoğlu K., Özkaplan N. ve Törüner M. (1999). Çalışma İktisadı. İstanbul: Beta.
• Marx, K. (2012). Ücretli Emek ve Sermaye - Ücret Fiyat Kar. Ankara: Sol Yayınları.
• Mullett, S. (1988). “Leisure and Consumption: Incompatable Concepts?”. Leisure Studies. Volume: 7, 1988. Negri, A. ve Hardt, M. (2012). İmparatorluk. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Oskay, Ü. (1989). Modern Toplumlarda Gündelik Hayatın Sistemle Bütünleşmemiz ve Birey Olamayışımız Açısından Önemi. Brown, B. (1989). Marks, Freud ve Günlük Hayatın Eleştirisi içinde. Y. Alogan (çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Parker, S. (1995), “Towards a Theory af Work and Leisure”. Sociology of Leiusure A Reader. C. Critcher vd.(ed.). London: E&FN Spon.
• Püsküllüoğlu, A. (1995). Türkçe Sözlük. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Randall, B. (2007). Modernism, Daily Time And Everyday Life. Cambridge University Press.
• Ross, A. (2004). No-Collar: The Humane Workplace and Its Hidden Costs. Philadelphia: Temple University Press.
• Ryndina, M. ve Chernikov, G. (1978). Kapitalizmin Ekonomi Politiği. M. Çulhaoğlu (çev.). İstanbul: Bilim Yayınları.
• Schiller. D. (2015). Labor and Digital Capitalism. R. Maxwell, (der.) The Rutledge Companion to Labor and Media içinde. New York: Routledge.
• Şahin, Ö. ve Balta, E. (2001). Gündelik Yaşamı Dönüştürmek Ve Marksist Düşünce. Praksis Dergisi, 4, 185- 217.
• Şanlı, A. (2018). Gündelik Hayatın Dönüşümünde Bir İmkan Olarak Toplumsal Muhalefetin Değerlendirilmesi: Cumartesi Anneleri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Terranova, T. (2015). Bedava Emek: Dijital Ekonomide Kültür Üretimi. E. Bulut, A. Ateş (çev.). folklor/edebiyat. 21(83).
• Tınar, M. Y. (1996). Çalışma Psikolojisi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Young, R. A. ve Collin, A. (2000). Introduction: Framing The Future of Career, The Future of Career. A. Collin, R. A. Young (ed.) Cambridge University Press, Cambridge, 1-20.
• URL-1 www.sozluk.gov.tr (Erişim Tarihi: 01.03.2022).
• URL-2 www.sozluk.gov.tr (Erişim Tarihi: 01.03.2022).
• URL-3 www.sozluk.gov.tr (Erişim Tarihi: 01.03.2022).
• URL-4 www.sozluk.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.03.2022).
• URL-5www.sozluk.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.03.2022).
• URL-6 Ünal, Y. (2009), Bilgi Toplumunun Tarihçesi, Tarih Okulu. 123-144, Sayı: 5, Retrieved from http://www.johschool.com/Makaleler/294323555_123_pdfsam_5.pdf (Erişim Tarihi: 07.03.2022).
• URL-7 Brennen, S. ve Kreiss, D. (2014). Digitalization and Digitization. http://culturedigitally.org/2014/09/digitalization-and-digitization/ (Erişim Tarihi: 07.03.2022). URL-8 www.reddit.com/r/antiwork/ (Erişim Tarihi: 19.03.2022).
• URL-9 www.reddit.com/r/antiwork/ (Erişim Tarihi: 19.03.2022).
• URL-10 https://www.reddit.com/r/antiwork/ (Erişim Tarihi: 19.03.2022).
• URL-11 https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/despite-bonuses-and-salary-hikes-indias-it-sector-will-see-over-a-million-resignations-this-year/articleshow/87324879.cms (Erişim Tarihi: 19.03.2022).
• URL-12 https://www.usnews.com/news/economy/articles/2021-08-26/study-gen-z-millennials-driving-the-great-resignation (Erişim Tarihi: 19.03.2022). URL-13 https://www.reddit.com/r/antiwork/ (Erişim Tarihi: 21.03.2022).
• URL-14 https://www.npr.org/2021/12/10/1063112624/redditors-spam-kelloggs-job-portal-striking-workers-union (Erişim Tarihi: 21.03.2022). URL-15 https://www.theguardian.com/us-news/2021/oct/23/striketober-unions-strikes-workers-lasting-change (Erişim Tarihi: 21.03.2022).