Özel Sağlık Sektöründe Yıldırma ile İş Performansı Arasındaki İlişki: Hemşireler Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 53 - 67, 25.04.2020

Rukiye Doğan , Osman Bayraktar

https://doi.org/10.38009/ekimad.691218

Cited By: 8

Öz

“Özel sağlık sektöründe yıldırma ile iş performansı arasındaki ilişki” olduğu düşünülerek yapılan bu araştırmada yıldırma olgusunun iş performansına etkisi incelenmektedir. Bu çalışmada amaç yıldırma kavramını anlamak, olgunun sebeplerini ve sonuçlarını kavrayıp demografik değişkenlerle beraber iş performansı üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırma özel sağlık sektöründe aktif çalışan hemşireler üzerinde yapılmıştır. Anket çalışması 225 çalışana iletilmiş, 200 çalışandan eksiksiz şekilde geri dönüş sağlanmıştır. Çalışmada mobbing algısını ölçmek için Laleoğlu ve Özmete (2013) tarafından geliştirilen ölçek, bireysel iş performansı algısını ölçmek için Kirkman ve Rosen (1999) tarafından geliştirilen ölçek kullanılmıştır. Yıldırma kavramının iş performansı üzerine etkisi incelenirken çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Demografik değişkenlerin iş performansı üzerine etkisi incelenirken ise t testi, varyans analizi, Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Elde edilen analizler sonucunda yıldırmanın iş performansına etkisinin olduğu saptanmıştır. Alanyazında yıldırma ile iş performansı arasındaki etkinin incelendiği çalışmalar bulunmaktadır. Bu araştırmalar niteliksel çalışma olmakla beraber temel hipotezi doğrulamaktadır. Yapılan bu araştırmada ise yıldırmanın alt boyutları ile iş performansı arasındaki etkileri incelenmektedir. Yıldırmanın işe bağlılık alt boyutunun iş performansı üzerinde negatif etkisi bulunduğu kanısına varılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yıldırma, İş performansı, işe bağlılık, sağlık sektörü

Destekleyen Kurum

İstanbul Ticaret Üniversitesi

The Relationship Between Mobbing and Job Performance in The Private Health Sector: A Research on Nurses

Öz

The effect of mobbing on job performance is examined in this research, which is carried out considering the relationship between "Mobbing in the Private Health Sector and Job Performance". The aim of this study is to understand the concept of intimidation, to understand the causes and consequences of the phenomenon and to demonstrate its effect on job performance together with demographic variables. The research was carried out on nurses working actively in the private health sector. The survey was conducted with 225 employees and a full return was provided from 200 employees. The scale developed by Laleoğlu and Özmete (2013) was used to measure the perception of mobbing, and the scale developed by Kirkman and Rosen (1999) was used to measure the perception of individual work performance. While examining the effect of mobbing on job performance, multiple regression analysis was performed. While examining the effect of demographic variables on job performance, t test, variance analysis, Kruskal Wallis test were used. As a result of the analysis, it has been determined that mobbing has an effect on job performance. In the literature, there are studies examining the effect between mobbing and job performance. Although these studies are qualitative studies, they confirm the basic hypothesis. In this study, the effects of mobbing between sub-dimensions and job performance are examined. It is concluded that the sub-dimension of mobbing has a negative effect on job performance.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, Job performance, Commitment to work, Health Sector

