Türkiye'de Kilise Yapılarının Korunması Üzerine Bir Araştırma: Yalova/Esenköy Azize Paraskevi Kilisesi Örneği

Yıl 2021, Sayı: 28, 1107 - 1111, 30.11.2021

Tuba Nur Olğun

https://doi.org/10.31590/ejosat.1012945

Öz

Türkiye, stratejik konumu ve köklü geçmişiyle, tarihten günümüze ulaşan süreçte pek çok medeniyetin ilgisini çeken bir yerleşim alanı olmuştur. Anadolu’nun birçok noktasında büyük medeniyetler hüküm sürmüş ve bunlardan geriye, dönemin kültürel niteliklerini yansıtan eserler kalmıştır. Bu eserlerin başında, geçmişi neredeyse insanlık tarihi kadar eskiye uzanan ibadet yapıları gelmektedir.
İbadet, oldukça eski tarihlerden itibaren insanlık için yaşamsal bir ihtiyaç olarak değerlendirilmiştir. Bu bağlamda gerek açık alanda, gerekse inanca özgü olarak tasarlanan ve inşa edilen yapıların içinde uzun yıllar boyunca ibadet etme eylemi gerçekleştirilmeye devam etmiştir. Her inanç, ibadet mekânları açısından kendi gerekliliklerini beraberinde getirse de özellikle mimari anlamda pek çok ortak noktanın bulunduğunu belirtmek mümkündür. Bu anlamda geçmişten günümüze ulaşan ve korumaya değer nitelikleriyle öne çıkan ibadet yapılarının belgelenmesi ve incelenmesi, gelecekte inşa edilecek olan ibadet yapılarının tasarımlarına ilham kaynağı sağlamak açısından da büyük önem taşımaktadır.
Çalışmanın amacı, tüm dünyada yaygın olarak görülen ve Türkiye’de önemli örnekleri bulunan kilise yapılarının koruma durumunu irdelemek ve bu bağlamda; literatürde hakkında yeterince bilgi bulunmayan Esenköy Azize Paraskevi Kilisesi’nin korunmasına katkı sağlamaktır. Çalışma kapsamında Türkiye’de bulunan ve koruma altında olan çeşitli kilise yapıları, ilgili literatür ışığında incelenmiştir. Ardından Esenköy Azize Paraskevi kilisesinin günümüzdeki durumu ele alınarak korunmuşluk durumu üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışma yöntemini kaynakların incelenmesi ve yerinde gözlemler oluşturmaktadır. Sonuç olarak yapılan çalışma ile Türkiye’de, tüm ibadet yapılarının korunması bağlamında kilise yapılarının sorunlarına ve Esenköy Azize Paraskevi Kilisesi’nin koruma açısından önemine dikkatin çekileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Koruma, Kilise, Yalova, Esenköy, Azize Paraskevi Kilisesi.

A Study on Conservation of Church Buildings in Turkey: The Example of Yalova/Esenköy Azize Paraskevi Church

Öz

Turkey, with its strategic location and deep-rooted past, has been a settlement area that has attracted the attention of many civilizations in the process that has reached the present day. In many parts of Anatolia, great civilizations ruled and artifacts reflecting the cultural characteristics of the period remained. At the forefront of these works are the places of worship that date back to almost as old as the history of humanity.
Worship has been considered as a vital need for humanity since ancient times. In this context, the act of worshiping continued for many years, both in the open area and inside the structures designed and built specifically for the faith. Although each belief brings its own requirements in terms of places of worship, it is possible to state that there are many common points, especially in terms of architecture. In this sense, the documentation and examination of the worship structures that have survived from the past and stand out with their qualities worth conserving are also of great importance in terms of providing inspiration for the designs of the places of worship that will be built in the future.
The aim of the study is to examine the conservation status of church buildings, which are widely seen all over the world and have important examples in Turkey, and in this context; To contribute to the conservation of Esenköy Azize Paraskevi Church, about which there is not enough information in the literature. Within the scope of the study, various church structures in Turkey that are under conservation were examined in the light of the relevant literature. Then, the present situation of the Esenköy Azize Paraskevi church was discussed and evaluations were made on the state of conservation. The study method consists of examining the sources and on-site observations. As a result, it is thought that the study will draw attention to the problems of church buildings in Turkey in the context of the conservation of all worship buildings and the importance of Esenköy Azize Paraskevi Church in terms of conservation.

Anahtar Kelimeler

Conservation, Church, Yalova, Esenköy, Azize Paraskevi Church.

Kaynakça

• Ahunbay, Z. (2004). Historic Environment Conservation and Restoration , Istanbul, Turkey: YEM Publication.
• Atıcı, E. and İnceoğlu, M. (2020). “The Legibility of Saint Anthony Church from an Architectural Perspective”, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, vol. 35:3, pp: 1499-1508.
• Esenköy Municipality (2021). Azize Paraskevi Church archive.
• Eşmeli, İ. (2014). “The Church And Metaphors For 'Church' in Christian History”, Turkish Studies, vol. 9(5), pp. 953-966.
• Google Earth (2021). Aerial photography of Esenköy.
• Güngör Açıkgöz, Ş. and Ahunbay, Z. (2008). “Conservation Proposals for the 19th Century Kayseri Churches”, itüjournal/a Architecture, Planning, Design, vol. 7(2), pp. 26-37.
• Olğun, T. N. and Yörür, N. (2020). “Rural Settlement Properties And Conservation Problems Of Nohutalan Neighborhood (Village) In Izmir, Urla”, International Social Sciences Studies Journal, vol. 6(73), pp:4865-4886.
• Tapur, T. (2009). “A Historical Settlement in Konya: Sille”, Turkish Geoghraphy Journal, vol. 53, pp: 15-30.
• URL 1 https://tr.wikipedia.org/wiki/Aziz_Vukolos_Kilisesi, date of access: 20.10.2021.
• URL 2 https://www.izmir.bel.tr/tr/Projeler/ayavukla-kilisesi-kent-yasamina-katildi/1577/4, date of access: 11.10.2021.
• URL 3 https://www.esenkoy.bel.tr/content/159/Esenk%C3%B6y+Tarihi, date of access: 11.10.2021.
• URL 4 https://tr.wikipedia.org/wiki/Yalova_(il)#/media/Dosya:Yalova_districts.png, date of access: 20.10.2021.