Tedarik Zinciri Yönetimi Performansını Etkileyen Kritik Faktörlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Sayı: 36, 36 - 40, 31.05.2022

İrem Duzdar Argun Deniz Kaya

https://doi.org/10.31590/ejosat.1099008

Öz

Günümüzde gittikçe küreselleşen dünyada tedarik zincirleri çok büyük önem taşır. Şirketlerin başarısı tedarik zincirinin performansına bağlıdır. Bir hammadde ya da hizmetin tedarikçiden müşteriye kadar geçen tüm faaliyet ve bilgi akışı tedarik zinciri yönetimidir. Tedarik zinciri yönetimi çok geniş ve birçok faaliyeti kapsayan süreçlerden oluşur. Tedarik zincirinin karmaşık yapısı dolayısıyla performans ölçümü zorlayıcı olabilmektedir. Tedarik zinciri performansını değerlendirirken zincir boyunca her bir üye tek tek değerlendirilmemeli zincirin geneline bakılmalıdır. Tedarik zinciri performans tasarımı yapılırken zincirin her sürecini kapsayan kriterler seçilmesine dikkat etmek gerekmektedir. Bu çalışmada tedarik zincirinin performansını etkileyen bazı kritik faktörler belirlenmiş ve alanında uzman kişilerin görüşü alınarak iki farklı çok kriterli karar verme tekniklerinden olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ve Adım Adım Değerlendirme Oran Analizi (SWARA) yöntemleriyle değerlendirilmiştir. Bu uygulamalar sonucunda seçilen kriterlerden tedarik zinciri performansını etkileyen en önemli ana ve alt kriter belirlenmiştir. Diğer kriterler önem sırasına göre sıralanıp yorumlanmış ve tedarik zinciri performans modeli kullanırken gerekli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

SWARA, Analitik Hiyerarşi Süreci, Tedarik zinciri performansı, Tedarik Zinciri Yönetimi

Supply Chain Management Performance Factors Evaluation with Analytical Hierarchy Process (AHP) and SWARA

Öz

In today’s increasingly globalized world, supply chains are of great importance. The success of companies depends on the performance of the supply chain. A raw material or the entire supply chain of activity and information flow of the service from the supplier to the customer it is the management. Supply chain management is a very wide range of processes that cover many activities occurs. Due to the complex structure of the supply chain, performance measurement can be challenging. When evaluating supply chain performance, each a member should not be evaluated individually, but should be looked at throughout the chain. While designing the supply chain performance system, criteria covering all processes of the chain should be selected. In this study, using the Analytical Hierarchy Process (AHP) and SWARA methods, some critical factors of supply chain performance have been identified by consulting experts. The most important criteria selected as a result of the applications were determined, and then the most important main and sub-criteria affecting the supply chain performance were selected. While using the supply chain performance model, other criteria were listed in order of importance, interpreted and necessary suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

SWARA, Supply chain performance, Supply chain management, Analytical Hierarchy Process

Kaynakça

• Erdem, G. (2013). Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının benimsenmesinin, tedarik zinciri ve işletme performansına etkisi (Master's thesis, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Yavuz, O., & Ersoy, A. (2013). Tedarik Zinciri Performansinin Değerlendirilmesinde Kullanilan Değişkenlerin Yapay Sinir Aği Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 209-256.
• Yüksel, H. (2004). Tedarik zincirleri için performans ölçüm sistemlerinin tasarımı. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 143-154.
• Özbek, A. (2017). Çok kriterli karar verme yöntemleri ve excel ile problem çözümü. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Saaty,T. L. (1980) The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation. McGraw-Hill New York.
• Thomas, P. G., & Doherty, P. C. (1980). The Analytic Hierarchy. In Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation, McGraw-Hill.
• GÖRENER, A. (2021). SWARA Metodu ile Kriter Önceliklendirme: Tedarikçi Performansının Değerlendirilmesi. Working Paper Series, 2(2), 32-39.
• Chin, K. S., Chiu, S., & Tummala, V. R. (1999). An evaluation of success factors using the AHP to implement ISO 14001‐based EMS. International Journal of Quality & Reliability Management.
• Lebas, M. J. (1995). Performance measurement and performance management. International journal of production economics, 41(1-3), 23-35.
• Özdemir, A. İ. (2004). Tedarik zinciri yönetiminin gelişimi, süreçleri ve yararları. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (23).