Kaynakça

• Akdeniz, D. (2013). Mobbing ve yazılı basındaki mobbing haberlerine yönelik bir alımlama çalışması. Yüksek Lisans Tezi , Erciyes Üniversitesi.
• Akkaya, D. (2017). Örgütsel bağlılığın bireylerin iş performansı üzerine etkisi, personel güçlendirmenin aracılık ile ilgili araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi.
• Akşun, V. (2018). İş performansının kişilik özellikleri ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi .
• Aras, A. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan müzik öğretmenlerinin mobbing yaşama düzeyleri, örgütsel bağlılık ve iş doyumları arasındaki ilişkiler. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Atar, B. (2017). Sınıf öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları ile psikolojik şiddet algıları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi.
• Atasever, M. (2013). Yıldırmanın örgütsel sessizlik üzerine etkisi ve işletmelerde bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi.
• Atıcı, H. (2015). Mobbing ve mobbingin örgütsel bağlılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi , Beykent Üniversitesi .
• Bağcı, Z. (2014). Çalışanların iş doyumunun görev ve bağlamsal performansları üzerindeki etkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2(24), s. 58-72.
• Bıçakçı, C. (2017). Psikolojij şiddet: İstanbul'da özel bir öğretim kurumu çalışanları üzerine yapılan araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi.
• Bitlisli, F., Dinç, M., & Çetinceli, E. (2013). Beş faktör kişilik özellikleri ile akademik güdülenme ilişkisi: Süleyman Demirel Üniversitesi Isparta Meslek Yüksekokulu öğrencilerine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), s. 459-480.
• Çekin, A. (2014). Çalışma hayatında insan onuruna karşı psikolojik bir şiddet örneği: mobbing. Katamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 3(1), s. 5-22.
• Çıngırlar, Ö. (2014). Mobbinge neden olan etmenler ve mobbingle başa çıkma yöntemleri: Adana ilçeleri kamu hastanelerinde bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), s. 35-46.
• Doğan, H. (2018). Örgütsel adalet algısı ile iş performansı arasındaki ilişki. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), s. 26-46.
• Dokuzer, B. (2018). Mobbing algısının çalışan performansı üzerindeki etkileri (Niğde ili bankacılık sektöründe bir uygulama). Doktora Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
• Duman, M., & Akdemir, B. (2016). Mobbing ve çalışan performansı arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(2), s. 29-52.
• Ehi, D. (2011). Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin psikolojik şiddete ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi.
• Erdem, T. (2014). Mobbing ve mobbing ile mücadele yöntemleri. Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 28(4), s. 622-628.
• Eren, S., & Hayatoğlu, Ö. (2011). Etik iklimin satış elemanlarının iş tutumlarına ve iş performanslarına etkisi: ilaç sektöründe bir uygulama. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), s. 109-128.
• Erol, S. (2015). İş sağlığı ve güvenliği konusunda işveren, çalışan ve devletin rolü. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 2(4), s. 86-103.
• Fettahlıoğlu, O. (2008). Örgütlerde psikolojik şiddet: üniversitelerde bir uygulama. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Fırat, F. (2018). İşyerinde mobbingin çalışan performansına etkisi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi.
• Gök, S. (2018). Farklı inançlara sahip çalışanlar açısından çalışma ahlakı değerlerinin iş performansı üzerindeki etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi.
• Gökkaya, S., & Türker, N. (2018). İş motivasyonu ile iş tatmini üzerine otel işletmelerinde karşılaştırmalı bir araştırma. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 3(5), s. 12-28.
• Göktürk, G., & Bulut, S. (2012). Mobbing: işyerinde psikolojik taciz . Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(24), s. 53-70.
• Gönlüaçık, N. (2017). İş yerinde psikolojik yıldırmayı yordayıcı değişkenler: psikolojik dayanıklılığın etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi.
• Göyşen, H. (2015). İçsel pazarlama çerçevesinde öğretim üyelerinin mobbinge maruz kalma algısı ve bunun çalışma yaşamı kalitesi üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Güngören, M. (2017). Algılanan örgüt kültürünün iş tatmini ve iş performansı üzerinde etkisi: havacılık sektöründe bir araştırma. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi.
• Güngören, M. (2017). Algılanan örgüt kültürünün iş tatmini ve iş performansı üzerindeki etkisi: havacılık sektöründe bir araştırma. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi.
