İç Mekân Kurgusunda Mobilya ve Mekân Kompozisyonu İlişkisi

Yıl 2021, Sayı: 25, 94 - 104, 31.08.2021

Yaprak Özel

https://doi.org/10.31590/ejosat.929007

Cited By: 2

Öz

Mobilyaların ve mekânların başlangıç ve gelişim sürecine bakıldığında yerleşik düzene geçilmesi ile başladığı görülmektedir. İşleve göre iç mekânın ve mobilyaların biçimlenerek yerleşmesi ise çok sonraki süreçte devreye girmektedir. Yerleşik düzenden önce ateşin yandığı mekân; çalışma, pişirme, yeme ve uyuma mekânı gibi işlevleri barındırabilmekteydi. Bu süreçte mobilya çok kısıtlı bir kesimin sahip olabildiği, sahip olan kişilerin ise yanlarında taşıdıkları ve dolaştırdıkları hareketli öğelerdi. Bu aşamada bahsi geçen düz bir tablanın mekân içindeki sabit kaideler üzerine yerleşmesi ile meydana gelen çalışma veya yemek masası gibi mobilyalardır. Asillerin soyluların, devlet görevlilerinin veya kralların sahip olabildiği o dönemki mobilyalar, günümüzde halen mobilyanın bir statü göstergesi olmasının nedenidir. Halk kesimi de, kendince ürettiği daha basit çevredeki ahşap ve taş gibi malzemelerle üretilmiş, kaba denilebilecek ve işlevin baskın tutulduğu mobilyalar kullanılmaktaydı. Mobilyalar ilk üretildikleri dönemden itibaren, beğeni ve değer öncelikli tutularak üretilmiş ve kimi dönemlerde ise bu statü göstergesi öğelere yapılan harcamalar nedeni ile ülke bütçelerinde sorunlar yaşanmıştır. Günümüzde halen güzel bulduğumuz beğendiğimiz mobilyalar ile iç mekânlarımızı donatmaktayız.

Mobilya iletişim özelliği sayesinde kullanıldığı dönemin değerlerini, malzeme teknolojilerini ve üretim-yapım tekniklerini toplumun sosyal, kültürel ve ekonomik yapısını bizlere aktarmaktadır. Bir çeşit geçmiş dönemlere ait veri bankası özelliği taşımaktadırlar. Mekân mobilya ilişkisi bu aşamalardan geçerek günümüze gelmiş toplumsal, sosyal, kültürel hareketlerle biçimlenmiş, teknoloji ile beslenerek gelişmiş ve günümüzde her kesimin bütçesine uygun çeşitli alternatifleri ile ulaşabileceği ihtiyaçlarına ve beğenisine göre seçebildiği bir öğe haline gelmiştir.

Mobilya öğesinin biçimlendirilmesi, iç mekân içindeki yerleşimi, konumu ve diğer mobilyalarla kuracağı ilişki birer kompozisyon kurgusu oluşturmaktadır. İç mekânın tasarımında işlev ve gerekleri konumlandırıldıktan sonraki aşama kullanıcının ihtiyaçlarını-eylemlerini karşılayacak ve onu destekleyecek mobilyaların seçimidir. Kompozisyonun bir öğesi olan mobilyaların aynı şekilde ana hizmet eylemleri öncelikli biçimlendiriliş nedenleridir. Temelde her eşyanın veya mobilyanın var olma nedeni bir ihtiyaca cevap vermektir. Mobilyalar, mekân içindeki kompozisyonun biçimlendirici ve tamamlayıcı öğeleridir. Bu düzenleme aşamasında kullanılabilecek yöntemler ve kompozisyon türleri bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Kütle, kütleler kompozisyonu, benzer ve farklı kütleler ile oluşturulabilecek kompozisyon türleri, tasarım ilkelerinin önderliğinde kazandırdığı kurgusal etkiler, mobilya-mobilya ve mobilya mekân ilişkileri üzerinden aktarılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İç mekân tasarımı, Mobilya, Kompozisyon.

