Bilgisayara dayalı hesaplamalı metotlar ve donanım teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte, bilgisayarlar ses tanıma ve görüntü işleme gibi zor görevlerin üstesinden gelme konusunda daha güçlü hale gelmiştir. Ses tanıma, hesaplamalı veya analitik yöntemler kullanarak ses sinyallerinin metinsel karşılığını çıkarma görevidir. Ses tanıma aksanlar ve diller arasındaki değişkenlikler, güçlü donanım gereksinimleri, doğru modellerin üretilebilmesi için büyük veri setlerine olan ihtiyaç ve ses kalitesini etkileyen çevresel faktörlerden dolayı zor bir problemdir. Son yıllarda, Grafiksel İşleme Birimleri gibi donanım cihazlarının yükselen veri işleme yetenekleri yardımıyla derin öğrenme metotları, özellikle Özyinelemeli Sinir Ağları (ÖSA – Recurrent Neural Networks, RNN) ve RNN’in bir varyantı olan LSTM (Long Short Term Memory – Uzun Kısa Dönem Hafıza), ses tanıma alanında çok yaygın ve kabul gören metotlar haline gelmişlerdir. Literatürde, RNN ve LSTM ses tanıma ve ses tanımanın uygulamaları için katman sayısı, gizli katman sayısı ve yığın boyutu gibi çeşitli parametrelerle kullanılmaktadır. Kullanılan bu parametre değerlerin hangi kriterlere göre seçildiği ve bu parametre değerlerinin daha sonraki çalışmalarda da kullanılabilirliği ise incelenmemiştir. Bu çalışmada, LSTM hiperparametrelerinin ses tanıma performansına olan etkileri hata oranları ve derin mimari maliyeti dikkate alınarak incelenmiştir. Her bir parametre ayrı olarak değerlendirilmiş ve bu esnada diğer parametreler sabit tutulmuş ve parametrelerin ses verisi üzerindeki etkisi gözlemlenmiştir. Deneysel sonuçlarda, daha düşük hata oranları ve daha iyi ses tanıma performansı elde edebilmek için her parametrenin seçilen eğitim seti için farklı değerlere sahip olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, LSTM için en uygun parametrelerin seçilmesinden önce ses veri kümesi üzerinde farklı deneyler yapılarak her bir parametre için en uygun değerin bulunması gerektiği gözlemlenmiştir.
With the recent advances in hardware technologies and computational methods, computers became more powerful for analyzing difficult tasks, such as speech recognition and image processing. Speech recognition is the task of extraction of text representation of a speech signal using computational or analytical methods. Speech recognition is a challenging problem due to variations in accents and languages, powerful hardware requirements, big dataset needs for generating accurate models, and environmental factors that affect signal quality. Recently, with the increasing processing ability of hardware devices, such as Graphical Processing Units, deep learning methods became more prevalent and state-of-the-art method for speech recognition, especially Recurrent Neural Networks (RNNs) and Long-Short Term Memory (LSTMs) networks which is a variant of RNNs. In the literature, RNNs and LSTMs are used for speech recognition and the applications of speech recognition with various parameters, i.e. number of layers, number of hidden units, and batch size. It is not investigated that how the parameter values of the literature are selected and whether these values could be used in future studies. In this study, we investigated the effect of LSTMs hyperparameters on speech recognition performance in terms of error rates and deep architecture cost. Each parameter is investigated separately while other parameters remain constant and the effect of each parameter is observed on a speech corpus. Experimental results show that each parameter has its specific values for the selected number of training instances to provide lower error rates and better speech recognition performance. It is shown in this study that before selecting appropriate values for each LSTM parameters, there should be several experiments performed on the speech corpus to find the most eligible value for each parameter.
Speech recognition Deep learning RNNs LSTMs LSTMs hyperparameters
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Nisan 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Ejosat Özel Sayı 2020 (ARACONF) |