• Hiçkorkmaz, Ş. (2016). Mobbing algısının örgütsel bağlılık düzeyi üzerindeki etkisi (İzmit ilçesi kamu çalışanları örneği). Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi.
• İslamoğlu, S. (2018). Hemşirelerin örgütsel bağlılıklarının iş perfromansı üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Okan Üniversitesi.
• Karsavuran, S. (2014). Sağlık sektöründe mobbing: hastane yöneticileri üzerinde bir uygulama . Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(26), s. 271-296.
• Kılıç, İ., Doğan, İ., Saraçlı, S., & Pelit, E. (2017). Hastane işletmelerinde mobbingin örgütsel yabancılaşma üzerine etkisi: Afyonkarahisar' da bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4), s. 734-747.
• Konaklı, T. (2011). Üniversitelerde yıldırma ve kültürel değerlerin yıldırma ile başa çıkma yaklaşımlarına etkisi. Doktora Tezi , Kocaeli Üniversitesi , Kocaeli.
• Laleoğlu, A., & Özmete, E. (2013). Mobbing ölçeği: geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Sosyal Politika Çalışmaları(31).
• Majidli, F. (2017). Mobbing ile mücadelede farklılıkların yönetiminin önemi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi .
• Mamak, Y. (2018). Proaktif kişiliğin iş becerilkiği, iş performansı ve duygusal bağlılık üzerindeki etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Mizrahi, R. (2013). Çalışma hayatında mobbing ile mücadele yöntemleri. Sosyal ve Beceri Bilimler Dergisi, 5(2), s. 443-452.
• Musaoğlu, Z. (2013). İstanbul'da özel hastane çalışanlarına uygulanan mobbing ile Anadolu'da özel hastane çalışanlarına uygulanan mobbingin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi.
• Nemutlu, M. (2017). Performans değerlendirme ve performans değerlendirme yöntemleri. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi.
• Ocak, S. (2008). Öğretmenlerin duygusal tacize ilişkin algıları: Edirne ili örneği. Yüksek Lisan Tezi, Trakya Üniversitesi.
• Özen, S. (2007). İşyerinde psikolojik şiddet ve nedenleri. "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 9(3), s. 1-24.
• Özkan, C. (2017). İşin anlamlılığının iş performansı ve sapma davranışına etkisi: Mersin ilinde yapılan bir araştırma. Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi .
• Öztürk, H., Dereli, E., İpek, N., & Faikoğlu, R. (2015). Mobbing örgüt üzerindeki etkileri ve çözüm önerileri. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2(1), s. 27-33.
• Solmaz, S. (2015). Kamu sağlık personelinin mobbing karşısındaki tutumu ve hukuki haklarının bilinirlik düzeyinin ölçülmesi. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi.
• Taştemur, B. (2018). Beş faktör kişilik özelliklerinin algılanan iş performansı üzerindeki etkisinde psikolojij sermayenin aracı rolü: özel sektör çalışanları üzeerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Tezi.
• Tekin, Ö., Turan, S., & Özmen, M. (tarih yok). Beş faktör kişilik özellikleri ve örgütsel çatışma yönetimi arasındaki ilişkiler: Ankara'daki beş yıldızlı otel işletmeleri üzerine bir uygulama. Journal of Yasar University, 27(7), s. 4611-4641.
• Tetik, S. (2010). Mobbing kavramı: birey ve örgütler açısından önemi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(8), s. 81-89.
• Tınaz, P. (2006). Mobbing: işyerinde psikolojik taciz. Çalışma ve Toplum Dergisi(3), s. 11-22.
• Tunçer, P. (2013). Örgütlerde performans değerlendirme ve motivasyon. Sayıştay Dergisi, 1(88), s. 87-108.
• Tutar, H. (2004). İşyerinde psikolojik şiddet sarmalı: nedenleri ve sonuçları . Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), s. 101-128.
• Uçan, İ. (2018). Çalışanların mobbing algısı: Mersin ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Toros Üniversitesi.
• Valibayova, G. (2018). İş güvencesizliği algısının iş stresi ve iş performansına etkisi: araştırma görevlileri üzerine bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Myıs Üniversitesi.
• Yaz, P. (2018). Mobbing on academic staff and its effect on work performance. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi.
• Yelboğa, A. (2006). Kişilik özellikleri ve iş performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), s. 196-217.
• Yılmaz, N. (2014). İlkokulda görevli öğretmenlerin maruz kaldıkları psikolojik taciz uygulamaları (Batman ili örneği). Yüksek Lisans Tezi , Zirve Üniversitesi .
• Yumuşak, H. (2013). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bezdiri yaşama düzeyi ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tokat il örneği). Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Yürür, S. (2009). Ödüllendirme sistemi yapı ve süreçleri ile örgütsel adalet arasındaki ilişkilerin analizine yönelik bir araştırma. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), s. 235-260.