The Relationship Between Furniture and Space Composition in Interior Design

Öz

Looking at the initial and development process of the furniture and spaces, it is seen that it started with the transition to the settled order. According to the function, the interior space and furniture are shaped and settled in the very next process. The place where the fire was burning; It could accommodate functions such as working, cooking, eating and sleeping spaces. In this process, furniture was the moving elements that a very limited segment could own and carried around with them. Furniture such as a study or dining table created by placing a flat table on fixed bases in the space. The furniture of that period, which may have been owned by nobles, government officials or kings, is the reason why it is still a status indicator today. The public also used simpler furniture that they produced themselves. Furniture produced with materials such as wood and stone around them, which can be called rough, was used. Furniture has been produced by prioritizing taste and value since the period they were first produced, and sometimes there were problems in the country's budgets due to the expenditures made on items that indicate this status. Today, we still equip our interiors with the furniture we like, which we find beautiful.

Furniture conveys the values of the period in which it is used, material technologies and production-production techniques, the social, cultural and economic structure of the society. It is like a database of past periods.

The space-furniture relationship has been shaped by the social and cultural movements that have come to the present day through these stages, developed by feeding with technology, and today it has become an element that every segment can choose according to their needs and tastes with various alternatives suitable for their budget.

The shaping of the furniture element, its placement in the interior, its location and the relationship it will establish with other furniture constitute a composition setup. The next step in the design of the interior is the selection of furniture that will support the needs and actions of the user after the functions and requirements are located. Furniture, which is an element of the composition, is also the primary reasons for shaping the main service actions. Basically, the reason why every item or furniture exists is to answer a need. Furniture are the formative and complementary elements of the composition in the space. The methods and composition types that can be used in this arrangement stage are the subject of this study. Mass, composition of masses, types of composition that can be created with similar and different masses are conveyed through the fictional effects gained under the leadership of design principles, furniture-furniture and furniture-space relations.

Anahtar Kelimeler

Interior design, Furniture, Composition.

