Fen Bilimleri Derslerinde Etkileşimli Tahta İle Laboratuvarın Birlikte Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 47 - 69, 30.08.2024

Merva Bulut Mustafa Yazıcı

https://doi.org/10.69918/ejte.1441179

Öz

Bu çalışmada Fen bilimleri ve Sınıf öğretmenlerinin Fen bilimleri derslerinde etkileşimli tahta ile laboratuvarın birlikte kullanımının öğrenme ve öğretme süreci üzerindeki etkileri ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 2020- 2021 eğitim öğretim yılı Kahramanmaraş ili Onikişubat ve Dulkadiroğlu merkez ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaokullarda görev yapan 50 Fen bilimleri öğretmeni ve 50 Sınıf öğretmeninin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Ölçüt örnekleme yönteminde öğretmenlerin çalıştığı okullarda etkileşimli tahta ile laboratuvar bulunması gözetilmiştir. Çalışmada mevcut durumu belirlemek amacıyla tarama yönteminden yararlanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen etkileşimli tahta ile laboratuvar kullanımının öğrenme ve öğretme süreci üzerindeki etkileri ile ilgili 30 sorudan oluşan öğretmen görüş anketi kullanılmıştır. Elde edilen verilerden SPSS programı yardımıyla her bir soru için frekans ve yüzde değerler hesaplanmıştır. Frekans ve yüzde değerleri tablolar haline getirilmiştir. Etkileşimli tahta ile laboratuvar birlikte kullanıldığı zaman öğrenmenin daha kalıcı olacağı, öğrenilen bilgilerin günlük yaşama daha rahat bir şekilde aktarılacağı ve aynı zamanda öğrencilerin derse karşı ilgi ve isteklerinin daha fazla olacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Etkileşimli tahta, Fen Bilimleri, Laboratuvar kullanımı, Öğretmen görüşü

Teacher's Opinions On The Combined Use Of Interactive Board And Laboratory In Science Lessons

Öz

In this study, it is aimed to determine the views of science and classroom teachers about the effects of using interactive whiteboard and laboratory together in science lessons on the learning and teaching process. The study was carried out with the participation of 50 science teachers and 50 classroom teachers working in secondary schools affiliated to the Ministry of National Education in the central districts of Onikişubat and Dulkadiroğlu in Kahramanmaraş province in the 2020-2021 academic year. In the study, criterion sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used. In the criterion sampling method, the presence of an interactive whiteboard and a laboratory in the schools where the teachers work was taken into consideration. In the study, the scanning method was used to determine the current situation. As a data collection tool, a teacher's opinion questionnaire consisting of 30 questions about the effects of the use of the interactive whiteboard and the laboratory on the learning and teaching process, developed by the researcher, was used. Frequency and percentage values were calculated for each question with the help of SPSS program from the obtained data. Frequency and percentage values have been tabulated. It has been concluded that when the interactive whiteboard and the laboratory are used together, learning will be more permanent, the learned information will be transferred to daily life more easily, and at the same time, students will have more interest and desires towards the lesson.