Kaynakça

• Ash, D., Brunhammer, Y., Buffet-Challié, L.,Butler, T. J., Ciechanowiecki, A., Christie, A, Coleridge, A., Grandjean, S., Handley-read, C., Harris, R. J., Hayward, H., Hillier, J., Honour, H.,Hunt, J., Huth, H., Joy, E.T.,Liversidge, J., Maszkowsak, B., Medley, M., Meister,W. P., Musgrave, C., Scheurleer, Th. H. L., Schefer, H., Smith, C. R., Thorton, P. “World Furniture”, Leefung-Asco basımevi, The Hamlyn Publishing Group Limited yayınevi, ISBN NO: 0600039552, 1965, İngiltere
• Baudrillard, J. 2011 Nesneler Sistemi. (O. Adanır. ve A. Karamollaoğlu, Çev.). Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul
• Berkin, G., Özcan, U., (2017), “Oturmanın Ergonomisi”, Yapı Dergisi (ISSN: 1300-3437, DAAI-Design and Applied Arts Index), Sayı: 426, s:140.
• Boyla, O., 2016. Mobilya Tarihi. http://www.youblisher.com/p/589306-Mobilya-Tarihiekitaplarim-tr-gg/ (E.T.: 04.04.2016)
• Güner, B. N., 1989 “Fonksiyonun Forma Etkisi ve Etkisizliği” Yayımlanmamış Profesörlük Çalışması, İstanbul
• Hinchman, M. “History of Furniture: A Global View”, 1 Eylül 2010, 1. Baskı, Fairchild Books, ISBN 13: 9781563675447, Amerika Birleşik Devletleri.
• Küçükerman, Ö. 1971.”Kişi-Çevre İlişkilerinde Çağdaş Gelişimler ve Oturma Eylemi” (Doçentlik Tezi), İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, İstanbul
• Önder, T., 1998. Dr. Öğr. Üyesi Önder Turan’a ait (Güz yarıyılı) Mobilya Tasarımı Ders Notları (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) İstanbul
• Önder, T., 1989. “Mekân Örgütlenmesi açısından Mobilya Mobilya İlişkileri”. Antik&Decor dergisi Antika, Dekorasyon Ve Sanat Dergisi, sayı:1,ss: 24-26.
• Önder, T., 1989. “Tanım-Tasarım-Yapım-Tüketim açısından Mobilya %...”. Antik&Decor dergisi Antika, Dekorasyon Ve Sanat Dergisi, sayı:2,ss: 22-24.
• Özel, Y., Ürük, Z.F, “Use of Plastic Materials in Furniture Design and Production”, International Journal of International Journal of Advanced Research and Review, Yıl:4, sayı:1, Ocak 2019, ss. 1-13, ISSN NO: 2455-7277
• Özel, Y. Ürük, Z.F, “Mobilya- Biçim- Tercih”, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, Nisan 2021 ,sayı:23, ss. 589 -600, ISSN NO: 2148-2683, DOI: 10.31590/ejosat.888726
• Söğüt. M. A., 2004. “Oturma elemanının tasarımında strüktür ve yüzey kaplama malzemesinin biçime etkisi”, Sanatta Yeterlilik Tezi. İstanbul. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü
• Suri. L., 2020. “Değişim Sürecinde Konut ve Çevre İlişkileri”. Journal of StrategicResearch in Social Science, 6(1), 51-64., Doi: 10.26579/josrss.107 (Yayın No: 6302048)
• Suri. L., 2020. “Uygulama Süreci ve Uygulama Aracı Seçiminde Etkin Kriterler”. Journal of Strategic Research in Social Science, 6(1), 45-62., Doi: 10.26579/jocrest.55 (Yayın No: 6302099)
• Toka, C. 1978. “İnsan Araç Bağlantısında Ergonomik Tasarım İlkeleri”. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi. İç Mimarlık ve Endüstri Tasarımı Kürsüsü
• Url-1: https://www.thepinnaclelist.com/design/penthouse-interior-design-los-angeles-ca-usa-georgios-tataridis/attachment/001-penthouse-interior-design-los-angeles-ca-usa-georgios-tataridis/ (E.T.: 01.03.2021)
• Url-2: https://tr.pinterest.com/pin/408772103673632013/ (E.T.: 10.03.2013)
• Url-3: https://www.sohomod.com/blog/qtz-lounge-chair-concept-by-alexander-lotersztain-for-derlot/?epik=dj0yJnU9emRObk9pV3RZQk9sYXBMM2dLYWVYb3ZldVp0UGh2UWEmcD0wJm49Qk9Hc2FnbUtpNGc2YU1qM0JmekxUUSZ0PUFBQUFBR0NFV2JF (E.T.: 15.04.2015)
• Url-4: https://www.architecturaldigest.com/gallery/kara-mann-chicago-apartment#1 (E.T.: 24.07.2018)
• Url-5: https://www.digsdigs.com/curved-sofas-to-make-a-statement/ (E.T.:22.04.2021)
• Url-6: https://tr.pinterest.com/pin/470485492307863047/
• Url-7: https://tr.pinterest.com/pin/84864774215730566/
• Url-8: https://visi.co.za/iconic-designs-roche-bobois-bubble-collection/ (E.T.:22.08.2018)
• Url-9: https://www.eclectictrends.com/3-color-trends-2018-by-alcro/ (E.T.: 08.11.2017)
• Url-10: https://3dkonut.com/merdiven-kitaplik-tasarimlari/resim-galerisi (E.T.:20.04.2021)
• Url-11: https://casavogue.globo.com/Design/Moveis/noticia/2019/01/6-estantes-e-organizadores-criativos-para-deixar-casa-em-ordem-com-estilo.html (E.T.:06.01.2019)
• Url-12: https://www.touchedinteriors.co.uk/buy/swirl-gauche-chaise-longue-sofa_5413.htm (E.T.: 22.06.2021)
• Url-13: https://www.wallpaper.com/design/achille-salvagni-launches-a-study-in-green-at-london-atelier#179538 (E.T.: 8.10.2016)
• Url-14: https://tr.pinterest.com/pin/322077810839000377/ (E.T.:10.08.2012)
• Url-15: https://www.designboom.com/design/marc-ange-peacock-chair-collection-visionnaire-design-miami-12-06-2019/
• Url-16: https://tr.pinterest.com/pin/319192692386877420/ (E.T.:12.06.2019)
• Url-17: https://moroso.it/prodotti/do-lo-rez-divani/?lang=en (E.T.:18.05.2020)
• Url-18: https://dornob.com/tessellating-black-blocks-create-free-form-furniture/ (E.T.:05. 07.2013)
• Url-19: https://tr.pinterest.com/pin/7951736831629662/