Anahtar Kelimeler

Interactive board, Laboratory use, Science, Teacher

Kaynakça

• Aflalo, E., Zana, L., & Huri, T. (2018). The interactive whiteboard in primary school science and interaction. Interactive Learning Environments, 26(4), 525-538. https://doi.org/10.1080/10494820.2017.1367695
• Ahmed, M. E., & Hasegawa, S. (2021). Development of online virtual laboratory platform for supporting real laboratory experiments in multi https://doi.org/10.3390/educsci11090548
• Akçöltekin, A. (2008). İlköğretim fen bilgisi derslerinde laboratuarların yeri ve laboratuar yeterlilikleri (Tez No. 246336) [Yüksek lisans tezi, Kafkas Üniversitesi-Kars]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Akgün, S. (2008). Fen bilgisi öğretiminde laboratuvar kullanımının öğrencilerin başarılarına disiplinler arası etkisi. (Tez No. 276268) [Yüksek lisans tezi, Kafkas Üniversitesi-Kars]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Akıncı, B. (2020). Fen bilimleri dersi öğretim programı ve ölçme değerlendirme araçlarının akademik becerilerin izlenmesi ve değerlendirilmesine (ABİDE) göre incelenmesi (Tez No. 617651) [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi-Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Ariely, M., & Yarden, A. (2021). Language as a realization of scientific reasoning in scientific texts and its importance for promoting secondary school students' disciplinary literacy. In The Routledge Handbook of Scientific Communication (pp. 370-380). Routledge.
• Aslam Orkun, M., & Bayırlı, A. (2019). Öğrenme stratejileri ve öğretimi. Maarif Mektepleri Uluslararası Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 2(1), 64-74.
• Ayas, A., Çepni, S., Akdeniz, A.R., Özmen, H., Yiğit, N., & Ayvacı, H. Ş. (2016). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi (13. Baskı). Pegem Akademi.
• Aydoğdu, B. (2016). A study on basic process skills of turkish primary school students. Eurasian Journal of Educational Research, 16(67).
• Aydoğdu, B., & Ergin, Ö. (2008). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkileri. Ege Eğitim Dergisi, 9(2), 15-36.
• Aydoğmuş, M., & Şentürk, C. (2023). An investigation into the predictive power of reflective thinking on learning strategies. Reflective Practice, 24(2), 210-223. https://doi.org/10.1080/14623943.2022.2158796
• Bayır, E., & Kahveci, S. (2022). Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarının bilimsel süreç becerileri açısından incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 11(1), 253-262. https://doi.org/10.30703/cije.1026825
• Baykan, P. (2015). Kimya öğretmenlerinin etkileşimli tahta kullanımına ilişkin ihtiyaçlarına dayalı örnek hizmet içi eğitim etkinliği geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi (Tez No. 429636) [Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi-Erzurum]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Bilir, S., & Uyanık, G. (2019). İlkokul dördüncü sınıf fen bilimleri dersi basit elektrik devreleri ünitesinde laboratuvar destekli öğretimin akademik başarı ve tutuma etkisi. Eğitim ve Teknoloji, 1(2), 122-136. Bostan Sarıoğlan, A., Altaş, R., & Şen, R. (2020). Uzaktan eğitim sürecinde fen bilimleri dersinde deney yapmaya ilişkin öğretmen görüşlerinin araştırılması. Journal of National Education, 49. https://doi.org/10.37669/milliegitim.787933
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., & Kılıç, E. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Collins, M. M. (2021). Teachers' knowledge, beliefs, and experiences in supporting students to become scientifically literate citizens: A community of practice perspective [Doctoral dissertation, University of Nevada -USA].
• Çamlıbel, D. (2018). Fen bilimleri öğretiminde etkileşimli tahta destekli araştırma sorgulamaya dayalı öğretim uygulamalarının etkililiği (Tez No. 520151) [Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi-Kırıkkale]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Daniel, A., Assefa, S., Gebeyhu, D., & Tadesse, L. (2023). Alternative learning models for resolving arguments in science laboratory work: Selection, integration, and implementation of generic components. Journal of Pedagogical Sociology and Psychology, 5(2), 41-61. https://doi.org/10.33902/jpsp.202312594
• Dikbaş, Y. (2008). Öğrenme stratejileri öğretiminin ve ders işlenişinde kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, tutumlarına ve kalıcığa etkisi (Tez No. 218083) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi-Adana]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Emda. (2014). Laboratory as a means of learning chemistry to ımprove knowledge and scientific work skills. Lantanida, 2(2).
• Estriegana, R., Medina-Merodio, J. A., & Barchino, R. (2019). Student acceptance of virtual laboratory and practical work: An extension of the technology acceptance model. Computers & Education, 135, 1-14. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2019.02.010
• FATİH Projesi, (2020). Fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi http://fatihprojesi.meb.gov.tr/about.html adresinden 16 Nisan 2021 tarihinde alındı.
• Gericke, N., Högström, P., & Wallin, J. (2023). A systematic review of research on laboratory work in secondary school. Studies in science education, 59(2), 245-285. https://doi.org/10.1080/03057267.2022.2090125
• Hacıömeroğlu, G., & Apaydın, S. (2009). Tangram etkinliği ile çevre ve alan hesabı. İlköğretim Online, 8(2), 1-6. Hofstein, A. (2017). The role of laboratory in science teaching and learning. In Science Education: An International Course Companion (pp. 357-368). Sense Publishers.
• Indrawan, I., Safita, R., Devie, N., Mahdayeni, & Elsha, R. Y. (2020). Educational laboratory management. CV.Qiara Media.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, F., Borgerding, L. A., & Ferdous, T. (2021). Secondary science teachers’ self-efficacy beliefs and implementation of inquiry. Journal of Science Teacher Education, 32(1), 107–121. https://doi.org/10.1080/1046560X.2020.1807095
• Kurt, A. (2017). Ortaokul fen bilimleri dersinde laboratuvar kullanımının öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda incelenmesi. (Tez No. 465099) [Yüksek lisans tezi, Sütçü İmam Üniversitesi-Kahramanmaraş]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Lazos, P., Stefanidou, C., & Skordoulis, C. (2024). Bridging the Gap: From the laboratory science education of the 19th Century in Greece to STEM Education. European Journal of Science and Mathematics Education, 12(1), 1-10. https://doi.org/10.30935/scimath/13826
• Lee, M. H., Liang, J. C., Wu, Y. T., Chiou, G. L., Hsu, C. Y., Wang, C. Y., ... & Tsai, C. C. (2020). High school students’ conceptions of science laboratory learning, perceptions of the science laboratory environment, and academic self-efficacy in science learning. International Journal of Science and Mathematics Education, 18, 1-18. https://doi.org/10.1007/s10763-019-09951-w
• Luse, A., & Rursch, J. (2021). Using a virtual lab network testbed to facilitate real‐world hands‐on learning in a networking course. British Journal of Educational Technology, 52(3), 1244-1261. https://doi.org/10.1111/bjet.13070 McComas, W. F. (2014). Science process skills. The Language of Science Education: An Expanded Glossary of Key Terms and Concepts in Science Teaching and Learning, 89-89.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı, https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı, https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325
• Murcia, K., & Sheffield, R. (2010). Talking about science in interactive whiteboard classrooms. Australasian Journal of Educational Technology, 26(4). https://doi.org/10.14742/ajet.1062
• Odabaş, E. (2019). Etkileşimli tahta kullanımına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. (Tez No. 547768) [Yüksek lisans tezi, Düzce Üniversitesi-Düzce]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Önen, S. (2021). Sınıf öğretmenlerinin etkileşimli tahtaya yönelik tutumları ile etkileşimli tahtayı öğrenme sürecinde kullanma amaçları ve düzeylerinin değerlendirilmesi. (Tez No. 694331) [Yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi-Diyarbakır]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. Özer, F., & Sarıbaş, D. (2023). Exploring pre-service science teachers’ understanding of scientific inquiry and scientific practices through a laboratory course. Science & Education, 32(3), 787-820. https://doi.org/10.1007/s11191-022-00325-3
• Pınar, M. A., & Dönel Akgül, G. (2020). Etkileşimli tahta kullanımına ilişkin fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. e-Kafkas Journal of Educational Research, 7(1), 52-65. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.658312
• Rowland, P. (1987). Basic science process skills. An Inservice Workshop Kit: Workshop Manual.
• Rögele, A. (2023). Scientific Reasoning and Citizen Science: Enabling students and adults to become scientifically literate citizens of tomorrow’s society. [Doctoral dissertation, Universität Tübingen -Germany].
• Sarı, U., & Bakır Güven, G. (2013). Etkileşimli tahta destekli sorgulamaya dayalı fizik öğretiminin başarı ve motivasyona etkisi ve öğretmen adaylarının öğretime yönelik görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7(2), 110-143. http://dx.doi.org/10.12973/nefmed204
• Shulman, L. S., & Tamir, P. (1973). Research on teaching in the natural sciences. Second handbook of research on teaching, 1098-1148.
• Sönmez, V. (2008). Öğretim ilke ve yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• Sprenger, D. A., & Schwaninger, A. (2021). Technology acceptance of four digital learning technologies (classroom response system, classroom chat, e-lectures, and mobile virtual reality) after three months’ usage. International Journal of Educational Technology in Higher Education, 18(1), 1-17. https://doi.org/10.1186/s41239-021-00243-4
• Staberg, R. L., Febri, M. I. M., Gjøvik, Ø., Sikko, S. A., & Pepin, B. (2023). Science teachers’ interactions with resources for formative assessment purposes. Educational Assessment, Evaluation and Accountability, 35(1), 5-35. https://doi.org/10.1007/s11092-022-09401-2
• Tatlı, C. (2014). Akıllı tahtaların etkileşim özelliklerine ilişkin öğretmenlerin görüşleri. (Tez No. 385975) [Yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi-Van]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Uçar, A. S., Karabulut, H. A., & Uçar, K. (2023). Fen bilgisi öğretmenlerinin kaynaştırma yoluyla eğitimlerini sürdüren özel gereksinimli öğrencilere yönelik öğretimsel uyarlamalarının belirlenmesi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 157-178. https://dx.doi.org/10.30855/gjes.2023.09.02.002
• Ulu, C. (2019). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımına dayalı laboratuvar uygulamalarının üstbilişsel bilgi ve becerilere etkisi. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 2(1), 11-23.
• Usman, U., Arham, Z., Samrin, S., & Fua, J. La. (2020). The effect of using the science laboratory on student learning outcomes in science subjects at SMP Negeri 1 Wangi-Wangi. Kuljdawa, 1(1), 35–40. https://doi.org/10.52690/jswse.v5i2.761
• Wati, Q. M. I. K., Fitria, H., & Putra, A. Y. (2024). Science laboratory management in learning. Journal of Social Work and Science Education, 5(2), 404-416. https://doi.org/10.52690/jswse.v5i2.761
• Yalçınlar, E. (2020). Kimya öğretmenlerinin laboratuvar kullanımı ve uygulamalarına yönelik algıları. (Tez No. 659894) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi-İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. Yücel, M. (2019). İlkokul fen bilimleri dersinde laboratuvar kullanımının öğrencilerin tutum, bilimsel süreç becerileri ve akademik başarılarına etkisi. (Tez No. 593982) [Yüksek lisans tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi-Niğde]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Zengin, F. K., Kırılmazkaya, G., & Keçeci, G. (2012). Akıllı tahta kullanımının fen ve teknoloji dersindeki başarı ve tutuma etkisi. Education Sciences, 7(2), 526-537.